Аmаliy mashg’ulotlаr mavzulari 1-amaliy mashg‘ulot ekologiya fanining bo’lumlari. Mashg‘ulotning maqsadi

Nazorat savollari va topshiriqlar 
1.Avtotrassadan chiqayotgan gazlar inson organizmiga qanday ta’sir qiladi. 
2.Atmosfera havosining ifloslanishi natijasida insonlarda qanday kasalliklar kelib 
chiqadi. 
3.Shovqin suronlarning ta’siri haqida nimalar bilasiz. 
4.Ifloslanga suvlar inson organizmida qanday kasalliklar keltirib chiqaradi. 
5.Bakteral va biologik ifloslovchilarga nimalar kiradi? 
6.Suvlarni ifloslovchi asosiy manbalarga nimalar kiradi? 

---

7.Atmosfera havosini ifloslantiruvchi manbalar? 
8.Avtomobil tutunida nechadan ortiq zararli birikmalar bor? 
25-
 
7 - AMALIY MASHG‘ULOT
26-
 
QISHLOQ XO’JALIGI EKOLOGIYASI 
Mashg‘ulotning maqsadi: 
Qishloq xo‘jaligidagi ekologik muammolar va 
ularning oqibatlari haqida tushuncha berish 
Mashg‘ulotning qisqacha mazmuni: 
O‘zbekiston Respublikasi yer fondi 44,9 
mln. ga ni tashkil qiladi. Yer fondi quyidagi toifalarga ajratiladi: 
1.qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlar; 
2.aholi punktlarining yerlari; 
3.sanoat, transport, aloqa, mudofaa va boshqa maqsadlarga mo‘ljallangan yerlar; 
4.tabiatni muhofaza qilish, sog‘lomlashtirish, rekreatsiya maqsadlariga
mo‘ljallangan yerlar; 
5.tarixiy-madaniy ahamiyatga molik yerlar; 
6.o‘rmon fondi yerlari; 
7.suv fondi yerlari; 
8.zaxira yerlar. 
Q
ishloq
xo‘jaligida
foydalaniladigan
yer
fondi
uch
toifaga
bo‘linadi: 
sug‘oriladigan yerlar, lalmikor yerlar, tabiiy yaylovlar. 
Tabiiy yaylovlar 50,1%, sug‘oriladigan yerlar 9,7%, lalmikor yerlar 1,7%, 
o‘rmonlar 3,2% , boshqa va foydalanilmaydigan yerlar 35,3% ni tashkil qiladi. 
Sug‘oriladigan yerlar 4,3 mln. ga ni tashkil qiladi va qishloq xo‘jalik mahsulotining 
93%dan ortig‘ini beradi (10-rasm). 
O‘zbekistonda mavjud sug‘oriladigan yerlarning 50 % dan ortig‘i sho‘rlangan. 
Ayniqsa qoraqalpog‘iston respublikasi, Buxoro va Sirdaryo viloyati tuproqlari kuchli 
sho‘rlangan. Tuproqlarda chirindi miqdori 30-50%gacha kamaygan. 
2 mln. gektardan ortiq yerlar eroziyaga uchragan. Shamol eroziyasi katta maydonni 
egallagan. Suv eroziyasi asosan tog‘ oldi, tog‘li hududlarda ko’zatiladi va yaylovlardan