20. Амалий машғулот сифат менежменти тизими ички аудити

Ошкоралик тамойили– ҳар бир аудит аник режалаштирилади, текшириш вақтида ходимлар ўз ўрниларида бўлмасликлари ёки талаб қилинадиган маълумотларни беришдан бош тортишларининг олдини олиш мақсадида аудит утказиш вакти ва давомийлиги тўғрисида аудит ўтказиладиган бўлинма (маъсул шахс) олдиндан огоҳлантирилади.

Доимийлик тамойили - СМТ барча элементлари ва барча бўлинмалар корхона раҳбарияти томонидан таҳлил ва баҳолаш предмети бўлишини таъминлаш мақсадида аудитлар даврийлик билан ўтказилади. Аудитлар оралиғини, текширилаётган жараёнларни мақоми ва муҳимлигини, аввалги аудитлар натижаларини ҳисобга олган ҳолда ташкилотнинг ўзи белгилайди.

Аудит дастурини бошқариш
Аудит дастури аниқ муддатларга режалаштирилган бир ёки бир неча аудитларни ўз ичига олиши мумкин. Бироқ, аудит дастури аудитларни йиллик графигидан иборат эмас, балки унда аудитларни режалаштириш ва ташкил қилиш, шунингдек уларни белгиланган муддатларда натижали ва самарали бажарилишини учун етарли даражада ресурслар билан таъминланиши талаб этилади.
Аудит дастурида:

• 
  аудит мақсадлари ва ҳажми,
  
• 
  аудит дастури бўйича умумий ва алоҳида аудитлар бўйича жавобгарлик,
  

• аудитни ўтказиш жараёнлари кўрсатилади.
Ташкилот раҳбарияти, аудит дастурини бошқариш учун жавобгар шахсларни тайинлаши ва уларга аудит дастурини белгилаш, зарур ресурслар билан таъминлаш, дастурни жорий қилиш, мониторинг утказиш, таҳлил килиш ва яхшилаш учун етарли ваколатлар бериши керак.
Аудит дастурини бошқаришни амалга оширувчи шахслар жавобгарликлари:
• аудит дастури мақсадлари ва ҳажмларини, шунингдек аудитни ўтказиш процедураларини аниқлаш;
• аудитларни ўтказишдаги масъул мутахассисларни (аудиторлик гуруҳи раҳбари, аудиторлар, стажёрлар ва техникавий экспертлар) аниқлаш;
• аудит дастурини режалаштириш, жорий қилиш, мониторингини утказиш ва яхшилаш учун зарур ресурслар билан таъминлаш;
• аудит дастури бажарилишини таъминлаш ва аудит дастури бўйича тегишли ёзувларни олиб бориш;
• аудит дастури мониторинги утказиш, таҳлили ва яхшилаш.
Йирик ташкилотларда сифат тизимини ишлаб чиқиш ва жорий қилиш босқичида ички аудит хизматини ташкил қилишни кўзда тутиш мақсадга мувофиқдир.
Ички аудит хизмати амалий иш тажрибасига эга ва махсус ўқишдан ўтган мутахассислар билан таъминланиши керак.
Бунда ушбу хизмат ходимларининг функциялари, жавобгарлиги ва ваколатлари ички аудит бўйича процедура ва лавозим йўриқномаларида белгиланади.