29-mavzu. Neoliberalizmning mohiyati va ahamiyati. Neoliberalizm konsepsiyasi F. Xayek va uning ijtimoiy-iqtisodiy

 
7.Ayirboshlash tenglamasi 
M. Fridmen konsepsiyasi garchi 
o‘ziga xosligi bilan ajralib tursa ham, u pulning 
miqdoriy nazariyasiga asoslanadi. Pulning miqdoriy nazariyasiga k
o‘ra, pul miqdori bilan 
baholar darajasi 
o‘rtasida bevosita bog‘liqlik mavjud, baholar muomaladagi pul miqdori 
bilan aniqlanadi, pulning sotib olish qobiliyati esa baho darajasiga bo
g‘liq. Pul massasi 
k
o‘paysa, baholar o‘sadi, va aksincha, pul massasi kamaysa, baholar pasayadi, ya’ni 
boshqa barcha sharoitlar bir xil b
o‘lganda tovarlarning baholari pul miqdoriga mutanosib 
tarzda 
o‘zgaradi. 
Tovar aylanishini ta
’minlovchi naqd pul taxminan bir yillik daromadning undan bir 
qismini tashkil etadi, deb faraz qilaylik. Boshqacha aytganda, pul yiliga 
o‘n marta 
aylanadi. Pul bir yilda 10 marta aylansa, unda misol uchun 10 mln. s
o‘mlik bir yillik 
daromadni (mahsulotni) sotish uchun muomalada 1 mln. s
o‘m bo‘lishi kerak. Agar 
muomaladagi pul miqdori 1 mln. s
o‘mdan 2 mln. so‘mga ortsa, unda (boshqa shartlar 
o‘zgarmagan holda) baholar ham ikki barobar oshadi. 
Bunday bo
g‘liqlik, ya’ni muomaladagi pulning miqdori bilan mamlakat doirasida 
sotilgan tovar va xizmatlarning umumiy miqdori 
o‘rtasidagi bog‘liqlik Irving Fisherning 
ayirboshlash tenglamasida 
ifodalanadi: 
M 
• V = P • Q, 

---

bu yerda,
 M
- pul miqdori; 
V
- muomaladagi pulning aylanish tezligi; 
R
- baholar 
darajasi; 
Q 
- ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlarning miqdori. 
Tenglamaning chap tomonidagi 
M 
• V
jami ishlab chiqarilgan tovarni sotib olishga 
ketgan xaridorlarning umumiy sarflarini va pulning aylanish tezligini bildirsa, 
o‘ng 
tomonidagi