|
TEXNOLOGIK XARITA
I Bo’lim. bosqichlar:
II Bo’lim. Dars jarayoni.
-
AMALIY MASHG’ULOT TEXNOLOGIYASI
Mavzu: Lesson one
-
Text: About myself
-
theme: ABC
-
Ingliz tilidagi unli va undosh xarflari haqida umumiy tushuncha
-
Unli va undosh xarflarniga oid so’zlarni o’rgatish
Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut
|
Talabalar soni -
13-15
|
Amaliy mashg’ulotning turi
Ko’rgazmali trening mashg’uloti
|
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi
| -
Talabalarga ushbu “Lesson one”da grammatika va fonetik bo’yicha berilgan mavzuni tanishtirish. (7 - bet.)
-
Ingliz tili alfavit tarkibini tanishtirish
-
Ingliz tilidagi qo’shma xarf birikmasimi tushuntirish.
-
so’z va fraza urg’ular haqida tushuncha berish
-
ohang haqida tushuncha berish, pasayuvchi ohang.
-
Ingliz va o’zbek tillarida undosh tovushlar haqida tushuncha
-
Savol-javob orqali talabalar o’zlashtirgan bilimlarni mustahkamlash.
-
Mavzuni yakunlash.
|
Amaliy mashg’ulotning maqsadi
|
Talabalarning ingliz tili alfaviti haqidagi bilimlarini kengaytirgan holda ularni yanada mustahkamlash. Grammatika bo’yicha ularga ot va olmosh so’z turkumlari haqida tushuncha berib, misollar bilan mustahkamlash
|
Pedagogik vazifalar:
-
Ingliz tilida alfavit tarkibini tanishtirish
-
Talabalarga ingliz alfavitini slaydlar asosida tushintirish, ularni o’zbek farqlash bo’yicha ma’lumot berish;
-
Talabalarga ingliz harflaridan so’zlar yasashni amalda qo’llash boyicha yuz beradigan qiyinchiliklar haqida tushuncha berish;
-
Ushbu mavzu bo’yicha darslikning _________betbetlardagi mavzuga oid mashqlarni bajartiriish.
-
Talabalarga ushbu mavzuni o’rganish bu ularning grammatika fanidan ko’nikmalarini rivojlantirish ekanligini tushintirish.
|
Amaliy mashg’ulot natijalari:
-
Fonetik va grammatik material bo’yicha _________betbetda berilgan mashqlarni bajarish
-
Ushbu mavzuni o’rganishda nimalarga e’tibor berishlari kerakligini o’rganadilar;
-
Ingliz alfavitini o’rganadilar
-
Talabalar ushbu mavzuni o’rganish bilan ularning grammatika fanidan ko’nikma va malakalarini rivojlantirish ekanligini anglaydilar.
-
Olgan bilimlarini yozma ishlar, test bajarganlarida ingliz tilini amalda qo’llaganlarida qanchalik muhim ekanligi tushinib yetadilar;
|
Ta’lim metodlari
|
Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
|
Ta’limni tashkil etish shakli
|
Amaliy
|
Didaktik vositalar
|
Mavzuga oid adabiyotlar, slaydlar, tablitsalar, plakatlar, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
|
Ta’limni tashkil etish sharoiti
|
Mavzu asosida tayyorlangan slaydni namoyish qilish uchun proyektor va doska bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
|
Nazorat
|
Joriy nazorat, dialog, savol javob
|
TEXNOLOGIK XARITA
Mavzu: Lesson Two
I Bo’lim. bosqichlar:
II Bo’lim. Dars jarayoni
Learn the alphabet
by heart.
Aa [ei] Nn [en]
Bb [bi:] Oo [ou]
Cc [si:] Pp [pi:]
Dd [di:] Qq [kju:]
Ee [i:] Rr [a:]
Ff [ef] Ss [es]
Gg [dзi:] Tt [ti]
Hh [eitf] Uu [ju:]
Ii [ai] Vv [vi:]
Jj [dзei] Ww [dvblju:]
Kk [kei] Xx [eks]
Ll [el] Yy [wai]
Mm [em] Zz [zed]
|
Tovushlar va harflar.
