181-guruh talabasi Saparboyeva Adolatbonuning Ogohiyning poetik mahorati fani uchun tayyorlagan taqdimoti

Oxirgi baytni o’qiymiz:

• Oxirgi baytni o’qiymiz:
• Ogahiy, qil shohi ogohing duoiy davlatin
• Ki, onga arkoni davlatdur hama ogohlar.
• Ogahiy podshohning hushyor va hamma narsadan ogohligini e’tirof etganda, ehtimol, samimiy bo’lgandir. Balki shoh saroyidagi arkoni davlatning barchasi ham nazari ochiq, mulki millatiga sodiq kishilar bo’lgandir. Agar shunday bo’lganida shoir ichki bir hasrat bilan qo’liga qalam olmasdi. Va boshqa bir o’rinda:
• Rostravlik, Ogahiy, ruxdek seni solmish yiroq,
• Qurbi shoh topg’ay eding kajrav esang farzin kabi…
• deya shohga yaqinlik – bu to’g’rilik yo’li bilan erishilaveriladigan ish emasligini alohida ta’kid ila gapirmasdi. Umuman olganda, maqta’dagi fikr o’zidan oldingi fikrlar bilan mohiyatan to’la muvofiq kelmaydi.
• Albatta, arkoni davlatga tegishli keskin tanqid nechog’lik to’g’ri bo’lmasin, qay bir tomondan shohga maqbul kelmasligi mumkin. Oddiy inson ham anglaydigan ushbu haqiqatni donishmand va mutafakkir bir shoir har tomonlama hisobga olmasligiga aql bovar etmaydi. Shuning uchun oxirgi baytdagi hukmni o’quvchi kinoyadan yiroq, ehtiyot mazmunida bildirilgan hukm o’laroq qabul qiladi.
• Bundan tashqari, g’azalda ilgari surilgan tanqidiy ma’noni qaysi bir darajada shoh xolis qabul aylashiga shoirda ishonch bo’lgan. Aks holda bu qadar jur’at va erkinlik bilan qalam tebrata olmasdi.
• Darvoqe, keng miqyosdagi shodlik, xursandlik, quvonch musulmon xalqlari uchun bir umrlik orzu, erishilmas cho’ng armon bo’lib kelgan. Baxt va shodlikka yetishildi, deya maqtalgan zamonlarga kelsak, ular ham yolg’on va aldov mahsuli bo’lgan. Shu bois haqgo’y bir shoir she’rlaridan birida “Shodlikni ko’ksiga boshimni qo’yib, o’ksinib-o’ksinib yig’lagim kelar”, deb yozgandi. Qaysi bir jamiyatda tafakkur mehnati sustlashib, haqiqat hissiyoti o’tmaslashsa, shodlik, xurramlik, dilxushlik, huzur-halovat va nekbinlikka doir qarash va mulohazalar ham, albatta, buzulib, tabiiy siyoqini yo’qotadi. Ogahiyning “Ta’viz ul oshiqin” devonidan joy olgan “shodlig’” radifli g’azalida ana shu fojiadan bahs yuritilgan. G’azaldagi: