|
Asosiy kapitalning turlari
|
"Uchqun" MChJ
|
Yil boshiga qoldiq qiymat
|
Kelib tushgan
|
Chiqarilgan
|
Yil oxiri-dagi qol-diq
|
Jami
|
Sh.j. yangi
|
Jami
|
Amorti-zatsiya
|
Chiqaril-ganning qoldiq qiymati
|
Binolar
|
7583
|
|
|
3749
|
3700
|
49
|
|
Inshootlar
|
112
|
|
|
76
|
76
|
|
|
Uzatish moslamalari
|
124
|
|
|
117
|
117
|
|
|
Mashina va jihozlar
|
69414
|
27065
|
2706
|
65691
|
65524
|
167
|
|
Transport vositalari
|
539
|
|
|
431
|
431
|
|
|
Boshqa asosiy kapital
|
272
|
|
|
264
|
264
|
|
|
Jami:
|
|
|
|
|
70161
|
|
|
Bo’sh kataklarni to’ldiring, asosiy kapital harakati va holati ko’rsatkichlarini aniqlang.
Masala. Qurilish tashkilotlari bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan (mln so’m):
Qurilish tashkilotlari
|
Qurilish-montaj ishlari hajmi
|
Asosiy kapitalning o’rtacha yillik qiymati
yillik qiymati
|
Bazis davr
|
Joriy davr
|
Bazis davr
|
Joriy davr
|
1.
|
2577
|
4300
|
3900
|
3980
|
2.
|
2800
|
5000
|
1900
|
3500
|
3.
|
3200
|
4500
|
3300
|
4000
|
4.
|
5800
|
6900
|
2800
|
4800
|
5.
|
6300
|
8500
|
3200
|
4000
|
Aniqlang:
1) kapitaldan foydalanish ko’rsatkichlarini;
2) ishlar hajmining, asosiy kapital va kapital qaytimining alohida indekslarini;
3) qurilish tashkiloti bo’yicha kapital qaytimi sig’imining o’zgaruvchan va o’zgarmas tarkibli hamda tuzilmaviy siljishlar indekslarini.
Mahsulot hajmini o’zgarishini omilli tahlil qiling.
Masala. Korxona asosiy kapitalining holati va harakati bo’yicha quyidagi ma’lumotlar keltirilgan: ( mln so’mda):
1. Yil boshiga asosiy kapitalning to’la boshlang’ich qiymati 747
2. Yil boshiga eskirish darajasi, % 20
3. Yil davomida kirim qilingan asosiy kapitalning qiymati 120
4. Hisobdan chiqarilgan asosiy kapitalning to’la boshlang’ich qiymati 50
5. Hisobdan chiqarilgan asosiy kapitalning qoldiq qiymati 10
6. Yil davomida fondlarni amortizatsiyasi 60
7. Asosiy kapitalni o’rtacha yillik qiymati 800
8. Ishlab chiqarilgan mahsulot qiymati 1400
Aniqlang:
1) yil oxiriga asosiy kapitalning to’liq qiymatini;
2) yil oxiriga asosiy kapitalning qoldiq qiymatini;
3) yil oxiriga asosiy kapitalning eskirish koeffitsiyentini;
4) asosiy kapitalning yil oxiriga yaroqlilik koeffitsiyentini;
5) asosiy kapitaldan foydalanish ko’rsatkichini.
Masala. Hisobot davrida mahsulot hajmi solishtirma baholarda 2% oshgan. Asosiy kapitalning o’rtacha yillik qiymati esa 5,5% ga oshgan. Keltirilgan ma’lumotga asosan kapital qiymati dinamikasini aniqlang.
Masala. Korxona bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:(mln so’m):
Ko’rsatkichlar
|
Bazis
davr
|
Joriy
davr
|
O’zgarishi
eishi
|
summa
|
%
|
1 .Yalpi foyda
2.Sotilgan mahsulotlar (o’zgarmas baholarda)
3.Asosiy kapitalning o’rtacha yillik qiymati(o’zgarmas baholarda)
4.Moddiy aylanma mablag’lar zaxirasining o’rtacha yillik qiymati
|
4925
|
5485
|
|
|
37850
|
42080
|
|
|
33150
|
35400
|
|
|
5440
|
5525
|
|
|
Bo’sh kataklarni to’ldiring va aniqlang:
1)kapital qaytimi va kapital sig’imini;
2)aylanma mablag’larning biriktirish va aylanish ko’rsatkichlarini;
3) natijalarni tahlil qiling.
Masala. Korxona bo’yicha quyidagi ma’lumotlar keltirilgan:
Joriy davrda korxonaning sof foydasi 2,8 mln so’mga teng, asosiy kapital hajmi yil boshida 8,6 mln so’mga, yil oxirida esa 10 mln so’mga teng bo’lib, aylanma mablag’lar zaxirasining qoldig’i esa mos ravishda 2,2 va 2,0 mln so’mni tashkil etgan.
