Andijon davlat mashinasozlik instituti

THE UNITED STATES OF AMERICA

The United States of America is situated in the central part of the American continent. It is washed by the Pacific Ocean in the west and by the Atlantic Ocean in the east.

The area of the USA is over 9 million square kilometres. The USA borders on Canada in the North and on Mexico in the South. The population of the USA is over 250 million people. The official language is English.

There are the Cordillera and the Rocky Mountains in the West and the Appalachian Mountains in the East. Between the USA and Canada there are five Great Lakes, Lake Superior, Lake Huron, Lake Michigan, Lake Erie and Lake Ontario.

The longest river in the USA is Mississippi which flows into The Gulf of Mexico.

The USA has different climatic regions. The coldest regions are in the north. The south has a subtropical climate.

The capital is Washington. There are other cities: New York a financial and business centre, Boston with its three Universities, Chicago with its heavy industry, Philadelphia with its University and agricultural machines and locomotives. Detroit which an automobile industry, San Francisco which is a big port and has shipbuilding plants and at last Los Angeles in California with its modern industry. Not far from Los Angeles is Hollywood, the centre of film business. The USA produces more than 52% of world’s corn, wheat, cotton and tobacco. The USA is a federal republic consisting of 50 states.

The President is the head of the state.

The main political parties are the Republican and Democratic.

Congress is the American parliament.

NEW WORDS AND EXPRESSIONS

washed by	омывается	yuvib turadi
borders on	граничит	chegaradosh
the Gulf of Mexico	Мексиканский залив	Meksika qo'ltigi
heavy industry	тяжёлая промышленность	og'ir sanoat
corn	кукуруза	makkajo’xori
wheat	пшеница	bugdoy
federal state	федеральное государство	federal davlat
agricultural machines	сельскохозяйственные машины	qishloq xo'jalik mashinalari.

QUESTIONS TO THE TEXT

1. Where is the USA situated?

2. What is the area of the United States?

3. How many Great Lakes are there in the USA?

4. How many states are there in the USA?

5. Say a few words about each city of the USA.

• 
  AMALIY MASHG’ULOT TEXNOLOGIYASI
  

Lesson 40

Text: Adverb

Grammar:

• 
  Ravish va ravish darajalari
  

Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut			Talabalar soni - 15 nafar			Amaliy mashg’ulotning turi Ko’rgazmali trening mashg’uloti
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi	Talabalarga ushbu sifat so’z turkumlarini grammatika bo’yicha berilgan mavzuni tanishtirish (_________bet). Ingliz tilida va o’zbek tilidagi ravish so’z turkumini taxlil qilish. Ingliz va o’zbek tilidak sifat so’z turkimlari ishtirokida gaplar tuzish. Ravish va ravish darajalar ishtirokidagi gaplarini ishlatilishini tushuntirish. Mavzuga oid tayanch so’z va so’z iboralar ustida ishlash. Yangi leksik material ustida ishlash. ravish yasovchi qo’shimchalardan foidalanib qisqa matnlar tuzish va muhokama qilish. Savol-javob orqali talabalar tomonidan o’zlashtirilgan bilimlarni mustahkamlash. Mavzuni yakunlash.
Amaliy mashg’ulotning maqsadi	Talabalarni ingliz tili faning grammatika bo’yicha bilimlarini kengaytirish va mustahkamlash. Ravish va ravish orqali yangi so’zlarini tarjima qilish va Grammatik qoidanii tushuna olish ko’nikmasini shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: Ingliz tili fani to’g’risida umumiy ma’lumot va uning hozirgi kundagi ahamiyati va vazifalari haqida tushuncha berish; talabalarni til o’rganish va uni amalda qo’llash uchun kerakli bo’lgan til ko’nikmalari haqida ma’lumot berish; ingliz tili kerak bo’ladigan kundalik holatlar haqida tushuncha berish; til o’rganishning usullari; til o’rganish usullari haqidagi jahon tilshunoslarining fikrlari bilan tanishish; talabalarda ingliz tili o’rganish asosida ma’naviy-ahloqiy sifatlarni rivojlantirish, mustahkamlash va boyitish.					Amaliy mashg’ulot natijalari: Ingliz tili fani, uning ahamiyati va vazifalari to’g’risida bilimlarini boyitadi va rivojlantiradilar; til o’rganish tamoyillari, strategiyasi va manbalar-dan habardor bo’ladilar; til o’rganish uchun kerakli ko’nikmalar, usullarning kundalik voqea-hodisalar jarayonida til ko’nikmalarining qaysi biri qachon muhim ekanligini o’rganadilar; til o’rganish uchun qanday ko’nikmalar bo’lishi kerakligini bilib oladilar; ingliz tilidan olgan bilimlarining ijtimoiy hayotdagi ahamiyati, metodist tilshunos olimlarning til o’rganish bo’yicha fikr mulohazalari bilan tanishadilar; ma’naviy-ahloqiy sifatlarini ingliz tili o’rganish, matnlar ustida ishlash, xorijiy madaniyat, ma’rifat hamda ma’naviyat jihatlarini solishtirib baholab boradilar.
Ta’lim metodlari		Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
Ta’limni tashkil etish shakli				Amaliy
Didaktik vositalar		Mavzuga oid adabiyotlar;Bonk, lug’atlar, tablitsalar, plakatlar, marker, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
Ta’limni tashkil etish sharoiti		Maxsus texnik vositalar bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
Nazorat		Joriy nazorat, dialog, savol javob

• 
  TEXNOLOGIK XARITA
  

Lesson 40

Text: Adverb

Grammar:

~ Ravish va ravish darajalari

Amaliy mashg’ulot bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	Talaba
1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish-tashkiliy tayyorgarlik bosqichi (15 daqiqa)	- Ingliz tili muhitini yaratish maqsadida qisqa suhbat uyushtiradi. - Mavzuni o’zlashtirishdan ko’zlangan maqsaq va kutilayotgan natijalarni bayon etadi. - Modullar yordamida o’quv mashg’ulotining tuzilishi – mantiqiy sxemasini taqdim etadi. - Vaqti-vaqti bilan talabalarga murojaat etib, ularni faollikka undaydi.	Ingliz tilida erkin mavzuda suhbatda qatnashadi. Taqdim etilayotgan matnning yangi so’z va iboralarini slayd – presentasiya yordamida o’rganadilar. Zarur holatlarda savollar bilan murojaat qiladi. Matn mazmuni bo’yicha tasavvurga ega bo’ladilar.
2-bosqich. Asosiy qism– anglash bosqichi (50 daqiqa)	Talabalarni mavzu rejasi va asosiy tushunchalari bilan tanishtiradi. Tablitsa va plakatlar mohiyatini yoritadi. Prezentatsiya asosida nazariy ma’lumotlarni bayon etadi. Matn mohiyatini yorituvchi tayanch so’z va iboralarni ajratib ko’rsatadi. O’quv materialining har bir bo’limi, qismi bo’yicha xulosa qiladi. Amaliy mashg’ulot bo’yicha yakuniy xulosa bayon etadi.	Grammatik qoidalari (Ravish va ravish darajalari) ustida ishlaydilar. Grammatik qoidani qisqacha mazmunini tushunib olish maqsadida qisqa muddatda misollar tuzib chiqadi. Grammatik mavzuni yorituvchi asosiy so’z va so’z iboralarini aniqlab lug’at daftariga yozib oladi. Juft-juft yoki guruh bo’lib bahsga kirishish, fikr almashish, mashqlar bajarish orqali mavzu bo’yicha bilim oladilar. O’quv materialining nazariy qismlarini daftarlariga qayd qilib boradilar.
3-bosqich. Yakuniy qism. Yakuniy fikrlash bosqichi (15 daqiqa)	Talabalar tomonidan berilagan savollar asosida mavzuning to’liq va yaxshi o’zlashtirilmagan qismini qayta tushintiradi. Talabalarga uyda tayyorlab kelish uchun topshiriq beradi. Topshiriqni baholash mezonlari bilan talabalarni tanishtiradi.	Savol-javob yoki dialog tuzish yordamida o’zlashtirilayotgan mavzuni mustaxkamlaydi. O’qituvchi tomonidan berilgan topshiriqni yozib oladi.

DEGREES OF COMPARISON OF ADVERB

Ex. 1. Ravishlarni qiyosiy va orttirma darajalarini yasang.

calm, fresh, happy, old, near, short, slow, busy, thick, light.

Ex. 2. Lug’at yordamida so’zlarni tarjima qiling, qiyosiy va orttirma darajalarini yasang.

forceful, popular, favourite, beautiful, skilful, marvellous, charming, exciting, interesting.

Ex. 3. qiyosiy va orttirma darajalarini yasang.

1. sharp, cold, deep, big, hot, wet 2. busy, dirty, clever, narrow, able, noble 3. active, famous, difficult, comfortable, interesting, important, favourable 4. good, bad, little, much, many

Ex. 4. darajalariga e‘tibor berib, gaplarni tarjima qiling.

1. A big car is much more expensive than a small one. 2. Samarkand is not so large as Tashkent. 3. His house is the highest. 4. Exercise 2 is the least difficult. 5. Our house is higher than that house. 6. Lesson 2 is the easiest. 7. That article is more interesting than this one. 8. Exercise 5 is less difficult than exercise 7.

Ex-1 Quyidagi so’zlarni qiyosiy va ortirma darajaga aylantirib yozing.

1. Hot, long, short, clever. 2. silly, great, read, black. 3. white, fat, cheap, early. 4. small, warm , cold, merry. 5. small, tall, high, weak. 6. strong, heave, light, green. 7. dry, clean, dirty, wide. 8. deep, brave, big, heave. 9. short, dirty, clean, heavy. 10. bad, famous, little, much.

• 
  AMALIY MASHG’ULOT TEXNOLOGIYASI
  

Lesson 41

Text: My working day

Grammar:

• 
  matnga oid so’zlarini o’zbek tilidagi muqobili
  

Amaliy mashg’ulotga ajratilgan vaqt - 90 minut			Talabalar soni - 15 nafar			Amaliy mashg’ulotning turi Ko’rgazmali trening mashg’uloti
Mashg’ulotning tarkibiy tuzilmasi	Talabalarga ushbu matndagi My working day berilgan yangi so’zlar bo’yicha mavzuni tanishtirish. (_________bet) Ingliz tilida matnga oid so’zlarini o’zbek tilidagi muqobilini so’zlarini o’rganish va ularni tarjima jarayonidagi o’zgarishlarni taxlil qilish. Ingliz tilidagi frazalogiya va iboralarso’zlari haqida fikr-muloxazalar yuritish va ularni o’zbek tili bilan qiyoslagan holda mashqlar bajarib o’tish va slaydlar orqali namoyish etish. Ingliz tilida berilgan “MENING ISH KUNIM” dialoglarni o’zbek tiliga tarjima qilib va undagi yangi so’zlardan foydalanib topic yozdirish. Savol-javob orqali talabalar o’zlashtirgan grammatik bilimlarni mustahkamlash. Mavzuni yakunlash.
Amaliy mashg’ulotning maqsadi	Talabalarning “ MENING ISH KUNIM” haqidagi fkirlarini kengaytirish va mustahkamlash. Talabalarni og’zaki nutqini ushbu grammatik mavzu asosida rivojlantirish.
Pedagogik vazifalar: Ingliz tilidaberilgan “MENING LITSEYIM” matnidagi yangi so’zlarni mustahkamlash va yangi so’zlarni umumiy tushunchalar berib otish; Talabalarga o’zbek tilidagi milliy so’z va ana’nalari tushunchasi ingliz tilida qay holda ifodalanish usullari o’rgatiladi; Talabalarga ingliz tilidagi matndagi frazalogik va iboralarso’zlarini ingliz-o’zbek tillaridagilarini tushunchasi taqqoslab beriladi Ingliz va o’zbek tillarida O’zbekistondagi litseylarni boshqa mamlakatlardagi litseylar bilan o’xshash va noo’xshash jixatlari ko’rsatib o’tiladi. Ushbu mavzu bo’yicha darslikning _________betbetlardagi mavzuga oid mashqlarni bajartiriish.					Amaliy mashg’ulot natijalari: Ingliz tilida berilgan “MENING ISH KUNIM” matnidagi yangi so’zlarni mustaxkamlash uchun talaba darslikda berilgan mashqni bajaradi(_________bet, ____-mashq); Ushbu mavzuni o’rganishda nimalarga e’tibor berishlari kerakligini o’rganadilar; Litseylarga oid so’zlarni ustida mshqlarda bajarib o’tishadi (____-mashq). Kerakli joylarga fraza va iboralardan foydalanishadi Ingliz tilidagi so’z brikma va iboralarni o’zbek tilida qanday namoyon bo’layotganligini kuzatadilar. Mustaqil ravishda talaabalar “MENING ISH KUNIM” haqida o’z fikr mulohazalarini o’zlashtiradilar, gaplarga taaluqli misollar beradilar va darslikdagi mashqni bajaradilar.
Ta’lim metodlari		Ijodiy fikrlash asosida juft-juft yoki guruh bo’lib ishlash, savol-javob, namoyish.
Ta’limni tashkil etish shakli				Amaliy
Didaktik vositalar		Mavzuga oid adabiyotlar, slaydlar, dunyo siyosiy xaritasi, tablitsalar, plakatlar, amaliy mashg’ulot maqsadini o’z ichiga olgan reja.
Ta’limni tashkil etish sharoiti		Mavzu asosida tayyorlangan slaydni namoyish qilish uchun proyektor va doska bilan jihozlangan va guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya .
Nazorat		Joriy nazorat, dialog, savol javob

• 
  TEXNOLOGIK XARITA
  

Lesson 41

• 
  Text: My working day
  
• 
  Grammar:
  
• 
  Mannga oid so’zlarini o’zbek tilidagi muqobili
  

Amaliy mashg’ulot bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	Talaba
1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish-tashkiliy tayyorgarlik bosqichi (15 daqiqa)	- Ingliz tili muhitini yaratish maqsadida qisqa suhbat uyushtiradi. - Mavzuni o’zlashtirishdan ko’zlangan maqsaq va kutilayotgan natijalarni bayon etadi. - Modullar yordamida o’quv mashg’ulotining tuzilishi – mantiqiy sxemasini taqdim etadi. - Vaqti-vaqti bilan talabalarga murojaat etib, ularni faollikka undaydi.	Ingliz tilida erkin mavzuda suhbatda qatnashadi. Taqdim etilayotgan matnning yangi so’z va iboralarini slayd – presentasiya yordamida o’rganadilar. Zarur holatlarda savollar bilan murojaat qiladi. Matn mazmuni bo’yicha tasavvurga ega bo’ladilar.
2-bosqich. Asosiy qism– anglash bosqichi (50 daqiqa)	Talabalarni mavzu rejasi va asosiy tushunchalari bilan tanishtiradi. Tablitsa va plakatlar mohiyatini yoritadi. Prezentatsiya asosida nazariy ma’lumotlarni bayon etadi. Matn mohiyatini yorituvchi tayanch so’z va iboralarni ajratib ko’rsatadi. O’quv materialining har bir bo’limi, qismi bo’yicha xulosa qiladi. Amaliy mashg’ulot bo’yicha yakuniy xulosa bayon etadi.	Matn ustida ishlaydilar. Matnni qisqacha mazmunini tushunib olish maqsadida qisqa muddatda o’qib chiqadi. Matn mazmunini yorituvchi asosiy so’z va so’z iboralarini aniqlab lug’at daftariga yozib oladi. Juft-juft yoki guruh bo’lib bahsga kirishish, fikr almashish, mashqlar bajarish orqali mavzu bo’yicha bilim oladilar. O’quv materialining nazariy qismlarini daftarlariga qayd qilib boradilar.
3-bosqich. Yakuniy qism. Yakuniy fikrlash bosqichi (15 daqiqa)	Talabalar tomonidan berilagan savollar asosida mavzuning to’liq va yaxshi o’zlashtirilmagan qismini qayta tushintiradi. Talabalarga uyda tayyorlab kelish uchun topshiriq beradi. Topshiriqni baholash mezonlari bilan talabalarni tanishtiradi.	Savol-javob yoki dialog tuzish yordamida o’zlashtirilayotgan mavzuni mustaxkamlaydi. O’qituvchi tomonidan berilgan topshiriqni yozib oladi.

“My working day”

My working day begins early. I always get up at 7 o’clock. First of all I do my morning exercises. I usually open the window and switch on the tape-recorder. Then I go to the bathroom, clean my teeth, wash myself and dress. At half past 7 I’m ready for breakfast. While having breakfast I like to listen the latest news on TV and look through the newspapers. At a quarter to eight I leave home for the Institute. It takes me 10 minutes to get there. I am never late. I always come in time. Between classes we have short breaks. At twenty minutes past twelve we have a long break for lunch. I go to the dining room of our Institute.

As a rule we have three or four lectures a day. Classes are over at twenty minutes past two. After classes I go home. Sometimes I go to the library or reading room if I need any book for my classes or report. I like to walk after a busy day at the Institute. When I come home I have dinner and a short rest. then I prepare my homework. Usually it takes me 2 or 3 hours.

In the evening I have supper with my family and watch TV. Sometimes if I have time I go for a walk with my friends or to disco club. Sometimes I listen to music and read books. I usually go to bed at 11 o’clock.