2-mavzu: Menejment nazariyasining shakllanishi va rivojlanishi Reja Menejment nazariyasining paydo bo‘lishi va taraqqiyoti

Teylor xizmat pog‘onasining barcha darajalarini AQSHdagi yirik metallurgiya korxonasining kichik xizmatchisidan boshkaruvchisigacha bulgan lavozimlarni egallagan

• U birinchilar qatorida ishlab chikarishning ayrim jarayonlarini tashkil etish xamda butun korxonani boshqarishga ilmiy yondoshishni qo‘lladi.
• Uning
• «Korxonani ilmiy boshqarish asoslari»
• «Boshqarishni ilmiy tashkil etishning tamoyil va usullari»
• «Sanoat korxonalarini ma’muriy-texnikaviy tashkil etish» kabi mashhur asarlari xorijda chop etilgan ishlab chikarishni boshkarishni ilmiy tashkil etish buyicha adabiyotlarning katta to‘plamiga asos soldi.

3. Ma’muriy menejment

3. Ma’muriy menejment

• Ilmiy menejmentning Yevropa yo‘nalishidagi ta’limning XIX asrning 20 yillaridagi arbobi A. Fayol hisoblanadi. U tadbirkor, olim, tashkilotchi 20 yil davomida yirik tog‘-kon metallurgiya kombinatida direktor bo‘lib ishlagan.
• A. Fayol ilmiy boshqaruvning bir qator muhim yo‘nalishlarining taraqqiyotiga katta hissa qo‘shgan.
• U hamma sanoat kompaniyasiga rahbarlik qilish ish majmuasini oltita asosiy guruhga taqsimladi va har bir vazifani bajarishga ketadigan vaqt sarfini aniqladi:

Aynan shu kompaniyada 1888-1918 yillar davomida rahbarlik lavozimida ishladi.
Compagnie de Commentry-Fourchambeau-Decazeville nomli konchilik kompaniyasiga ishga kirdi.
1860 yili Sent-Etenadagi tog‘-kon maktabini tugatgan
1841 Turkiyaning Istambul shahrida tugilgan.
fransuz tog‘ muhandisi, menedjmentning nazariyotchisi va amaliyotchisi, boshqaruvning klassik maktab asoschilaridan biri.
Anri Fayol (фр. Henri Fayol, 29.07.1841 — 19.11.1925)

• 1. Boshqaruv apparatining ma’muriy faoliyati. Bunga quyidagi vazifalar kiradi: rejalashtirish, tashkil qilish, rahbarlik qilish, vaqt sarfini tartibga solish-umumiy 40 %;
• 2. Tijorat faoliyati: sotib olish, sotish, almashish- ish vaqtining 15%;
• 3. Texnik ishlab chiqarish faoliyati, ishlab chiqarish, saqlay berish, tekshirib ko‘rish, nazorat qilish-ish vaqtining 10%;
• 4. Moliyaviy faoliyat-moliyaviy nazorat olib borish, shu jumladan samaradorlik kapital kiritish sohasida-ish vaqtining 10%;
• 5. Himoya qilish bilan bog‘liq faoliyat-texnika xafsizligi-ish vaqtining 10%.
• 6. Nazorat vazifasi, yoki ishlab chiqarishdagi holatini hisob- kitob qilish-ish vaqtining 15%.