Ishlab chiqarish kapitalining samaradorlik darajasini aniqlang.
Masala. Korxona bo’yicha ikki davr uchun quyidagi ma’lumotlar berilgan:
Ko’rsatkichlar
|
Bazis davri
|
Joriy davri
|
1.Ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi (o’zgarmas bahoda, ming so’mda)
|
75250
|
84000
|
2.Asosiy ishlab chiqarish kapitalining o’rtacha yillik
|
25000
|
28500
|
qiymati (o’zgarmas bahoda, ming so’mda)
|
|
|
Z.Korxona xodimlari soni, kishi
|
120
|
125
|
Aniqlang:
1) har bir davr uchun:
a) asosiy kapitaldan foydalanish ko’rsatkichini;
b) mehnat unumdorligini.
2) ishlab chiqarilgan tovar mahsulotining omillar ta’sirida o’zgarishini:
a) kapitaldan olinadigan samaraning o’zgarishi hisobiga;
b) asosiy kapital hajmining o’zgarishi hisobiga;
d) mehnat unumdorligining o’zgarishi hisobiga;
e) xodimlar sonining o’zgarishi hisobiga.
Masala. Korxonadagi asosiy kapital harakati haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan (mln so’mda):
Yil boshida mavjud asosiy kapital hajmi 4250, yil davomida: 1230, sotib olingan asosiy vositalar shu jumladan yangilanganlari 600, yemirilgan asosiy kapital hajmi 200, shu.jumladan ishlab chiqarishdan olib tashlanganlari (likvidatsiya qilinganlari) 150, yil oxiridagi asosiy kapitalning qoldiq qiymati 3850, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi 5000.
Aniqlang:
1) asosiy kapitalning holati, harakati va foydalanish ko’rsatkichlarini;
2) asosiy kapital balansini tuzing.
Masala. Firma bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:
Xomashyo turi
|
Bir birlik mahsulotga sarf (kg)
|
Bazis davrdagi
1 kg bahosi
|
Bazis davri
|
Hisobot davri
|
ming so’m
|
A B
|
240
280
|
225
280
|
54
25
|
Hisobot davrida ishlab chiqarilgan mahsulot 2000 dona bo’lganda salmoqli
sarflarning umumiy indeksini aniqlang.
Masala. Parrandachilik firmasi bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan (mln som):
Ko’rsatkichlar
|
Bazis yil
|
Hisobot yil
|
1. Mahsulot sotishdan tushgan tushum
2. Aylanma mablag’larning o’rtacha yillik qiymati
|
63,12
22,08
|
77,76
24,30
| Aniqlang:
1) har bir yil uchun aylanma mablag’larning aylanuvchanligini va aylanish muddatini;
2) iqtisodiy ko’rsatkichlar dinamikasini.
Masala. Firmaning birinchi chorakda aylanma kapitalining o’rtacha qoldiq qiymati 4000 ming so’m, sotilgan mahsulot qiymati 8000 ming so’mni tashkil etdi.
Aniqlang:
1) aylanma kapitalning aylanish koeffitsiyentini;
2) bir aylanish muddatini;
3) bog’lanish koeffitsiyentini.
Masala. Yil boshida ob’yektning to’liq balans qiymati 450 mln so’m, uning qoldiq qiymati 360 mln so’m, eskirish summasi 90 mln so’m bo’lgan. Ekspertlarning xulosasiga ko’ra shunday yangi ob’yektning bozor narxdagi qiymati 540 mln so’m. ob’ektning tiklangan qiymati qoldig’ini aniqlang.
Masala. Ikki mahsulot material xarajatlari bo’yicha quyidagi ma’lumotlar berilgan:
Mahsulot
turlari
|
Bazis davr
|
Hisobot davr
|
Ishlab chiqarilgan
mahsulot, t
|
Umumiy
material
xarajati, t
|
Ishlab
chiqarilgan
mahsulot, t
|
Umumiy
material
xarajati, t
|
A
|
100
|
240
|
110
|
253
|
B
|
200
|
440
|
250
|
500
|
Aniqlang:
1) mahsulot birligiga qilingan material xarajatlarini;
2) material xarajatlarining alohida indeksini;
3) material xarajatlarining umumiy indeksini;
4) material xarajatlarning mutlaq o’zgarishini.
Masala. 2021- yilda korxonada mahsulot ishlab chiqarish hajmi (o’zgarmas baholarda) 2020- yilga nisbatan 5% ga oshgan va u 588,1 mln so’mga teng, shu davrda asosiy kapital hajmining o’zgarishi 8%.
Do'stlaringiz bilan baham: |
