2 Hamshiralik p65

^{O‘ZBEHISTON} RESPUBLIHASI

OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI O‘RTA MAXSUS, HASB-HUNAR TA’LIMI MARHAZI

H.U. ZAHIROVA, D.U. TOXTAMATOVA

HAMSHIRALIH ISHI ASOSLARI

O‘rta maxsus, kasb-hunar kollejlarining tibbiyot yo‘nalishi bo‘yicha ta'lim olayotgan talabalari uchun o‘quv qo‘llanma

Ikkinchi naxhri

Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent — 2010

BBK 51.1 Z 23

Oliy va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta'limi o‘quv metodik birlashmalar faoliyatini muvofiqlashtiruvshi Kengash nashrga tavsiya etgan

Taqrizchilar:

G.S. Aripova — S. Rahimov nomidagi tibbiyot kolleji direktori,

M.X. A7i7ova — S. Rahimov nomidagi tibbiyot kolleji «Hamshiralik ishi» kafedrasi 1- toifali o‘qituvchisi,
D.Y. Alikulova — Toshkent tibbiyot akademiyasi «Hamshiralik ishi» kafedrasining «Hamshiralik ishi na'ariyasi» fani assistenti.

Ushbu o‘quv qo‘llanmaga hamshiralik ishining ta'rifi va tarixi, hamshiralik jarayoni, salomatlik darajasini baholash, dezinfeksiya, sterilizatsiya, shifoxonada bemorlarni parvarish qilish, hamshiralik ishi etikasi va deontologiyasi, hamshi- ralik ishi boshqaruvi kabi mavzular kiritilgan.

O‘quv qo‘llanma tibbiyot kollejlarining «Hamshiralik ishi» mutaxassisligi bo‘yicha ta'lim olayotgan talabalar, shuningdek, shu soha mutaxassislari uchun mo‘ljallangan.

0301080000—61
Z
360/04/—k010

— k010

I'BN 978-9943-05-195-9

© «TASVIR, naxhriyot uyi, k009.

2

© Cho‘lpon nomidagi naxhriyot-matbaa ijodiy uyi, k010- y.

SO‘Z BOSHI

O‘zbekiston mustaqillikka erishgach, ta'lim sohasida olib borilayot- gan tub o‘zgarishlar va kadrlar sifatini oshirishga qo‘yilayotgan talabdan kelib chiqib, tibbiyot kollejlari uchun mazkur o‘quv qo‘llanma tayyorlandi.

'og‘liqni saqlash tizimida olib borilayotgan islohotlar hozirgi zamon tibbiyot hamshirasi oldiga davr bilan hamnafas faoliyat olib borish talabini qo‘ymoqda. Hozirgi kunda ko‘plab qishloq vrachlik punktlari, kunduzgi va oilaviy shifoxonalar xizmati, 'KAL (maxsus malakali ambulatoriya xizmati), shoshilinch yordam markazlari ishi rivoj- lantirilmoqda. Aholi sog‘lig‘ini saqlash borasidagi muammolarni ijobiy hal etishda tibbiyotda hamshira xizmati tubdan o‘zgartirilib, ularning salohiyatini oshirishga e'tibor kuchaytirilmoqda.
Ushbu o‘quv qo‘llanmaga hamshiralik ishining ta'rifi va tarixi, hamshiralik jarayoni, salomatlik darajasini baholash, dezinfeksiya, sterilizatsiya, shifoxonada bemorlarni parvarish qilish, hamshiralik ishi etikasi va deontalogiyasi, hamshiralik ishi boshqaruvi kabi mavzular kiritilgan.
Qo‘llanmadagi ko‘pgina mavzularni yoritishda o‘quv jarayoniga tatbiq etilayotgan «LEMON» dasturi asos qilib olindi. O‘zbekiston Respublbikasi Yaponiya «JICA» agentligi bilan hamkorlik qilib kelmoqda. 2004- yilning iyul oyidan boshlab «O‘zbekistonda hamshiralik ta'limini takomillashtirish loyihasi» bo‘yicha 2004—2009- yillarga mo‘ljallangan hamkorlik asosida shu kungacha 6 marotaba seminar treninglar o‘tkazildi. Loyiha bo‘yicha «Hamshiralik ishi» faniga yangi tushunchalar kirib keldi. O‘quv qo‘llanmaga hamshiralik ishi modellari, salomatlik darajasini baholash, hayotiy ko‘rsatkichlarni baholash haqida ma'lumotlar kiritildi.
Ushbu o‘quv qo‘llanmaning maqsadi o‘z vazifalarini vijdonan bajarish, aholi orasida profilaktik va davolash ishlarini olib borish, hamshira tashxisini qo‘yish, reja asosida bemorning holatiga baho berish, muommolarini aniqlash, bemorni reja asosida parvarish qilish, ehtiyojlarini qondirish, muolaja texnikasini to‘g‘ri bajarish, kommuni- katsiya va boshqa hamshiralik ishi vazifalarini fan orqali chuqurroq o‘rgatishdan iborat.
O‘quv qo‘llanma bo‘yicha bildirilgan fikr mulohazalar mualliflar tomonidan mamnuniyat bilan qabul qilinadi.