Nutq tovushlardan iborat. Ularni talaffuz etamiz va eshitamiz. Harflarni ko’ramiz, o’qiymiz va yozamiz. Nutq tovushlarni maxsus belgilar, yani transkriptsiyalar bilan yoziladi. Ingliz tilida 44 ta tovush bo’lib, bu tovushlarni lotin alifbosidan ingliz tilida qabul qilingan 26 harflar orqali ifodalanadi. Shulardan 20 tasi undosh harflar, 6 unli harflardir.
Transkriptsiya.
Alfavitdagi harflar nutqdagi asosiy tovushlarni ko’rsatadi. Tovushlarni talaffuz etilishini yozuvda tasvirlab ko’rsatish uchun maxsus belgilardan foydalaniladi. Har bir belgi ma’lum bir tovushga (fonemaga) muvofiq keladi va bu belgilar transkripsiya deyioladi. Ularni yozishda harflar kabi bir-biri bilan bog’lamay o’rta qavs [ ] ichida yoziladi.
Undosh tovushlar.
Tovush bo’shlig’idan chiqayotgan tovush og’iz bo’shlig’ida til, tish yoki labga urilib talaffuz qilinsa undosh tovush deb ataladi. [b], [f], [t], [s].
Unli tovushlar.
Tovush bo’g’inidan chiqayotgan tovush og’iz bo’shlig’ida hech qanday to’siqqa uchramasdan chiqsa unli tovush deyiladi. [i], [u], [e].
Bo’g’in.
Tovush bo’shlig’idan chiqayotgan havo oqimiga bir zarba bilan aytiladigan tovushlar yoki bir tovush bo’g’in deyiladi. Ingliz tilida to’rt xil bo’gin bor:
| About myself
My name is Akmal I am 17 years old. I am a student of the Namangan State University. I am a first year student of the history faculty. I have a mother, a father, two sisters, two brothers, and I. I also have two grandmothers, two grandfathers – my mother’s,father’s parents. My mother’s parents are on pension now. My granny’s name is Sharofathon , granddad’s name is Abdullo. I have three aunts- Hanifahon, Azizahon, Zuhrahon. My uncles are Ahmadjon, Nuriddin, Saydullo, Dilmurod. They are all married and they have got children. My elder sister is Nargiza. She studied at the University at the Philology faculty. She works at school. She is married and she has got two children – Aziz and Murod. My second sister is Laylo. She studied at the Polytechnic Institute.She is a bookkeeper. She has got a child – Javlon. Elder brother Anvar is after my elder sister works as a mechanic. He has two children – Guli, Donyor. My second brother Sarvar is a student too. He studies at college.
I also have many good friends. I am interested in English, math, history and many other subjects. I’m also fond of sports. I go in for football. Because it is my hobby. I like to watch football matches on TV. I like classical music and Italian food. I enjoy listening to music. I like to read books of Uzbek, English American and French writers. I am Uzbek and I live in Uzbekistan. I am proud of my country and love it very much.
1. Learn the new words .
Father – ota
Mother _ ona
Brother _ aka
Sister _ opa
Aunt _ xola, amma
Uncle _ tog’a, amaki
Grandmother _ buvi
Grandfather _buva
Writers _ yozuvchilar
To be proud of _ g’ururlanmoq
Country _ mamlakat
|
Also _ ham, shuningdek
Friend _ o’rtoq, do’st
Be interested in _ qiziqmoq
Be fond of _ qiziqmoq
Hobby _ sevimli mashg’ulot
To watch _ tomosha qilmoq
Football matches _ futbol o’yinlari
On TV _ televizorda
Italian food _ italyancha ovqat
Enjoy _ rohatlanmoq
Listen to _ tinglamoq
Very much _ juda
|
Hozirgi O’zbek-Lotin alifbosida umumiy harf va tovushlar sonining nisbatini:
Aa, Bb, Vv, Gg, Dd, Ff, Ee, Hh, Ii, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Uu, Xx, Yy, Zz, O’o’, G’g’, Chch, Ngng, Shsh
Quyidagi Ingliz va O’zbek alifbolardagi harflarni solishtirib, nomlariga e’tibor berib, Ingliz tilida boru O’zbek tilida yo’q, va O’zbek tilida boru Ingliz tilida yo’q harflarni yozib ko’rsating:
masalan, Ww – Ingliz tilida bor, O’zbek tilida yo’q
Ingliz alifbosi :Aa, Bb, Cc, Dd, Ee, Ff, Gg, Hh, Ii, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt. Uu, Vv, Ww, Xx, Yy,Zz
O’zbek-Lotin alifbosi – Aa, Bb, Dd, Ee, Ff, Gg, Hh, Ii, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Uu, Vv, Xx, Yy, Zz, O’o’, G’g’, Chch, Shsh, Ngng
1. Yopiq bo’g’in. Oxirgi r harfidan tashqari har qanday undoshga tugaydigan bo’g’inga yopiq bo’g’in deb ataladi. Yopiq bo’g’indan unlilar qisqa o’qiladi.
Masalan: it [it], bag [baeg], club [klub], get [get].
-
Ochiq bo’g’in. Oxiri unli harfga tugaydigan bo’g’in ochiq bo’g’in deyiladi.
Masalan: go [gou], we [wi:], time [taim], sky [skai].
-
Shartli yopiq bo’g’in. Oxirgi unli harfdan keyin r harfi bilan tugaydigan bo’g’in shartli yopiq hisoblanadi. Bu bo’g’inda unlilar cho’ziq o’qiladi.
Masalan: car [ka:], her [he:].
-
Shartli ochiq bo’g’in. So’z oxiridagi unli harfdan so’ng r va keyin e harfi bilan tugaydigan bo’g’inlarga shartli ochiq bo’g’in deyiladi.
Masalan: Care [kзe], more [mo:], fire [faie], where [weye].
Urg’u
So’z bo’g’inlaridan birining boshqalarga nisbatan kuchliroq aytilishi urg’u deyiladi va bu bo’g’in urg’uli bo’g’in deb ataladi. Ingliz tilida ma’no anglatuvchi bir bo’g’inli so’zlar doim urg’uli bo’ladi.
Masalan: a book [buk], a pen[pen].
Ikki va undan ortiq bo’g’inli so’zlarda urg’u ko’pincha birinchi bo’g’inga tushadi.Urg’u belgisi [‘] urg’uli bo’g’indan oldin qo’yiladi.
Masalan: a student [student], a homework [‘houmwor:k].
Intonatsiya
Gap yoki sintangma oxiridagi urg’uli bo’g’inni boshqa bo’g’inlarga nisbatan tezroq yoki cho’zibroq talaffuz qilinishi intonatsiyani xosil qiladi. Tezroq aytilgan bo’g’in pasayuvchi, cho’zibroq aytilgan bo’g’in ko’tariluvchi intonatsiya deyiladi va pasayuvchi intonatsiya pastga qaragan strelka [\] bilan ko’tariluvchi intonatsiya yuqoriga qaragan strelka bilan [/] tasvirlanadi. Intonatsiya grafikasida urg’uli bo’g’in chiziqcha [ - ] urg’usiz bog’in nuqta [.] bilan belgilanadi.
Mavzu: Lesson two
-
Text I Type of reading of vowel letters
-
Fonetika:
-
Ingliz tilidagi unli harflari haqida umumiy tushuncha
-
Unli harflarni IV tur bo’ginidagi I tur (ochiq bo’g’in) tushuncha unga oid so’zlarni o’rgatish
Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut
|
Talabalar soni -
13-15
|
Amaliy mashg’ulotning turi
Ko’rgazmali trening mashg’uloti
|
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi
| -
Talabalarga ushbu “I tur bo’g’in”da fanetika bo’yicha berilgan
mavzuni tanishtirish. (_________bet.)
-
Ingliz tili alfavit tarkibini tanishtirish
-
Ingliz tilidagi unli xarf birikmasimi tushuntirish.
a) so’z va fraza urg’ular haqida tushuncha berish
b) ohang haqida tushuncha berish, pasayuvchi ohang.
-
Ingliz va o’zbek tillarida unli tovushlar haqida tushuncha
-
Savol-javob orqali talabalar o’zlashtirgan bilimlarni mustahkamlash.
