3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Mamlakat iqtisodiyotining qanchalik rivojlanganligi va samarali 
ekanligini aniq bilish uchun aynan shu yilda jonli m
е
hnatning unumli 
harakati natijasida vujudga k
е
ltirilgan sof milliy mahsulot (SMM) 
ko‘rsatkichidan foydalaniladi.
YaIMdan joriy yilda ishlab chiqarish jarayonida ist
е
’mol qilingan 
asosiy kapital qiymati yoki yillik amortizatsiya summasi ayirib tashlansa 
sof milliy mahsulot (SMM) ko‘rsatkichi hosil bo‘ladi: 
larinarxi
molto
iste
yildagi
bazis
narxi
lari
to
mol
e
yildagiist
joriy
i
Narxindeks
var
'
var
'
=
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

115 
S
ММ
summasi
yillk
iya
amortizats
YaIM
=
−
. 
SMM qiymatiga davlat tomonidan o‘rnatiladigan egri soliqlar summasi kiradi. 
Egri soliqlar korxona tomonidan o‘rnatiladigan narxga qo‘shimcha hisoblanadi. 
Bunday soliqlar og‘irligi ist
е
’molchi zimmasiga tushib, natijada ular daromadining 
bir qismini yo‘qotadi. Hozirgi davrda qo‘llanilayotgan milliy hisoblar tizimida 
SMMdan egri soliqlar chiqarib tashlanib, milliy daromad (MD) ko‘rsatkichi 
aniqlanadi: 
daromad
Milliy
soliq
egri
biznesga
SMM
=
−
. 
Shunday qilib, hozirgi hisoblar tizimida SMM miqdori bilan MD miqdori 
bir-biridan farq qilib qolgan. Aslida mamlakat miqyosida ularning miqdori farq 
qilmasligi lozim. Chunki milliy daromad sof milliy mahsulotning sotilgandan 
k
е
yingi puldagi ko‘rinishidir. Shuning uchun ba’zi adabiyotlarda milliy 
daromadni sof mahsulotning o‘zgargan shakli d
е
b ham yuritiladi. Bu holat 
milliy hisoblar tizimini yanada takomillashtirishni taqozo etadi.
Amaliyotda ishlab chiqarilgan va foydalanilgan milliy daromad farqlanadi.