2-Mavzu: Sezgilar klassifikatsiyasi. Sezgilarning o`zgaruvchan shakllari

Sensibilizatsiyaning fiziologik omillari ikkiga ajratiladi. Birinchisi doimiy xarakterga ega bo‘lgan fiziologik omillar bo‘lsa, ikkinchisi sezgirlikni birdaniga o‘zgargan vaqtida qo‘llaniladigan maxsus ta’sirlardir. Doimiy fiziologik omillarga sub’ektni yoshini kiritishimiz mumkin. yosh davrlarida sensibilizatsiya jarayoni asta-sekin shakllanadi. 20-30 yosh bu sezgirlikning eng rivojlangan nuqtasi hisoblanadi.

• 
  Sensibilizatsiyaning fiziologik omillari ikkiga ajratiladi. Birinchisi doimiy xarakterga ega bo‘lgan fiziologik omillar bo‘lsa, ikkinchisi sezgirlikni birdaniga o‘zgargan vaqtida qo‘llaniladigan maxsus ta’sirlardir. Doimiy fiziologik omillarga sub’ektni yoshini kiritishimiz mumkin. yosh davrlarida sensibilizatsiya jarayoni asta-sekin shakllanadi. 20-30 yosh bu sezgirlikning eng rivojlangan nuqtasi hisoblanadi.
  

Ikkinchi doimiy omilga endokrin o‘zgarishlarni kiritishimiz mumkin. ma’lumki homiladorlik davrida hid bilish, ta’m bilish oshadi bu eshitish va ko‘rish sezgilarini pasayishiga olib keladi. Sezgirlikni bu tahlitda o‘zgarishi qalqonsimon bezning funksiyalari bilan bog‘liqdir. Sezgirlikni o‘zgarishi charchash bilan ham bog‘liq bo‘lishi mumkin. sezuvchanlikni o‘zgarishini kuzatganimizda sezuvchanlik chegarasi va charchash holati turlicha bo‘lishi mumkin. sezuvchanlikni birdaniga o‘zgarishi esa farmokologik moddalarni qabul qilish jarayonida vujudga keladi. Masalan adrenalin vegitativ asab tizimini qo‘zg‘alishiga olib keladi, retikulyar formatsiyaning tonusini oshiga olib keladi. Pilokarpin teskari natija beradi va sezuvchanlikni kamaytiradi.

• 
  Ikkinchi doimiy omilga endokrin o‘zgarishlarni kiritishimiz mumkin. ma’lumki homiladorlik davrida hid bilish, ta’m bilish oshadi bu eshitish va ko‘rish sezgilarini pasayishiga olib keladi. Sezgirlikni bu tahlitda o‘zgarishi qalqonsimon bezning funksiyalari bilan bog‘liqdir. Sezgirlikni o‘zgarishi charchash bilan ham bog‘liq bo‘lishi mumkin. sezuvchanlikni o‘zgarishini kuzatganimizda sezuvchanlik chegarasi va charchash holati turlicha bo‘lishi mumkin. sezuvchanlikni birdaniga o‘zgarishi esa farmokologik moddalarni qabul qilish jarayonida vujudga keladi. Masalan adrenalin vegitativ asab tizimini qo‘zg‘alishiga olib keladi, retikulyar formatsiyaning tonusini oshiga olib keladi. Pilokarpin teskari natija beradi va sezuvchanlikni kamaytiradi.