4-Mavzu: Antik davr madaniyati (2 soat) Reja

Olimp tog‘lari
da yashaganlar va badavlat kishilarday hayot kechirganlar. 
Ular ham odamlar kabi shuhratparast, hokimiyatparast, shafqatsiz va 
qasoskor bo‘lganlar. YUnon ma’budlarining odamlardan farqi shundaki, 
birinchidan ular umrboqiy, ikkinchidan, ular go‘zal va qaddi-qomati 
kelishgan (
Gefestdan tashqari
)bo‘lishgan. YUnon ma’budlari ham sevishgan, 
xursand yoki g‘amgin, g‘azabli holatlarda namoyon bo‘lganlar. Erdagi 
ayollar bilan ma’budlar qovushganda qahramonlar dunyoga kelgan. 
YUnon afsonalari qahramoni, Zevs bilan oddiy ayol Alkmenaning 
o‘g‘li 
Gerakl 
afsonalarga ko‘ra, beqiyos kuchga ega bo‘lgan. U mislsiz 12 ta 
jasorat ko‘rsatgan. Gerakl Nemey sherini va ko‘p boshli Lerney ajdahosini 
o‘ldirgan, Erimanf to‘ng‘izini tirik tutgan, Stimfol temir qushlarini qirib 
tashlagan, amazonkalar malikasi Ippolitaning kamarini olgan, podshoh 
Diomedni engib, yiqitgan va boshqa mardliklar ko‘rsatgan. SHuningdek, 
Anteyni enggan, Prometeyni ozod qilgan. Xotini Deyanira rashk sababli uni 
zaharlagan. Zevs uni o‘lmaydigan qilgan. YUnonistonning ko‘pgina 
joylarida, keyinchalik Italiyada Geraklga e’tiqod qilingan. Gerakl haqidagi 
afsonalarda insonning tabiatning dahshatli kuchlariga qarshi kurashi aks 
etgan. Gerakl 
Gerkules 
nomi bilan ham mashhur. 
Gretsiyada ma’budlarga atalgan maxsus bayramlar mavjud bo‘lib, ular 
turli shaharlarni bamisoli bir butun qilib bog‘lagan va Ellada elini 
birlashtirgan. SHuningdek, jismoniy tarbiya, musiqa, qo‘shiq kabilar 
bayramlarning eng muhim sharti hisoblangan. Bu kuni qo‘shiqlar 

---

aytishganlar, davra olib raqsga tushishganlar, oxirida teatr tomoshalari qo‘yib 
berilgan. 
Grek teatrlari 20-25 mingtacha tomoshabinlarni sig‘dirgan. Teatr 
tomoshalari ko‘ngil ochish emas, balki muqaddas burchni ado etish 
hisoblangan. Unda har bir fuqaroning ishtirok etishi shart bo‘lgan. Teatr 
tarbiya maktabi bo‘lib, unda qo‘yiladigan spektakllarda axloq, siyosat va 
mafkuraning eng muhim masalalari tahlil etilgan. 
Bayramlardan 
tashqari 
greklarni 
umumgrek 
musobaqalari 
birlashtirgan. Bu o‘yinlar xudolarning otasi olimplik Zevs sharafiga mil. av. 
776 yildan mil. 394 yilgacha har to‘rt yilda bir marta o‘tkazilgan. Unda 
yugurish, boks, disk otish, to‘rt ot qo‘shilgan ikki g‘ildirakli aravalar 
musobaqasi, san’at konkursi namoyish etilgan. O‘yinlar vaqtida hamma 
greklar qatnasha olishi uchun urushlar to‘xtatilgan. SHunday qilib,