Undosh tovushlar
Hozirgi Ingliz tilida 25 ta undosh tovush mavjud:
-
[b] – be, Ben, cab
-
[d] – did, Sid, dad
-
[f] – free, Frank, off
-
[g] – give, dog, god
-
[dჳ] – gen, Jim, John
-
[h] – he, ham , hot
-
[k] – Kate, skate, cop, cat, cup
-
[t∫] – chess, match, children
-
[∫] – she, fish, dish
-
[j] – yes, yen, yet, yup
-
[l-l] – lake, like, lot; lee, less, little
-
[m] – me, Miss, Madam, ma’am, Mister, Mistress
| -
[n] – Ned, Nell, Dan
-
[ŋ] – king, ring, sing
-
[ŋk] – ink, sink, rink
-
[p] – pet, Pete, Pat
-
[r] – red, Rex, right
-
[s] – see, set, Bess
-
[z] – zoo, Zara, is, has
-
[θ] – thing, myth, thank
-
[ð] – this, that, these, those
-
[t] – ten, Tom, pot
-
[v] – Vic, Victor, Steve, Eve
-
[w] – we, Will, with
-
[ჳ] – vision, pleasure, measure
|
Hozirgi inliz tilida ikki va uch tarkibli undoshlar nihoyatda ko’p uchraydi. Masalan, [zd – st – ts – sts - ps – bz – ld – lz – ks – gz – pt – kt – gd – dჳd - t∫t - t∫n – dჳn – ∫n - ∫t - ჳn - ∫l – ჳl - nl – ŋl – ŋkl – nd – vd – hl – ld – kw – gw – pl – bl – zl – sl - tl – dl - fl – vl – kl – gl – dჳl - t∫l – dnt – vnt – znt – snt – slz - ∫nt]
Mashq
[∫]
|
[∫]
|
[∫]
|
[ჳ]
|
[∫-ჳ]
|
she
|
fish
|
nation
|
seisure
|
Mission – vision
|
shy
|
wish
|
Dictation
|
measure
|
Mention – measure
|
ship
|
dish
|
vacation
|
Pleasure
|
Nation – invasion
|
shake
|
dash
|
pension
|
treasure
|
Dictation – division
|
shed
|
cash
|
Asian
|
leisure
|
Diction – decision
|
Ingliz tilida [∫-ჳ] tovushlarni ifodalaydigan maxsus harflar yo’q. Ularni quyidagi ikki, uch va to’rt harfli birikmalar ifodalaydi:
-
sh – she, fish, dish, English, eyelashes
-
sch – schedule, schnapps
-
ch – machine, chef, chauffeur
-
su – sugar, sure
-
cean – ocean
-
sian [∫ən]– Asian, Russian
-
sion [∫ən] – mission, session
-
cial [∫əl]– special, racial, social
-
tial [∫əl]– spatial, initial
-
tion [∫ən]– nation, notion
-
sion [ჳn] – vision, decision
[dჳ] tovushini Jj [dჳei] harfdan tashqari yana quyidagi harf birikmalar ham ifodalaydi:
1. Jj [dჳei] so’zning qaysi qismida kelmasin hamisha [dჳ] o’qiladi.
Masalan, John, major, adjust, interjection, conjunction, Jerry
2. Gg [dჳi:] harfi faqat “e, i, y” unlilardan oldin kelganda [dჳ] day talaffuz etiladi.
Masalan, gen [dჳen], gin [dჳin], gym [dჳim]
3. ge – [dჳ] - page, cage, age
4. dge – [dჳ] - edge, hedge, large, badge
5. dure - [dჳə] – procedure
-
AMALIY MASHG’ULOT TEXNOLOGIYASI
Mavzu: Lesson Ten.
Text : My day off
Grammar:
-
So’roq gapni ifodalanishi.
-
Narsa buyum nomlari oldidannoaniq (a\an) artiklni ishlatilinishi.
Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut
|
Talabalar soni -
15 nafar
|
Amaliy mashg’ulotning turi
Ko’rgazmali trening mashg’uloti
|
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi
| -
Talabalarga ushbu “Lesson ten ”da grammatika bo’yicha berilgan
mavzuni tanishtirish (_________betbet).
-
Ingliz va o’zbek tillarida so’roq shaklini qo’llanilishi.
-
Ingliz tilida so’roq shaklini ishtirokida gaplar tuzish.
-
Ingliz tili ishlatilishi kerak bo’lgan kundalik holatlarda zarur bo’lgan ko’nikmalar (lug’at boyligi, eshitish, yozish, tinglash, o’qiy olish) haqida fikr almashish.
-
Mavzuga oid tayanch so’z va so’z iboralar ustida ishlash. Yangi leksik material ustida ishlash.
-
Tekstni ifodali o’qish va muhokama qilish.
-
Savol-javob orqali talabalar tomonidan o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlash.
-
Mavzuni yakunlash.
|
Amaliy mashg’ulotning maqsadi
|
Talabalarni ingliz tili fani bo’yicha bilimlarini kengaytirish va mustahkamlash. “My day off” matnining yangi so’zlarini tarjima qilish va matn mazmunini tushuna olish ko’nikmasini shakllantirish.
|
Pedagogik vazifalar:
-
Ingliz tili fani to’g’risida umumiy ma’lumot va uning hozirgi kundagi ahamiyati va vazifalari haqida
tushuncha berish;
-
talabalarni til o’rganish va uni amalda qo’llash uchun kerakli bo’lgan til ko’nikmalari haqida ma’lumot berish;
-
ingliz tili kerak bo’ladigan kundalik holatlar haqida tushuncha berish;
-
til o’rganishning usullari;
-
til o’rganish usullari haqidagi jahon tilshunoslarining fikrlari bilan tanishish;
-
talabalarda ingliz tili o’rganish asosida ma’naviy-ahloqiy sifatlarni rivojlantirish, mustahkamlash va boyitish.
|
Amaliy mashg’ulot natijalari:
-
Ingliz tili fani, uning ahamiyati va vazifalari to’g’risida bilimlarini boyitadi va rivojlantiradilar;
-
til o’rganish tamoyillari, strategiyasi va manbalar-dan habardor bo’ladilar;
-
til o’rganish uchun kerakli ko’nikmalar, usullarning kundalik voqea-hodisalar jarayonida til ko’nikmalarining qaysi biri qachon muhim ekanligini o’rganadilar;
-
til o’rganish uchun qanday ko’nikmalar bo’lishi kerakligini bilib oladilar;
-
ingliz tilidan olgan bilimlarining ijtimoiy hayotdagi ahamiyati, metodist tilshunos olimlarning til o’rganish bo’yicha fikr mulohazalari bilan tanishadilar;
-
ma’naviy-ahloqiy sifatlarini ingliz tili o’rganish, matnlar ustida ishlash, xorijiy madaniyat, ma’rifat hamda ma’naviyat jihatlarini solishtirib baholab boradilar.
|
Ta’lim metodlari
|
Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
|
Ta’limni tashkil etish shakli
|
Amaliy
|
Didaktik vositalar
|
Mavzuga oid adabiyotlar;Bonk, lug’atlar, tablitsalar, plakatlar, marker, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
|
Ta’limni tashkil etish sharoiti
|
Maxsus texnik vositalar bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
|
Nazorat
|
Joriy nazorat, dialog, savol javob
|
Mavzu: Lesson Ten.
Text : My day off Grammar:
-
So’roq gapni ifodalanishi.
-
Narsa buyum nomlari oldidannoaniq (a\an) artiklni ishlatilinishi.
Amaliy mashg’ulot bosqichlari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
O’qituvchi
|
Talaba
|
1-bosqich.
O’quv mashg’ulotiga kirish-tashkiliy tayyorgarlik bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Ingliz tili muhitini yaratish maqsadida qisqa suhbat uyushtiradi.
-
Mavzuni o’zlashtirishdan ko’zlangan maqsaq va kutilayotgan natijalarni bayon etadi.
-
Modullar yordamida o’quv mashg’ulotining tuzilishi – mantiqiy sxemasini taqdim etadi.
-
Vaqti-vaqti bilan talabalarga murojaat etib, ularni faollikka undaydi.
| -
Ingliz tilida erkin mavzuda suhbatda qatnashadi.
-
Taqdim etilayotgan matnning yangi so’z va iboralarini slayd – presentasiya yordamida o’rganadilar.
-
Zarur holatlarda savollar bilan murojaat qiladi.
-
Matn mazmuni bo’yicha tasavvurga ega bo’ladilar.
|
2-bosqich.
Asosiy qism– anglash bosqichi
(50 daqiqa)
| -
Talabalarni mavzu rejasi va asosiy
tushunchalari bilan tanishtiradi.
-
Tablitsa va plakatlar mohiyatini
yoritadi.
-
Prezentatsiya asosida nazariy
ma’lumotlarni bayon etadi.
-
Matn mohiyatini yorituvchi
tayanch so’z va iboralarni ajratib
ko’rsatadi.
-
O’quv materialining har bir
bo’limi, qismi bo’yicha xulosa
qiladi.
-
Amaliy mashg’ulot bo’yicha
yakuniy xulosa bayon etadi.
| -
Matn ustida ishlaydilar.
-
Matnni qisqacha mazmunini tushunib olish maqsadida qisqa muddatda o’qib chiqadi.
-
Matn mazmunini yorituvchi asosiy so’z va so’z iboralarini aniqlab lug’at daftariga yozib oladi.
-
Juft-juft yoki guruh bo’lib bahsga kirishish, fikr almashish, mashqlar bajarish orqali mavzu bo’yicha bilim oladilar.
-
O’quv materialining nazariy qismlarini daftarlariga qayd qilib boradilar.
|
3-bosqich.
Yakuniy qism. Yakuniy fikrlash bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Talabalar tomonidan berilagan savollar asosida mavzuning to’liq va yaxshi o’zlashtirilmagan qismini qayta tushintiradi.
-
Talabalarga uyda tayyorlab kelish uchun topshiriq beradi. Topshiriqni baholash mezonlari bilan talabalarni tanishtiradi.
| -
Savol-javob yoki dialog tuzish yordamida o’zlashtirilayotgan mavzuni mustaxkamlaydi.
-
O’qituvchi tomonidan berilgan topshiriqni yozib oladi.
|
My day off
Sunday is my day off when I don’t hurry anywhere. It is my day off. I can do anything I like after my week’s work. On my days off I wake up later than usual. As soon as I wake up , I jump out of my bed and switch on the radio. I like music. I like to do my morning exercises to the music. I open the window to air the room and do my morning exercises with my window open. Then I go to the bathroom. There I clean my teeth, shave and have a warm shower. It doesn’t take me long to get ready for breakfast. After breakfast I tidy up the room and wash the dishes.
Everybody of our family is at home on Sunday. My mother and my sister always tidy up all the rooms of the house. Then they gather the clothes clean them together. I sometimes help them. My father reads books and newspapers. We all watch Sunday TV programs.
On my day off I often go to visit my friends or sometimes prefer to go to the country. Today for instance I want to go to the country as the weather is wonderful.
There live my grandparents: my father’s and mother’s parents. I love them very much.
I am fond off sports. So in summer on my days off I go for a swim in a river or in a lake. In winter I go skiing or skating.
In the evenings I often go to the cinema or to the theatre. On the way home I usually exchange opinions with my friends on the play or on the film. When I come home I prepare the lessons for the next day. Then I go to bed.
Day off – dam olish kuni to visit - bormoq Hurry – shoshil;moq
prefer – afzal ko’rmoq Wake up – uyg’onmoq country - qishloq
Switch on – yoqmoq for instance – masalan To air – shamollatmoq
weather – ob-havo Bathroom – yuvinish xonasi fond off - qiziqmoq
Shave – soqol olmoq swim – suzmoq Shower – dush
lake – ko’l Tidy up – tozalamoq exchange - almashmoq
Wash – yuvmoq opinion – fikr
-
Answer the questions.
1.Which day of the week do you like best?
2.Which days of the week don’t you like at all?
3. What time do you usually get up on Sundays?
4.Why do you switch on the radio?
5. When do you usually have shower?
6. Do you like to tidy up the room?
7. When do you tidy up your room?
8. How much time does it take you to tidy up the room?
9. In what way do you usually spend your days off?
10. Do you like to go to museums?
-
Make up short story using the following words and word combinations.
A day off , a week day, on a week day, on a day off, to be in a hurry somewhere, to wake up, to get up, as soon as, to jump out of bed, to switch on the radio, to switch off the radio, to do morning exercises, to clean the teeth with, tooth powder and toothbrush, to wash with soap, to dry oneself with a towel, to shave, to comb, to get ready for, to air the room, to make the bed, to tidy up the room( to do the room).
-
AMALIY MASHG’ULOT TEXNOLOGIYASI
Mavzu: Lesson Eleven.
Text: The verb “TO BE”
-
“To be” feline umumiy malumoni
-
“to be” yordamchi feline zamonlarda ko’rinishi
Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut
|
Talabalar soni -
15 nafar
|
Amaliy mashg’ulotning turi
Ko’rgazmali trening mashg’uloti
|
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi
| -
Talabalarga ushbu “Lesson Eleven ”da grammatika bo’yicha berilgan
mavzuni tanishtirish (_________betbet).
-
Ingliz tilida “to be” yordamchu felin qo’llanilishi.
-
Ingliz tilida “to be” yordamchu felin ishtirokida gaplar tuzish.
-
Ingliz tili ishlatilishi kerak bo’lgan kundalik holatlarda zarur bo’lgan ko’nikmalar (lug’at boyligi, eshitish, yozish, tinglash, o’qiy olish) haqida fikr almashish.
-
Mavzuga oid tayanch so’z va so’z iboralar ustida ishlash. Yangi leksik material ustida ishlash.
-
Tekstni ifodali o’qish va muhokama qilish.
-
Savol-javob orqali talabalar tomonidan o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlash.
-
Mavzuni yakunlash.
|
Amaliy mashg’ulotning maqsadi
|
Talabalarni ingliz tili fani bo’yicha bilimlarini kengaytirish va mustahkamlash. ““to be” yordamchu felin” matnlardan foydalanib yangi so’zlarini tarjima qilish va matn mazmunini tushuna olish ko’nikmasini shakllantirish.
|
Pedagogik vazifalar:
-
Ingliz tili fani to’g’risida umumiy ma’lumot va uning hozirgi kundagi ahamiyati va vazifalari haqida
tushuncha berish;
-
talabalarni til o’rganish va uni amalda qo’llash uchun kerakli bo’lgan til ko’nikmalari haqida ma’lumot berish;
-
ingliz tili kerak bo’ladigan kundalik holatlar haqida tushuncha berish;
-
til o’rganishning usullari;
-
til o’rganish usullari haqidagi jahon tilshunoslarining fikrlari bilan tanishish;
-
talabalarda ingliz tili o’rganish asosida ma’naviy-ahloqiy sifatlarni rivojlantirish, mustahkamlash va boyitish.
|
Amaliy mashg’ulot natijalari:
-
Ingliz tili fani, uning ahamiyati va vazifalari to’g’risida bilimlarini boyitadi va rivojlantiradilar;
-
til o’rganish tamoyillari, strategiyasi va manbalar-dan habardor bo’ladilar;
-
til o’rganish uchun kerakli ko’nikmalar, usullarning kundalik voqea-hodisalar jarayonida til ko’nikmalarining qaysi biri qachon muhim ekanligini o’rganadilar;
-
til o’rganish uchun qanday ko’nikmalar bo’lishi kerakligini bilib oladilar;
-
ingliz tilidan olgan bilimlarining ijtimoiy hayotdagi ahamiyati, metodist tilshunos olimlarning til o’rganish bo’yicha fikr mulohazalari bilan tanishadilar;
-
ma’naviy-ahloqiy sifatlarini ingliz tili o’rganish, matnlar ustida ishlash, xorijiy madaniyat, ma’rifat hamda ma’naviyat jihatlarini solishtirib baholab boradilar.
