20. Амалий машғулот сифат менежменти тизими ички аудити

Аудит дастури бўйича ресурслар.
Ташкилот, аудитларни режалаштириш босқичида, аудит дастури бўйича қандай ресурслар керак бўлишини аниқлаши ва уларни ажратилишини таъминлаши керак.
Ресурсларни аниқлашда қуйидагиларни ҳисобга олиш керак:

• 
  ички аудитларни ўтказиш учун ходимлар. Аудиторларни текширилаётган фаолиятдан холислигини таъминлаш учун кичик корхоналарда аудитларни ўтказиш учун ташқаридан мутахассисларни таклиф қилиш эхтимолининг мавжудлиги;
  
• 
  аудиторларни услубий қўлланмалар, маълумот ҳужжатлар, йўриқномалар, маълумотларни қайд қилиш шакллари билан таъминлаш учун ресурслар;
  
• 
  аудиторлар лаёқатини баҳолаш ва таъминлаш, уларни иш фаолиятини яхшилаш учун ресурслар. Масалан, аудиторларни ўқитиш, семинарлар ўтказиш, аудиторларни махсус адабиётлар билан таъминлаш учун ресурслар.
  

Аудит дастури бўйича процедура.
Ташкилот:
• аудитларни режалаштириш ва аудиторлар гуруҳини шакллантириш тартибини;

• 
  аудиторларни лаёқатини баҳолаш ва таъминлаш бўйича фаолиятни;
  
• 
  аудитларни ўтказиш, шу жумладан аниқланган номувофиқликларни бартараф қилиниши ва жорий қилинган тўғриловчи амалларни натижавийлигини текшириш тартибини;
  

• аудит дастурини бажарилиши мониторинги ва натижавийлигини таҳлилини белгиловчи процедурани ишлаб чиқиши керак.
Ички аудит хизмати тегишли ташкилий, меъёрий ва услубий ҳужжатларни мавжудлиги бу хизматни самарали ишлашини муҳим шартларидан бири ҳисобланади.
Аудитларга тайёргарлик кўриш ва амалга ошириш вақтида услубий ҳужжатларни қўлланилиши қуйидагиларга имкон беради:
• сўровлар ўтказиш, кузатишлар натижаларини баёнлаштириш, ҳисоботларни расмийлаштиришда аудиторлар ишини осонлаштиради;
• аудитда иш вақтини қисқартиради.
Аудит дастури бўйича ёзувлар
Ички аудитни режалаштириш, амалга ошириш ва уни натижалари бўйича ҳисобот ҳужжатлари (ёзувлар) ни олиб бориш зарур. Бу ёзувларга:

• 
  аудитлар режалари;
  
• 
  аудитлар бўйича ҳисоботлар;
  
• 
  номувофиқликлар тўғрисида ҳисоботлар (актлар);
  
• 
  тўғриловчи амаллар тўғрисида ҳисоботлар;
  
• 
  аудиторларни иш тажрибаси, уларни ўқиши тўғрисидаги ёзувлар;
  
• 
  уларни фаолияти ва лаёқатлилигини баҳолаш натижалари мисол бўла олади.