Adabiyot 10 oxirgi 2-qism indd

MUQIMIY LIRIKASI
Muqimiy o‘zbek mumtoz adabiyotining an’anaviy g‘azal, murabba, 
muxammas singari janrlarida barakali ijod qilish bilan birga, adabiyotga 
yangi g‘oyaviy yoʻnalishlar olib kirgan ijodkorlardan biri edi. 
O‘ylab ko‘ring:
Avvalgi darslarimizda XIX asr ikkinchi yarmi – XX asr boshlarida 
ijod qilgan adabiyot vakillari bilan qisman tanishgan edik. Sizningcha, 
Muqimiy ijodi zamondosh shoirlar ijodidan qay jihatlari bilan farq qil-
gan bo‘lishi mumkin? Davr adabiyoti haqidagi umumiy tasavvurlaringiz 
asosida uning ijodiga xos qanday xususiyatlarni ko‘rsatgan bo‘lardingiz? 
* * *
Ohkim, afsus, emas har ishda rahbar toleim, 
Vojgundur, imtihon qildimki, aksar toleim.
vojgun 
– 
teskari
Nega lirik qahramon o‘z toleidan nolimoqda? 
Yuz tarafdin yetkurub gardi kudurat, zangi g‘am, 
Aylagay oinayi tab’im mukaddar toleim.
kudurat 
– 
g‘am, alam
mukaddar 
– 
kirlangan
Tolening zang bosishini qanday tasavvur qilasiz? Shoir “gardi kudurat”, 
“zangi g‘am” deganda nima(lar)ni nazarda tutmoqda?
Har necha qilsam tavallo – zori qilmas, iltifot, 
Ro‘yigardon teskari, tobora badtar toleim.
ro‘yigardon 
– 
yuzi burilgan
Lirik qahramon qancha tavallo qilsa ham toleining battar yomonlashishi 
sabablari nimada deb o‘ylaysiz? 
Ro‘zgorim tiyra, iqbolim zabun, baxtim qaro, 
Bo‘lsa ravshan, bormukin tadbiri digar toleim?
digar 
– 
boshqa
Shoir baxtining ravshan bo‘lishi uchun qanday tadbir izlamoqda? Bu tad-
bir unga yordam bera oladi deb o‘ylaysizmi? Nima uchun?
Nogahon bersam, Muqimiy, bir musulmong‘a salom, 
Daf’atan ikki qulog‘ini qilur kar, toleim.
Muqimiy uchun “qulog‘ini kar qilgan” kim bo‘lishi mumkin? Nega u shoir-
ni eshitishni istamaydi?