2. боб. Шахс ахборот-психологик ҳавфсизлигининг ижтимоий-психологик хусусиятлари

Интернетда мен кӯпинча….. саволига Қашқадарёлик ӯғил болаларнинг 21,5% ӯқиш учун маълумот қидиришини, 11,8% электрон манзилдан фойдаланишларини, ӯқувчи қизларнинг 18,3% ӯқиш учун маълумот қидиришларини, 10,7% электрон манзилдан фойдаланишларини жавоб беришган. Самарқандлик 32,2% ӯқувчи ӯғил болалар ӯзларининг жавобларини 16,5% электрон манзилдан фойдаланишларини, жавоб беришди. Самарқандлик ӯқувчи ёшлар ӯзларининг жавобларида 43,7% ижтимоий тармоқлар хусусан интернетнинг бугунги кундаги аҳамияти айниқса ёшлар психологиясига таъсири тӯғрисида ижобий фикрларини билдиришди. Улар ӯқувчи ёшлар фойдали ва салбий ахборотларни психологик таҳлил қила олиш маданиятига эга бӯлиши лозимлигини таъкидладилар. Қашқадарёда эса 39,8% камлиги аниқланди. Икки вилоятда ӯқувчи ёшларнинг кӯпроқ электрон манзилдан фойдаланишларини аниқладик. Ӯқувчи ёшларнинг интернетдаги ахборотлардан тӯғри фойдаланиш маданиятини онгига сингдириш орқали уларда ахлоқий тарбиявий сифатларни шакллантира оламиз. Хулоса ӯрнида шуни айтишимиз мумкинки, бугунги кунда баъзи ӯқувчи ёшларнинг интернетдан фойдаланиб қонунларимизга ҳам беписандлик билан қараш ҳолатлари учрамоқда. Улар бу ҳолатларга учрамаслиги учун уларда интернетдан тӯғри фойдаланиб, ахборотларни психологик ва тӯғри таҳлил қила олиш маданиятини шакллантириш асосий вазифа ҳисобланади.
Мактабда Интернетга киришга чекловлар борми? саволи натижаларида Қашқадарёлик ӯғил болаларнинг 47,3%, қизларнинг 31,2% ҳар кимнинг ӯз логини пароли бор, Самарқанд мактабларидаги ӯғил болаларнинг 39,7% қизларнинг 33,8% ҳар кимнинг ӯз логин пароли бор 5% қизларимиз эса чекловлар йӯқ деб жавоб беришди.Умумий ҳисобда Қашқадарёдаги 78,5 %, Самарқанддаги 73,5% умумтаълим мактабларида интернетга киришга чекловлар ӯрнатилган деб жавоб беришди.Умумтаълим муассасаларидаги ӯқувчи ёшларда интернетдан тӯғри ва самарали фойдаланиш маданиятини шакллантиришда қуйидаги жиҳатларга эътибор қаратиш зарур:
-ижтимоий тармоқларнинг яратилиши ва мазмун моҳиятини тушунтириш,
-тарқатилаётган ахборотларнинг ишончли ва ахлоқий меъёр қоидаларига мослигини таҳлил қилиш,
-хорижий давлатлар сайтларидаги ахборотларнинг ёшлар психологиясига тӯғри келмайдиган салбий томонларини ӯқувчи ёшларга доимий тушунтириб бориш,
-уларни ёлғон ва хатарли ахборотларнинг таъсирларидан ҳимоялаш,
-интернетдаги ахборотларни психологик таҳлил қилиб фойдаланиш орқали ӯқувчи ёшларни ахборот хуружларидан ҳимояланишига замин яратиб берамиз.