2 Borliq tushunchasi mohiyati va mazmuni Borliq va uning shakllari

Qarama-qarshilik borliqdagi nar­sa, hodisa va jarayonlarning o‘zaro bir-birini istisno qiladigan, ayni paytda, bir-birini taqozo etuvchi tomon, tamoyil va kuchlarining o‘zaro munosabatlaridir.
Qarama-qarshiliklar birligi va kurashi hamma soha(tabiat, jamiyat va inson tafakkuri)da amal qiladi. Ammo har bir sohadagi ziddiyatlarni konkret o‘rganish muhim. Chunki ziddiyatlar juda xilma-xil: ichki va tashqi, asosiy va asosiy bo‘lmagan, antagonistik va noantagonistik...
Ichki ziddiyat – narsa-hodisalar ichidagi qarama-qarshi tomon, kuchlar o‘rtasidagi ziddiyatlar.
Tashqi ziddiyat – narsalar va hodisalar o‘rtasida­gi ziddiyatlar. Lekin bunday turkumlash nisbiy bo‘lib, bir munosabatda ichki, boshqasida tashqi ziddiyat hisoblanishi mumkin. Masalan, turli tuzumdagi davlatlararo ziddiyat tashqi ziddiyat, ammo kishilik jamiyati miqyosida olinsa, ular ichki ziddiyatlardir.