-
Mavzuni yakunlash.
|
Amaliy mashg’ulotning maqsadi
|
Talabalarning ingliz tili unli xarf haqidagi bilimlarini kengaytirgan holda ularni yanada mustahkamlash. fonetika bo’yicha ularga unli xarflar va I tur bo’g’in haqida tushuncha berib, misollar bilan mustahkamlash
|
Pedagogik vazifalar:
-
Ingliz tilida alfavit tarkibidagi unli xarflarini tanishtirish
-
Talabalarga ingliz unli xarflarini I tur bo’g’in slaydlar asosida tushintirish, ularni o’zbek farqlash bo’yicha ma’lumot berish;
-
Talabalarga ingliz ingliz unli xarflarini I tur bo’g’in so’zlar yasashni amalda qo’llash boyicha yuz beradigan qiyinchiliklar haqida tushuncha berish;
-
Ushbu mavzu bo’yicha darslikning _________betbetlardagi mavzuga oid mashqlarni bajartiriish.
-
Talabalarga ushbu mavzuni o’rganish bu ularning fonetika fanidan ko’nikmalarini rivojlantirish ekanligini tushintirish.
|
Amaliy mashg’ulot natijalari:
-
ularga unli xarflar va I tur bo’g’in haqida _________betbetda berilgan mashqlarni bajarish
-
Ushbu mavzuni o’rganishda nimalarga e’tibor berishlari kerakligini o’rganadilar;
-
Ingliz alfavitidagi unlini o’rganadilar
-
Talabalar ushbu mavzuni o’rganish bilan ularning fonetika fanidan ko’nikma va malakalarini rivojlantirish ekanligini anglaydilar.
-
Olgan bilimlarini yozma mashqlar, misollar bajarganlarida ingliz tilini amalda qo’llaganlarida qanchalik muhim ekanligi tushinib yetadilar;
|
Ta’lim metodlari
|
Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
|
Ta’limni tashkil etish shakli
|
Amaliy
|
Didaktik vositalar
|
Mavzuga oid adabiyotlar, slaydlar, tablitsalar, plakatlar, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
|
Ta’limni tashkil etish sharoiti
|
Mavzu asosida tayyorlangan slaydni namoyish qilish uchun proyektor va doska bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
|
Nazorat
|
Joriy nazorat, dialog, savol javob
|
Mavzu: Lesson two
-
Text I Type of reading of vowel letters
-
Fonetika:
-
Ingliz tilidagi unli harflari haqida umumiy tushuncha
-
Unli harflarni IV tur bo’ginidagi I tur (ochiq bo’g’in) tushuncha unga oid so’zlarni o’rgatish
Amaliy mashg’ulot bosqichlari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
O’qituvchi
|
Talaba
|
1-bosqich.
O’quv mashg’ulotiga kirish-tashkiliy tayyorgarlik bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Ingliz tili muhitini yaratish maqsadida qisqa suhbat uyushtiradi.
-
Mavzuni o’zlashtirishdan ko’zlangan maqsaq va kutilayotgan natijalarni bayon etadi.
-
Modullar yordamida o’quv mashg’ulotining tuzilishi – mantiqiy sxemasini taqdim etadi.
-
Vaqti-vaqti bilan talabalarga murojaat etib, ularni faollikka undaydi.
| -
Ingliz tilida erkin mavzuda suhbatda qatnashadi.
-
Taqdim etilayotgan matnning yangi so’z va iboralarini slayd – presentasiya yordamida o’rganadilar.
-
Zarur holatlarda savollar bilan murojaat qiladi.
-
Matn mazmuni bo’yicha tasavvurga ega bo’ladilar.
|
2-bosqich.
Asosiy qism– anglash bosqichi
(50 daqiqa)
| -
Talabalarni mavzu rejasi va asosiy
tushunchalari bilan tanishtiradi.
-
Tablitsa va plakatlar mohiyatini
yoritadi.
-
Prezentatsiya asosida nazariy
ma’lumotlarni bayon etadi.
-
Matn mohiyatini yorituvchi
tayanch so’z va iboralarni ajratib
ko’rsatadi.
-
O’quv materialining har bir
bo’limi, qismi bo’yicha xulosa
qiladi.
-
Amaliy mashg’ulot bo’yicha
yakuniy xulosa bayon etadi.
| -
Matn ustida ishlaydilar.
-
Matnni qisqacha mazmunini tushunib olish maqsadida qisqa muddatda o’qib chiqadi.
