7 Tish kasalliklarida. Xasanova G

Dorivor qaynatma. Qaynatma (otvar) aksariyat o`simlikning dag`al 
qismlaridan (masalan, ildiz, po`stloq, tuganak, g`uddalar) tayyorlanadi. 
Qaynatmaning tayyorlanishi damlamani tayyorlash usuliga o`xshab 
ketadi. Qaynatma tayyorlash uchun yaxshilab maydalangan dorivor 
mahsulot sirlangan yoki chinni idishga solinadi va uning ustiga lozim 
ko`rilgan miqdordagi qaynoq suv solinib, yengil alanga ustida 20-30 
minut davomida qaynatiladi. Shundan so`ng qaynatma alanga ustidan 
olinib, uy sharoitida 10-15 minut davomida sovitiladi. So`ngra qaynatma 
suzilib turpidan ajratiladida, kamayib qolgan suv miqdori qaynatib 
sovitilgan suv qo`shish bilan me`yoriga yetkaziladi. 
Uy sharoitida va umuman dorixonada tayyorlangan damlama va 
qaynatmalar ko`p saqlansa achishi, buzilishi mumkin, shu sababli ularni 
faqat iste`mol qilish oldidan tayyorlash ma`qul. Damlama va qaynatmalar 

---

22 
iloji boricha salqin yoki sovuq (xolodilnik) joylarda 3 kun saqlanishi 
darkor. Mabodo dorivor damlama va qaynatmalar saqlanish jarayonida 
rangini o`zgartirsa, ichida po`panaksimon pardalar hosil bo`lsa, 
loyqalansa, ta`mi o`zgarsa, shuningdek, begona narsalar tushib qoladigan 
bo`lsa, bunday dorilarni ishlatib bo`lmaydi. 
Uyda tayyorlanadigan dori-darmonlar va barcha preparatlar 
davolovchi vrach tavsiyasi bo`yicha va belgilab bergan me`yorida 
iste`mol etilishi lozim. Quvvatbaxsh, ishtaha ochuvchi, darmondorilarni 
ko`p iste`mol qilmaslik kerak. 
Uy sharoitida dorivor omillar tayyorlanishida damlama hamda 
qaynatma tayyorlanish jarayonining belgilangan muddatdan oshirib 
yuborilishi xosiyatli o`simlik mahsulotlari tarkibida bo`lgan biologik faol 
moddalar (vitaminlar, efir moylari, fermentlar va boshq) tabiatning 
o`zgarib ketishiga sababchi bo`lishi mumkin. 
Mabodo 
shifobaxsh 
o`simliklardan 
dorivor 
mahsulot 
tayyorlanadigan bo`lsa, unda foydalanilayotgan o`simlik mahsulotlarining 
maydalanish darajasi katta ahamiyat kasb etadi. 
Agar 
o`simlik 
barglari, 
o`ti, 
gullaridan 
dorivor 
damlama 
tayyorlanadigan bo`lsa, kattaligi 5 mm dan (barglar qalin bo`ladigan 
bo`lsa, 1 mm dan ortiq bo`lmasligi lozim) oshmasligi kerak. Mabodo 
dorivor o`simlikning shoxchasi, po`stlog`i, ildizpoyasi, ildizidan 
qaynatma tayyorlanadigan bo`lsa, u holda maydalangan mahsulotning 
kattaligi 3 mm gacha borishi darkor, o`simlikning meva va urug`larining 
kattaligi 0,5 mm gacha bo`lishi talab etiladi. 

---

23