20. Амалий машғулот сифат менежменти тизими ички аудити

УЧИНЧИ томон аудити
Ташқи мустақил ташкилот (учинчи томон) томонидан ўтказиладиган текшириш. Одатда учинчи томон аудити сертификатлаштириш мақсадида ўтказилади.
Иккинчи томон аудити каби, учинчи томон аудити уз навбатида аудиторга ва текшириладиган ташкилотга алоҳида талаблар белгилайди. Аудит натижалари сифат тизими ҳолатини аниқ ва ҳаққоний кўрсатиши учун, аудитор етарли тажрибага эга булган, маълум тайёргарликдан утган, ўз ишининг устаси ва лаёқатли бўлиши керак.
Ташқи аудитларни ижобий томонлари:

• 
  юқори даражадаги объективлик (чунки, бу «ташқаридан қараш»);
  
• 
  ишни юқори самарадорлиги (чунки, ташқи аудит юқори малакали аудиторлар томонидан ўтказилади);
  
• 
  текширилаётган ташкилот томонидан танқидга позитив қаралади;
  
• 
  аудиторларни юқори малакаси ҳисобига текширилаётган тизимни юқори объектив баҳоланиши;
  
• 
  текширилаётган ташкилот томонидан ташқи аудитлар натижаларидан реклама мақсадларида фойдаланиш;
  
• 
  сифат тизимини ўрнатилган талабларга мувофиқлиги ва натижавийлигини намойиш қилиш учун ташқи аудитлар натижаларидан фойдаланиш имконияти;
  
• 
  харажатларни ҳисоблаш аниқлиги.
  
• 
  Ташқи аудитларни салбий томонлари:
  
• 
  - корхона анъаналарини билмаслик;
  
• 
  - текширилаётган ташкилот ходимлари томонидан аудиторларга «бегона шахс» сифатида қаралиши, оқибатда баъзи холларда керакли маълумотларни беркитилиши;
  
• 
  - аудиторларни корхонадаги норасмий пешқадамларни билмаслиги, бу эса киска вактда зарур маълумотлар олинишини қийинлаштиради;
  
• 
  - аудитор томонидан аудит мобайнида олинган махфий маълумотни ошкор қилиниши эҳтимолининг мавжудлиги;
  
• 
  - аудит ўтказиш чегараланган муддатларда амалга оширилиши сабабли бутун тизимни тўлиқ текшириш имконияти йўқлиги, аудит танлаб олинган объектларда утказилганлиги сабабли хулоса мавжуд маълумотлар асосида чиқарилади.