5-мавзу: бозор иқтисодиётининг мазмуни ва белгилари


Бозор энг аввало мулк турлари бўйича давлат, хусусий, аралаш мулкка асосланган бозорга бўлинади



Download 204,5 Kb.
bet7/18
Sana21.02.2022
Hajmi204,5 Kb.
#31294
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18
Bog'liq
Маъруза. Бозор

1. Бозор энг аввало мулк турлари бўйича давлат, хусусий, аралаш мулкка асосланган бозорга бўлинади.
2. Товар ишлаб чиқарувчилар таркиби бўйича бозор давлат корхоналари, ижара корхоналари, кооператив, хусусий корхоналар, якка тартибдаги, оилавий корхоналар, ширкат хўжаликлардан иборат бўлади.
3. Мамлакатда савдо сотиқни ташкил қилиш турлари бўйича ҳам бозор турланади.
Бозор муносабатлари иқтисодий объектлари бўйича бир неча турга бўлинади.
I Истеъмол товарлари ва хизматлар бозори - Бу бозорда фирмалар, корхоналар ва барча ишлаб чиқарувчилар ўз товар ҳамда хизматларини сотади, уй хўжалиги, оилалар, аҳоли ўзи учун зарур бўлган товар, хизматларни харид этади. Шунингдек бу ерда истеъмол товарлари, озиқ-овқат маҳсулотлари, кийим-кечак, зеби-зийнат буюмлари, пойабзал, мебель, енгил машиналар ёки кенг халқ истеъмоли товарлари сотилади. Бунда сотувчилар билан харидорлар ўртасида олди-сотди муносабатлари юз беради. Пул эгаси товар олса, товар эгаси пул олади. Сотувчилар товар ишлаб чиқарувчилар ёки улар номидан савдо қилувчи тижорат субъектлари айрим фуқаролар бўлса, харидорлар эса кенг истеъмолчилардан иборат бўлади. Истеъмол товарлари бозори савдо шаҳобчаларидан иборат бўлиб, улар давлат, кооператив, тижорат дўконлари, деҳқон бозори, чайқов бозорларидан иборат бўлади. Харидорлар фуқаролардан ташқари қатор давлат хизматчилари харбий, милиция қисмлари, аҳолига хизмат қилувчи корхона ва ташкилотлар, касалхоналар, болалар уйлари, болалар боғчалари, қариялар, ногиронлар уйлари ҳам шу бозордан фойдаланади.
Истеъмол товарларининг ички ва ташқи манбаи мавжуд бўлиб, ички манбаъини мамлакат ўзида турли мулкка асосланган хўжалик субъектлари томонидан ишлаб чиқарилган товарлар бўлса, ташқи манбаъи – бошқа мамлакатлардан олиб келинган ёки импорт қилинган товарлардан иборат бўлади.
Хизматлар бозори – аҳолига кўрсатилаётган турли хилдаги маиший, коммунал, транспорт, уй-жой таъмирлаш, ахборот хизмати бозорларидан иборат, ишлаб чиқариш билан боғлиқ бўлмаган кўчмас мулк, хизматлар бозорнинг ривожланиши жамиятлар иктисодий тараққиёт даражасига боғлиқ бўлиб, ривожланган мамлакатларда хизматлар бозори кенгайиб, янги-янги турлари пайдо бўлади ва иш билан банд аҳолининг катта қисми хизмат кўрсатиш соҳасида банд. ХХ аср охирларида АҚШ иқтисодиётида банд бўлганларнинг 80% га яқини хизмат кўрсатиш соҳасида меҳнат қилган.
Истеъмол бозорида товарлар қатъий давлат нархлари, назорат қилинадиган нархлар ва эркин бозор нархларида сотилади.

Download 204,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish