8 ekonomika bilim tiykarlarí

Download 1,4 Mb. bet 39/60 Sana 18.02.2022 Hajmi 1,4 Mb. #456167

Bog'liq
8-klass Ekonomika bilim tiykarları 2019-jıl (1)

Bu sahifa navigatsiya:

• Bazardaǵı satıwshılar sanınıń ózgeriwi.
• Basqa tovarlar nırqı.

S₂
S

					0
					S1
0	q

Nırqtıń ózgeriwiniń kútiliwi. Eger bazarda tovar nırqınıń artıwı kútilip atırǵan bolsa, satıwshılar óz tovarların házir arzan nırqta satqannan, keyin qımbat nırqta satıwdı abzal kóredi. Nátiyjede tovar usınısı kemeyedi hám kerisinshe.

Bazardaǵı satıwshılar sanınıń ózgeriwi. Bunda tovar usınısı da ózgeredi.

Payda alıwshınıń basqa sebepleri. Kópshilik Tovar islep shıǵarıwshılar bir túrdegi Tovar islep shıǵarıw menen qanaatlanbaydı. Olar basqa túrdegi tovarlar islep shıǵaradı hám payda aladı. Sol paydadan bir bólegin ózine qaratıw hám usınıs ósıwıne alıp kelıwı múmkin hám kerisinshe, qárejettiń úlken bólegi

basqa tovarlar islep shıǵarıwǵa jumsap jiberiliwi usınıstıń kemeyiwine alıp keliwi múmkin.

7. 
   Basqa tovarlar nırqı. Kóbinese basqa tovarlar nırqınıń ózgeriwi hám kórilmey atırǵan tovarımız usınısqa tásir qılıwı múmkin. Bul faktorlar tásirinde eger usınıs artsa, usınıs sızıǵı (S₀) oń tárepke jılısadi (S₁), eger
   

usınıs tómenlese, usınıs sızıǵı shep tárepke jılısadı (S₂).
Bazarda talap kóplegen usıllar tásirinde ózgeriwi múmkin. Talap ózgeriwine bazar usınısınıń ózgeriwi menen juwap beredi. Bunıń ushın kimniń shetten aralasıwı yaki jobalastırıwı shart emes. Bunıń ushın bazar qatnasıwshılarınıń máplerin gózlep jumıs kórsetiw jeterli.
Bul jerde bazar qatnasıwshıları degende tek firmalardı ǵana emes, bálkim islep shıǵarıwshı da bánt bolǵan jumısshı hám qániygeler názerde tutılmaqta. Firmalar mápi paydadan ibarat bolsa jumısshı hám qániygelerdiń mápi kóbirek is haqı alıw bolıp esaplanadı. Usı mápler usınıstıń ózgeriw mexanizmin háreketke keltiriwshi kúshler.
Bazarda usınıstıń talaplarına baylanıslı ráwishte ózgeriwin belgili mısal járdeminde kórgizbeli ráwishte túsindiriwi múmkin.


Biraq, bul jaǵday bazarda jańa firmalar kirip nırqlardı óz tábiyiy dárejesi túsindirgenshe dawam etedi.

1. 
   Usınısqa tásir etiwshi nırqqa baylanıslı bolmaǵan qanday faktorlardı bilesiz? Olardıń usınısqa tásirin mısallar járdeminde túsindiriń.
   
2. 
   Makoronnıń usınıs sızıǵı jıldıń basındaǵı jaǵdayǵa salıstırǵanda
   
   1. 
      shepke; b) ońǵa jıljısa, bul neni ańlatadı? Bul ózgeris joqarıda kelti- rilgen 5 faktordıń qaysılarınıń tásirinde payda bolıwı múmkin?
      
3. 
   «Lazzat» konditer fabrikasına jańa zamanagóy texnologiyalıq úskeneler orna- tıldı. Bul konditer tovarlarınıń usınısına qanday tásir kórsetedi?
   
4. 
   Mámleket tárepinen qaysı bir tovardı óndiriwge jeńillik berilip, salıqlar kemeytilse, bul tovar usınısı qalay ózgeredi?
   
5. 
   Talaptıń ózgeriwine bazar qay tarizde juwap beredi.
   
6. 
   Usınıstıń talap muǵdarına baylanıslı rawishte ózgeriwine qanday usıllar tásir etedi.
   
7. 
   Sayabanlar hám kózaynekler usınıslardıń ózgeriw mexanizmi súwretlengen sxemasın analizlep beriń.
   

Hár kúni erte azanda Tashkent qalasınıń «Xislat» máhállesinde qala átirapındaǵı xojalıqlardan keltirilgen sút hám sút ónimleri kishi bazarı xızmet kórsetedi. Sút satıwshılar hám onı satıp alıwshı máhelle xalqınan soraǵanda bir kúnlik jeke talap hám jeke usınıs tómendegi keste kórinisinde ekenligi anıqlandı.

Download 1,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: