2-modul “Statistika va ekonometrika” kafedrasida bakalavriat ta’lim yo’nalishi talabalari uchun “Statistika” fanidan 1-on savolllari

Ko’rsatkichlar	Yanvar	Fevral	Mart
Aprel
1. Oy boshidagi aylanma kapital qoldig’i Shu jumladan: - xomashyo, asosiy materiallar va sotib olingan yarim tayyor mahsulotlar; - yordamchi materiallar - yoqilg’i; - idish va qoplar - ehtiyot zaxira qismlari -(kam qiymatli) arzon va tez yemiriladigan buyumlar; -tugallanmagan ishlab chiqarish, sotishga mo’ljallangan yarim tayyor mahsulot; - kelajak davr xarajatlari; - ombordagi tayyor mahsulot; - yuklangan tovarlar va bajarilgan ishlar; -pul mablag’lari; -boshqa aylanma mablag’lari.	2706 1722 339 10 10 21 44 129 21 216 45 75 6	2715 1725 342 12 15 16 45 132 12 218 60 72 12	2505 1717 340 54 36 42 60 135 9 219 42 75 5	2550 1719 336 51 27 24 79 132 12 222 63 90 8
2. Sotuvdan tushgan pul tushumlar.	4070	3975	4035	4080

Aniqlang:
1) aylanma kapital choraklar boshidagi tarkibiy qismlarini;
2) chorak bo’yicha aylanma kapitalning o’rtacha qoldiq qiymatini, aylanish tezligini, bir aylanish davri va biriktirish ko’rsatkichlarini.

Masala.
Mehnatni asosiy kapital bilan qurollanishi va mehnat unumdorligi darajalari o’rtasidagi o’zaro bog’liqligini o’rganish maqsadida 25 ta turdosh korxonalarni teng intervalli 4 ta guruhga ajrating.

	Asosiy kapital, mln so’m	Qo’shilgan qiymat, mln so’m	Xodimlar soni, kishi
	15,5	12,7	344
	17,1	10,2	371
	20,2	19,5	440
	19,4	22,4	480
	10,4	4,8	355
	11,8	7,4	288
	10,2	6,1	397
	8,7	5,8	200
	21,3	25,2	296
	11,5	3,5	323
	1,3	1,0	100
	5,3	3,8	215
	18,5	14,8	427
	20,2	23,4	495
	11,3	11,6	408
	9,3	6,6	247
	6,8	5,8	288
	20,3	26,0	549
	11,4	12,6	295
	2,8	2,5	199
	6,0	6,7	309
	16,9	17,3	512
	2,0	1,2	125
	10,2	12,4	204
	10,4	14,6	302

Korxonalar bo’yicha mehnatni asosiy kapital bilan qurollanishi va mehnat unumdorligi darajasi o’rtasidagi bog’lanishning regressiya tenglamasini aniqlang, korrelyatsiya koeffitsiyentini hisoblang, olingan ma’lumotlar bo’yicha xulosa qiling.

Masala. O’zbekiston Respublikasi davlat byudjetining daromadlari summasi, mlrd. so’m.

