|
Sút bahası, swmda
|
Qarıydarlardıń jeke talapları muǵdarı, litrlerde
|
Sútke bolǵan kúnlik talap muǵdarı, litrde
|
Abdullayev
|
Burhonov
|
Davronov
|
Ergashev
|
Farmonov
|
G‘ulomov
|
Haydarov
|
Ilhomov
|
Jurayev
|
Kamalov
|
4 000
|
2
|
4
|
3
|
6
|
3
|
5
|
2
|
4
|
3
|
4
|
|
4 200
|
2
|
3
|
3
|
6
|
2
|
4
|
1
|
4
|
3
|
3
|
|
4 400
|
0
|
2
|
2
|
4
|
0
|
1
|
0
|
3
|
3
|
3
|
|
4 600
|
0
|
2
|
2
|
3
|
0
|
1
|
0
|
3
|
2
|
2
|
|
Sút bahası, sumda
|
Satıwshılardıń jeke usınıs muǵdarı, litrlerde
|
Bazar boyınsha sútke bolǵan kúnlik usınıs muǵdarı, litrde
|
1- satıwshı
|
2-satıwshı
|
3-satıwshı
|
|
4 000
|
0
|
10
|
10
|
|
4 200
|
6
|
15
|
10
|
|
4 400
|
11
|
20
|
15
|
|
4 600
|
16
|
25
|
20
|
|
Berilgen kestege qarap, kishi bazardaǵı sútke bolǵan kúnlik talap hám usı- nıs tı anıqlap, aqırǵı baǵananı toltırıń.
Súttiń nırqı 4000 swm bolǵanda kishi bazardaǵı talap hám usınıs muǵdar- ları qansha boladı?
Eger mámleket tárepinen sút nırqı 4 000 swm etip qatań belgilense, qanday jaǵday júzege keledi? Qansha litr sút jetpey qaladı?
Sút nırqı 4 400 swm bolǵanda, kishi bazar boyınsha talap hám usınıs muǵdarları qanshanı quraydı?
Eger sút nırqı 4 400 swm etip qatańbelgilense, qanday jaǵday júz beredi? Qansha sút awısıp qaladı?
Sút nırqı 4 200 swm bolǵanda kishi bazardaǵı talap hám usınıs muǵdarları qansha boladı, kishi bazardaǵı talap hám usınıs muǵdarların anıqlań.
Bul jaǵdayda hár eki tárepinen — satıwshı hám qarıydardıda qanaat- landırılatuǵın nırq, sizińshe, neshe sum bolıwı kerek dep oylaysız?
Tovardıń bazar nırqı qalay anıqlanadı? Bazar ekonomikasında bazar ekonomikası sharayatında tovardıń bazar nırqı oǵan bolǵan talap hám usınıs muǵdarına qarap anıqlanadı.
Qandayda bir tovarǵa bolǵan bazar talabı, bazardaǵı jámi qarıydarlardıń ulıwmalasqan pikiri bolıp, tovardıń nırqı túrlishe bolǵanda onı satıp alıw tilegi hám imkaniyatların kórsetetuǵın edi. Tap usıǵan uqsas, tovardıń bazar usınısı, bazardaǵı jámi satıwshılardıń ulıwmalasqan pikiri bolıp, tovardıń nırqı túrlishe bolǵanda tovardı bazarda satıw tilegi hám imkaniyatlarıń ańlatar edi. Keliń, hár eki tárep — qarıydar hám satıwshılardıń pikir hám tilekleri qashan betpe bet túsiwin talqılap kóreyik. Meyli, gúrishtiń bazardaǵı talap hám usınısı tómendegi keste arqalı berilgen bolsın. Bul keste tiykarında talap hám usınıs sızıqları bir koordinatalar tegiliginde sızatuǵın bolsaq,tómendegi sızılmaǵa iye bolamız.
Payda bolǵan qayshıǵa uqsaǵan kórinis amerikalı ataqlı ekonomist ilimpaz alım Alfred Narshall húrmetine «Marshall qayshısı» dep ataladı.
Bazarda gúrish nırqı qatań nırq 8 600 sum etip belgilengen bolsın deyik, onda gúrishke bolǵan talap hám usınıs muǵdarı óz ara teń bolıp, 4 tonnanı quraydı. Bul jaǵdayda satıwshılar tárepinen usınıs etilgen 4 tonna gúrishtiń hámmesi 8 600 sum nırqta qarıydar tárepinen satıp alınadı hám bul jaǵday
Gúrish nırqı (p), swmda
|
Gúrishke bolǵan talap muǵdarı (qd), t
|
Gúrishtiń usınıs muǵdarı (qs), t
|
9 000
|
0
|
8
|
8 800
|
2
|
6
|
8 600
|
4
|
4
|
8 400
|
6
|
2
|
qarıydarlar ushın, hám satıwshılar ushın maqul túsedi. Tovarǵa bolǵan talap hám usınıs teń bolǵan jaǵdaydaǵı tovar nırqı turaqlı nırq yaki tovardıń bazar nırqı dep ataladı. Bazar nırqına sáykes talap (yaki usınıs) muǵdarı turaqlı muǵdar dep júritiledi. Joqarıda kórilgen bazardaǵı gúrishtiń turaqlı nırqı, yaǵnıy bazar nırqı 8 600 swmdı, al turaqlı muǵdarı bolsa 4 tonnanı quraydı. Talap hám usınıs sızıqlarınıń kesilisiw noqatı (M noqat) turaqlı noqat dep ataladı. M noqatınıń ordinatası turaqlı nırqtı, abcissası bolsa turaqlı muǵdardı anıqlaydı.
Turaqlı muǵdar — tovardıń bazardaǵı turaqlı bahasına sáykes bolǵan talap (yaki usınıs) muǵdarı.
Tovardıń bazar (turaqlı) nırqı — bazarda tovarǵa bolǵan talap muǵda- rınıń usınıs muǵdarına teń bolǵan nırq.
Bazarda qatań nırq 8 400 swm etip belgilengen bolsın. Onda bazarda gúrishke bolǵan talap muǵdarı 6 tonna, usınıs bolsa 2 tonnanı quraydı. Demek, usınıs etilgen 2 tonna gúrish tez satılıp, qarıydarlardıń jáne 4 tonnalıq talabı qanaatlandırılmay qaladı, yaǵnıy ónim qıtshıllıǵı júzege keledi. Bazardaǵı bunday jaǵday tqıtshıl bazar jaǵdayı dep ataladı.
Kerisinshe, bazarda gúrish nırqı 8 800 swm etip belgilengen bolsa,gúrishke bolǵan talap muǵdarı 2 tonna, usınıs bolsa 6 tonnanı quraydı.Nátiyjede, usınıs etilgen gúrishtiń tek 2 tonnası satıp alınıp, 4 tonnası artıqsha bolıp qaladı. Bazarda bunday jaǵday toyınǵan bazar jaǵdayı dep ataladı.
Kórip turǵanıńızday, joqarıdaǵı hár eki jaǵdayda da bazarda turaqlı- lıq (teńsalmaqlılıq) joq. Sonlıqtan, bazarda nırqlardıń bunday joqarıdan qatań etip ornatılıwı maxsetke muwapıq emes. Egerde bazarda turaqlı belgilengen turaqlı nırqlardaǵı talapqa iye tovarlar muǵdarı tap sonday nırqtaǵı usınıs etip atırǵan tovarlar muǵdarına teń bolsa bazardıń bul jaǵdayı bazar turaqlılıǵı dep ataladı. Bunday bazar ekonomika páninde turaqlasqan bazar dep júritiledi.
Qatań nırqlar — bazarda mámleket tárepinen qatań mámleket táre- pinen qatań ornatılatuǵın, ádette bazar nırqınan tómen bolǵan nırq.
Do'stlaringiz bilan baham: |
