Илмий кенгаш

Ko‘rinishlar. O’zDST 2.305-97. Qo‘shimcha, mahalliy ko‘rinish . Ko‘rinishlarda “A” va “E” tizimlari.

Buyum kub ichiga qo’yiladi va, har qaysi yoqqa to’g’ri burchakli proyeksiyalanadi; bunda proyeksiyalanuvchi buyum doimo kuzatuvchi bilan tegishli yoq o’rtasida deb faraz – qilinadi.

MDH va ko’pgina evropa davlatlarida qabul qilingan - chizmalarni «evropacha» tizimda - E tizimda bajarish.

E tizimda
E- tizim
E tizimda

AQSH, Angliya, Gollandiya kabi davlatlarda qabul qilingan chizmalarni «amerikacha» ya`ni- A tizimda bajarish. A sistemada chizmani hosil qilishda buyum shaffof kub ichida deb qaraladi.

A- tizim

Kompyuterda grafik tasvir (chizma)larni xosil qilish A tizimga asoslangan.

Demak, asosiy ko`rinishlar oltita bo`lib,ular quyidagicha nomlanadi:
1-olddan ko`rinish
2-ustdan ko`rinish,
3-chapdan ko`rinish
4-o`ngdan ko`rinish
5-ostdan ko`rinish
6-orqadan ko`rinish

Detalning uchta ko‘rinishlarida o‘lcham qo‘yish o‘lchamlar detalning 3 ta ko‘rinishiga teng taqsimlanadi.

Detalning umumiy ko’rinishiga ko’ra barcha ko‘rinishlar bajarilgandan keyin, umumiy ko‘rinishdagi o‘lchamlar detalning 3 ta ko‘rinishiga teng taqsimlanadi

QO’SHIMCHA KO’RINISH

Asosiy ko’rinish biror tasvir bilan ajratib chizilgan bo’lsa,u holda ko’rinish ustiga uning nomi yozib ko’rsatiladi.Bu yozuvlarning o’lchamlari chizma Yozuvlari o’lchamlaridan katta bo’lishi kerak.

detalning qiya qismiga parallel qilib, qo`shimcha R tekislik olinadi, qiya qismi o`sha tekislikka proyeksiyalanadi va chizmada ioylashtiriladi

Zarur bo`lganda qo`shimcha ko`rinishni burib ko‘rsatishga ruxsat etiladi. U holda ko`rlnish» so`zi yonida yoki ostida «burilgan» so`zi qo`shib yozilad

Agar qo`shimcha ko`rinish proyeksion bog`lanishda bo‘lsa, unda «ko`rinish» so`zi yozib ko`rsatilmaydi , Aks-holda qo`shimcha ko`rinish chizmada A ko`rinish tarzida yozib ko`rsatiladi

Mahalliy ko`rinish.

Buyum sirtining ayrim tor joyini chegaralab» baja rilgan tasvir mahaliy ko`rinish deyiladi.

Chizmalar chizishda ko`rinishlar sonini mumkin qadar kam bo`lishiga erishishga harakat qilinadi. Bu borada davlat standart larida ko`rsatilgan ba`zi bir shartliklardan foydalanish chizmada ko`ri nishlar sonini kamaytirishga yordam beradi. Masalan, 0 (diametr) va □ (kvadrat), S (qalinlik) va R (radius) belgilardan.keng foydalanish zarur.