Daromad turlari	2016-yil	2017- yil	2018-yil	2019-yil	2020- yil	2021- yil
Jami daromadlar shu jumladan: Bevosita soliqlar - jami - yuridik shaxslardan olinadigan daromad solig’i - savdo va umumovqatlanish korxonalari-ning yalpi daromadi solig’i - KK va MF uchun yagona solig’ - jismoniy shaxslarning daromad solig’i - tadbirkorlar daromadidan olinadigan belgilangan soliq Bilvosita soliqlar - jami - qo’shilgan qiymat solig’i - aktsiz solig’i - bojxona to’lovlari - jismoniy shaxslardan olinadigan yagona boj to’lovi - jismoniy shaxslarning yoqilg’i solig’i Resurs to’lovari - jami - mulk solig’i - er solig’i - er resurslardan foydalangan uchun soliq - suv resurslardan foydalangan uchun soliq - ekologiya solig’i Ijtimoiy infratuzilmani rivojlan-tirish solig’i Boshqa soliq va tushumlar	911,8 240,7 118,5 - - 105,8 16,4 510,6 227,0 260,8 10,9 11,9 - 90,3 28,3 29,2 10,9 4,6 17,3 9,1 61,1	2342,0 616,9 210,5 - 86,7 288,3 31,4 1353,8 535,8 693,6 41,0 45,1 38,3 222,3 71,4 51,4 29,8 8,9 60,8 40,7 108,3	2621,3 714,1 182,2 75,5 85,8 334,2 36,4 1532,9 604,2 751,6 60,7 68,2 48,2 260,1 74,3 76,2 43,2 12,2 54,2 45,8 68,4	3310,9 865,8 209,3 67,0 80,8 465,6 43,1 1627,9 748,9 692,6 66,2 56,9 63,3 629,8 109,1 87,4 333,9 13,3 86,1 52,2 135,2	4042,5 1045,9 218,9 73,0 95,5 603,5 55,0 1986,7 1017,4 760,6 86,7 45,9 76,1 768,2 142,6 138,5 465,7 4,4 - 69,6 172,1	5100,9 1219,6 261,7 110,8 103,9 689,0 54,2 2478,2 1261,7 915,7 116,2 73,4 111,2 931,8 191,4 180,3 531,0 29,1 - 112,1 359,3

Aniqlang:

1) har bir yil uchun alohida daromad turlarini umumiy daromaddagi hissasini;
2) 2016-2021 yillarda ro’y bergan tarkibiy siljishlarni.


Masala.. Davlat byudjeti xarajatlari (1-masala) bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati va qo’shimcha o’zgarish sur’atlarini bazis va zanjirsimon usullarda aniqlansin. Olingan natijalarni statistik grafiklarda tasvirlab, xulosalar yozing.
Masala.. Davlat byudjeti daromadlari (2-masala) bo’yicha mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati va qo’shimcha o’zgarish sur’atlarini bazis va zanjirsimon usullarda aniqlansin. Olingan natijalarni statistik grafiklardatasvirlab, xulosalar yozing.
Masala.. Viloyat bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan (mlrd. so’m):

Ko’rsatkichlar____Oylar__1-6'>Ko’rsatkichlar__O’tgan_davr__Joriy_davr'>Ko’rsatkichlar	O’tgan davr	Joriy davr
Yalpi ichki mahsulot	2128,7	3194,5
Davlat byudjeti daromadlari	621,8	911,8
Davlat byudjeti xarajatlari shundan:	658,7	944,6
ijtimoiy soha	243,7	334,4
ijtimoiy muxofaza	61,3	72,7
iqtisodiyotga qilinadigan xarajatlar	75,8	97,3

Yalpi ichki mhsulotga nisbatan davlat byudjeti daromadi va xarajatlari darajasi va ularning dinamikasini aniqlang va tahlil qiling.
Masala.. Respublikamizda ijtimoiy muxofazaga oid xarajatlar (2021 y.) tarkibi quyidagicha:

Ko’rsatkichlar	Oylar
	1-6	7-9	10-12	2021 y
1. Yosh bolali va kam ta’minlangan oilalar uchun nafaqalar	73,5	80,1	71,2	74,5
16 yoshga to’lmagan bolali oilalar uchun nafaqa	39,5	44,1	37,6	40,1
2 yoshga to’lmagan bolali onalar uchun nafaqa	29,4	31,7	29,3	29,9
kam taminlangan oilalar uchun nafaqa	4,7	4,2	4,3	4,4
2. Aholi uchun ijtimoiy ahamiyati ega bo’lgan xizmatlar narxidagi tafovut uchun kompensatsiya	26,5	1 9,9	28,8	25,5

Yil davomida aholini ijtimoiy muxofazasiga sarflanadigan mablag’larning tarkibiy o’zgarishlarini tahlil qilib, xulosalar yozing.