-
Matn mazmunini yorituvchi asosiy so’z va so’z iboralarini aniqlab lug’at daftariga yozib oladi.
-
Juft-juft yoki guruh bo’lib bahsga kirishish, fikr almashish, mashqlar bajarish orqali mavzu bo’yicha bilim oladilar.
-
O’quv materialining nazariy qismlarini daftarlariga qayd qilib boradilar.
|
3-bosqich.
Yakuniy qism. Yakuniy fikrlash bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Talabalar tomonidan berilagan savollar asosida mavzuning to’liq va yaxshi o’zlashtirilmagan qismini qayta tushintiradi.
-
Talabalarga uyda tayyorlab kelish uchun topshiriq beradi. Topshiriqni baholash mezonlari bilan talabalarni tanishtiradi.
| -
Savol-javob yoki dialog tuzish yordamida o’zlashtirilayotgan mavzuni mustaxkamlaydi.
-
O’qituvchi tomonidan berilgan topshiriqni yozib oladi.
|
Unli tovushlar.
Tovush bo’g’inidan chiqayotgan tovush og’iz bo’shlig’ida hech qanday to’siqqa uchramasdan chiqsa unli tovush deyiladi. [i], [u], [e].
Ingliz tilida oltita unli bo’lib, ularning har birining to’rttadan o’qilishi mavjud. Jami 24 xil o’qilishga ega. Quyida birinchi tur bo’g’inda o’qilishini ko’rsatib o’tamiz:
Harflar
|
O’qilishi
|
Misollar
|
A
|
[ ei ]
|
Came, same, game, plate, skate , hate
|
O
|
[ ou ]
|
Go, stone, home, Rome, so, rope, hope
|
E
|
[ i: ]
|
Pete, be, he, she, engineer, elastic
|
U
|
[ju: ]
|
Unit, tube, numeral, mute, cute
|
I
|
[ ai ]
|
Nice, fine, pine, time, site, pipe , ripe
|
Y
|
[ ai ]
|
My, dynamic, type, Hyde Park.
| -
Separate the words.
Life, five, me, nine, size, type, vine, mine, eve, pile, line, date, plane, place, pale, tape, fate, lane, tame, bede, dene, pine, dine, file, style, icy, Kate, came, cake, make, shy, Jane, page, age, ice, mice , space, pace,gate, sky, shame, she, shape, shave, shine, these, theme, page, baby, by, ripe, hide, cage, coke, note, open, close, lone, code, cope, pope, bone, tiny, we, brave, huge, cube, wine, why, sly, cry, rice,rose.
Sinov Mashqlari
-
Nutq organlari uchun kerak bo’lgan mashqlarni oynacha olib bajaring:
-
Og’izni katta ochib pastki jag’ni maksimal darajaga tushuring, keyin og’izni yana yoping.
-
Og’izni yarim ochiq holatga keltirib keyin kattaroq ochib pastki jag’ni maksimal darajaga tushuring. Og’izni yoping.
-
Lablarni kulayotganday qilib cho’zaytirng keyin lablarni jipslashtiring. Lablarni neytral holatga keltiring.
-
Pastki va yuqori tishlarni ochib ko’rsating, “irjayish” mashqini bajo keltiring. Lablarni jipslashtiring.
-
Og’izni ochib til uchini alveolaga qadang. Keying til uchini pastga tushuring. Til og’izda tekis holatda bo’lsin.
-
O’g’izni katta ochib til tanasini orqa tomon torting. Tilning orqa qismi yumshoq tanglay tomon ko’tarilsin. Keyin tilni tushurib old tomon suring. Til uchini pastki tishlar asosiga qadang. Og’izni yoping.
-
Og’izni yarim ochiq qilib tishlarni ko’rsatib til uchini pastki tishlarga qo’yib ozgina chiqaring, keyin yana ichkariga olib alveolaga tegizing. Til uchini tushurib pastki tishlar asosiga qo’ying.
-
Ikkala lablarni old tomon cho’chaytiring, dumaloq teshik hosil qilib o’zbekcha “uvva” deyishga harakat qiling. Quvvat, muruvvat, chuvot so’zlarni xuddi shunday artikulyatsiya bilan aytib ko’ring.
Do'stlaringiz bilan baham: |
