A. Karimov, X. Xoshimov Umumiy kimyodan Masalalar va testlar to`plami Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun o`quv qo`llanma so`z boshi

Q_p = H₂ – H₁ = Δ H (3)
Δ H = ΔU + P ΔU (4)
Δ H – sistema ental`piyasining o`zgarishi.
Δ U – sistema ichki energiyasining o`zgarishi.
P Δ V – sistema hajmi o`zgarishida bajarilgan ish.
Ental`piya va ichki energiya sistemaning holat funksiyasi bo`lib, jarayonning qanday yo`l bilan amalga oshirlishiga emas, balki sistemaning boshlang`ich va oxirgi holatlariga bog`liq bo`ladi.
Termodinamikaning I – qonuni jarayonlarning miqdoriy jihatdan baholash imkoniga ega bo`lib, jarayonning sodir bo`lishi, yoki bo`lmasligini va qanday yonalishda amalga oshishini ko`rsata olmaydi.
Bu masala termodinamikaning II – qonuni asosida tushuntiriladi. Barcha kimyoviy, texnologik yoki tabiiy jarayonlar o`z-o`zidan faqat bir yo`nalishda boradi va muvozanat qaror topguncha davom etadi. Masalan suv yuqoridan pastga oqadi, issiqlik issiq jismdan sovuq jismga o`tadi, gaz o`z-o`zidan bosim kam tomonga qarab kamayadi.
Termodinamikaning II – qonuni quydagicha ta`riflanadi. Issiqlik harorati past bo`lgan jismdan harorati yuqori bo`lgan jismga o`z-o`zidan o`ta olmaydi. (R.Klauzius ta`rifi).
Ikkinchi tur abadiy dvigatelni yaratish mumkin emas. Issiqlikni to`liq ishga aylantirishi mumkin emas. (V.Ostvald ta`rifi).
Real qaytmas jarayonlarda energiyaning faqat bir qismigina ishga aylanadi, qolgan qismi “bog`langan” issiqlik hisoblanadi va atrof muhitga tarqaladi. Bu bog`langan energiya ham deb ataladi. Bu energiyani to`liq ta`riflash uchun R.Klauzius holatning yangi funksiyasi haqidagi tushunchani kiritdi va unga entropiya deb nom berdi.
S <sup></sup>Q; (5) T
Δ Q/T – keltirilgan issiqlik
T ∙ ΔS = ΔQ – bog`langan energiya.
Entropiya sistemaning holat funksiyasi hisoblanadi va uning absolyut qiymati Planc postulati asosida hisoblanadi:
Individual kristall moddaning absolyut nol temperaturadagi (T=-273⁰C) energiyasi nolga teng bo`ladi. Bu postulat termodinamikaning III – qonuni deb ataladi. Energiyaning absolyut qiymati muvozanat holatini hisoblash uchun qo`llaniladi.