Masala. Viloyatda yig’iladigan bevosita soliqlar bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Ko’rsatkichlar	O’tgan davr	Hisobot davri
Jismoniy shaxslardan tadbirkorlik faoliyati uchun olinadigan soliq, mlrd. so’m	10,1	14,2
Soliq stavkasi, %	8,1	7,9
Tadbirkorlarning yillik daromadi, mlrd. so’m	124,7	179,7

Jismoniy shaxslardan tadbirkorlik faoliyati uchun olinadigan soliq bo’yicha soliq summasini, soliq bazasini va stavkasini o’zgarishi hisobidan ortgan qiymati aniqlansin.

7-masala. Bankning kredit operatsiyalari quyidagilarda aks etgan:

Kredit razmeri, mln. so’m.	60	80	100	120	150	200	300
Kredit muddati, oy	3	6	7	8	9	10	12

Kreditning o’rtacha razmerini aniqlang.

Masala. Bank quyidagi muddatlarga va summalarda kredit bergan:

Kredit muddati, oy	6	9	12	15	18	21	24	27
Kredit hajmi, mln. so’m.	10	20	80	100	120	300	400	600

Kreditni o’rtacha muddatini aniqlang.


Masala. Sug’urta kompaniyasi uch korxonani kreditlashga qaror qabul qildi. Shartnomaga binoan kredit razmeri 80, 100 va 150 mln. so’m. Kredit birinchi korxonaga 6 oyga, ikkinchiga-8 oyga, uchinchiga-12 oyga berilgan. Yillik foiz stavkalari tegishli ravishda 24, 26 va 31%.
Kredit bo’yicha o’rtacha foiz stavkasi aniqlansin.


10-masala. Kreditning qoldiq (oy boshiga) summalari, mln. so’m

Ko’rsatkichlar	Oylar
	I	II	III	IV	V	VI	VII
Oy boshiga	840	730	620	518	415	421	400

O’rtacha kredit qoldig’i alohida birinchi, ikkinchi kvartallar va yarim yil uchun aniqlansin.

Masala. Kredit o’rtacha qoldig’i va hajmi haqida quyidagi ma’lumotlar ma’lum (ming so’m):

Ko’rsatkichlar	Kvartallar
	I	II	III	IV
O’rtacha kredit qoldig’i Kredit hajmi	40 560	16 480	50 800	18 576

Har bir kvartal uchun alohida aniqlang:

1) kreditdan foydalanish muddatining uzunligini;
2) kredit aylanish tezligi oborotlar sonini;
Kvartallar bo’yicha hisoblangan ikki ko’rsatkichning o’zaro bog’liqligini ko’rsating.

Masala. Kredit bo’yicha qoplanmagan qarzlar qoldiqlari va qoplangan oborot haqida quyidagi ma’lumotlar ma’lum (mln. so’m):

Korxona	Qarz qoldiqlari							Oborot hajmi
	01. 07	01. 08	01.09	01.10	01.11	01.12	01.01	III kv	IV kv
A	50	43	47	40	45	37	48	303	287
B	117	107	103	110	116	123	130	333	273
V	100	86	94	80	90	75	95	250	300

Har bir korxona uchun va uchala korxona bo’yicha birgalikda aniqlang:

1) o’rtacha kredit qoldiqlarini (III va IV kvartallarga va yarim yil uchun);
2) kvartallar va yarim yil uchun kredit aylanish tezligini (oborot sonida va kunlarda)
3) hisoblangan ko’rsatkichlarning o’zaro bog’liqligini ko’rsatib, xulosalar yozing.


Masala. Kredit hajmi va oylik kredit qoldiqlari haqida quyidagi ma’lumotlar ma’lum (mln so’m):