|
Ta’lim metodlari
|
Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
|
Ta’limni tashkil etish shakli
|
Amaliy
|
Didaktik vositalar
|
Mavzuga oid adabiyotlar;Bonk, lug’atlar, tablitsalar, plakatlar, marker, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
|
Ta’limni tashkil etish sharoiti
|
Maxsus texnik vositalar bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
|
Nazorat
|
Joriy nazorat, dialog, savol javob
|
TEXNOLOGIK XARITA
Mavzu: Lesson Eleven.
Text: The verb “TO BE”
-
“To be” feline umumiy malumoni
-
“to be” yordamchi feline zamonlarda ko’rinishi
-
Amaliy mashg’ulot bosqichlari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
O’qituvchi
|
Talaba
|
1-bosqich.
O’quv mashg’ulotiga kirish-tashkiliy tayyorgarlik bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Ingliz tili muhitini yaratish maqsadida qisqa suhbat uyushtiradi.
-
Mavzuni o’zlashtirishdan ko’zlangan maqsaq va kutilayotgan natijalarni bayon etadi.
-
Modullar yordamida o’quv mashg’ulotining tuzilishi – mantiqiy sxemasini taqdim etadi.
-
Vaqti-vaqti bilan talabalarga murojaat etib, ularni faollikka undaydi.
| -
Ingliz tilida erkin mavzuda suhbatda qatnashadi.
-
Taqdim etilayotgan matnning yangi so’z va iboralarini slayd – presentasiya yordamida o’rganadilar.
-
Zarur holatlarda savollar bilan murojaat qiladi.
-
Matn mazmuni bo’yicha tasavvurga ega bo’ladilar.
|
2-bosqich.
Asosiy qism– anglash bosqichi
(50 daqiqa)
| -
Talabalarni mavzu rejasi va asosiy
tushunchalari bilan tanishtiradi.
-
Tablitsa va plakatlar mohiyatini
yoritadi.
-
Prezentatsiya asosida nazariy
ma’lumotlarni bayon etadi.
-
Matn mohiyatini yorituvchi
tayanch so’z va iboralarni ajratib
ko’rsatadi.
-
O’quv materialining har bir
bo’limi, qismi bo’yicha xulosa
qiladi.
-
Amaliy mashg’ulot bo’yicha
yakuniy xulosa bayon etadi.
| -
Matn ustida ishlaydilar.
-
Matnni qisqacha mazmunini tushunib olish maqsadida qisqa muddatda o’qib chiqadi.
-
Matn mazmunini yorituvchi asosiy so’z va so’z iboralarini aniqlab lug’at daftariga yozib oladi.
-
Juft-juft yoki guruh bo’lib bahsga kirishish, fikr almashish, mashqlar bajarish orqali mavzu bo’yicha bilim oladilar.
-
O’quv materialining nazariy qismlarini daftarlariga qayd qilib boradilar.
|
3-bosqich.
Yakuniy qism. Yakuniy fikrlash bosqichi
(15 daqiqa)
| -
Talabalar tomonidan berilagan savollar asosida mavzuning to’liq va yaxshi o’zlashtirilmagan qismini qayta tushintiradi.
-
Talabalarga uyda tayyorlab kelish uchun topshiriq beradi. Topshiriqni baholash mezonlari bilan talabalarni tanishtiradi.
| -
Savol-javob yoki dialog tuzish yordamida o’zlashtirilayotgan mavzuni mustaxkamlaydi.
-
O’qituvchi tomonidan berilgan topshiriqni yozib oladi.
|
To be fe’li
To be fe’li o’zbek tiliga bo’lmoq deb tarjima qilinadi. Bu fe’lning hozirgi zamonda uchta shakli mavjud: am, is, are.
Do'stlaringiz bilan baham: |