4-маъруза. Меҳнат таълимида ўҚитиш методлари

Меҳнат таълими дарсларида анъанавий дарс ўтиш методлари қуйидагилардан иборат: ( Ўқув мавзусини оғзаки баён қилиш; 2) суҳбат; 3) дарслик ва китоб билан мустақил ишлаш; 4) демонстрация, иллюстрация (тасвирлаш, расмлар билан курсатиш) ва экскурсия; 5) оғзаки, ёзма машқ ҳамда график ишлар, мактаб маърузаси; 6) амалий машғулотлар (лаборатория иши, масала ишлаш).
Меҳнат таълими дарсларида ноанъанавий дарс ўтиш методлари қуйидагилардан иборат: (Конференция дарси, Семинар дарси, Техника воситалари ёрдамида дарс ўтиш, Илмий-фантастик китоблар устида ишлаш, Уйлаб топ (эврика), Уйинчоқлар ёрдамида дарс ўтиш, Дарсда касбга йуналтириш, Экспериментал дарс ўтиш ва бошқалар).
Меҳнат таълими дарсларида интерфаол таълим методлари қуйидагилардан иборат: ( “Ақлий ҳужум”, “Кластер”, “Синквейн”, “Ўзаро бир-бирини баҳолаш”, “Кичик гуруҳларда ишлаш”, “Мунозара дарслари”, “Ишбилармонлик ўйинлари” каби усуллар киради).
Меҳнат таълими дарсларида муаммоли таълим методлари.
1. Муаммони баён этиш, бунда педагог мустакил равишда муаммоли вазиятни келтиради ва унинг ечимини мустакил кидиради ва топади.
2. Педагог мустакил равишда муаммони кўяди, аммо унинг ечимини ўқувчиларни жалб килган ҳолда ҳамкорликда излайдилар, топадилар, хулосалайдилар.

3. 
   Педагог ўқув жараёнида ўқувчилар олдига муаммони қўяди. ўқувчилар уни излайдилар, ахборот алмашадилар, кайта ишлаб, ўзларининг иштирокларидагина ечимини топадилар.
   

3. 
   Муаммоли вазият ўқувчиларнинг ўзлари вужудга келтирадилар. Унинг ечимини бошка ўқувчилар изланишлари, янгича фикрлашлари оркали ўзаро ечим кидирадилар, топадилар.
   

Муаммоли таълим соҳасида илмий тадкиқотлар олиб борган олимларнинг хулосаларига кўра куйидаги муаммоли таълим методларини ке.ттириш мумкин:

• 
  тушунтириш, намойиш этиш;
  
• 
  муаммоли баён килиш;
  
• 
  репродуктив;
  
• 
  илмий изланиш.
  

Юкоридагилар асосида шундай хулоса чикариш мумкинки, таълим сифати ва самарадорлигини оширишда муаммоли ўқитиш методлари жуда мухим рол ўйнайди.
Чунки муаммоли таълим ўқувчини изланишга, ижодкорликка, эркин фикр юритишга ўргатади. Ўқувчида бундай сифатларнинг шаклланиши, ўқув - билув масъулиятини оширади, мустакил билим олиш, изланиш унинг кундалик одатий ишига айланади. Бу эса ўз навбатида, таълим мазмунини, такомиллашган стандартлар, модеринизация қилинган дастурларни тўла ўзлаштириб олишга кафолат бўлади.