16-multidisciplinary online distance conference on "scientific and practical research in uzbekistan" part-14

10
MILLIY SPORT TURLARI
Суванова Шахноза Шомурадовна.
 Кашкадарё вилояти Карши шахар 26-мактаб. 
Бошлангич синфларда жисмоний тарбия укитувчиси. 
Annotatsiya:
 
Oʻzbek. xalq. milliy. oʻyinlari. oʻzining. uzoq. oʻtmishi,. boy. tarixiga. ega.
boʻlgan,. ajdodlardan. avlodlarga. meros. sifatida. oʻtib. kelayotgan,. maʼnaviy. boyligimiz,.
qadriyatlarimizdan.sanaladi.Sportning.anʼanaviy.turlari.bilan.birgalikda.milliy.sport.turlari.
hamda.xalq.oʻyinlari.ham.tobora.rivojlanib.bormoqda.
Kalit so‘zlar:
. Oq. terakmi,. koʻk. terak”,. “Podachi”,. “Charxpalak”,. “Oʻrda. toʻp”,.
“Quvlashmachoq“
Tarixga. nazar. tashlaydigan. boʻlsak,. ota-bobolarimiz. azal-azaldan. insonni. jismonan.
chiniqtiruvchi,. salomatlikka. ijobiy. tasir. etuvchi. mashqlarga. jiddiy. eʼtibor. qaratishganini.
koʻramiz.. Masalan,. koʻpkari. musobaqasi. har. bir. ishtirokchidan. chavandozlik. mahoratidan.
tashqari. jismoniy. kuch,. oʻtkir. zehn. va. yetti. oʻlchab. bir. kesish. salohiyatiga. ega. boʻlishni.
talab.qiladi..Ajdodlarimiz.shunga.mos.ravishda.tayyorgarlik.koʻrib,.ham.ruhiy,.ham.jismoniy.
oʻsishga.erishganlar..Umuman.olganda,.milliy.sport.turlarining.barchasi.ota-bobolarimizning.
yashash. tarzi,. madaniyati. va. dunyoqarashidan. kelib. chiqqan. holda. rivojlangan.. Oʻsha. ke
-
zlarda.kimdir.chavandoz,.kimdir.qilichboz,.yana.kimdir.mergan.sifatida.tanilgan..Shuning
-
dek,.turli.oʻyinlar.va.mashqlar.tufayli.ajdodlarimizda.har.qanday.holatdan.olib.chiqadigan.
chaqqonlik,.yakkama-yakka.olishuvga.xos.oʻquv.shakllangan.
Bu.oʻyinlar,.ayniqsa,.bolalar.orasida.keng.yoyilgan..Xususan,.mahallalarda.oʻtkazilayotgan.
turli.tadbirlarda.aksariyat.bolalar.“Oq.terakmi,.koʻk.terak”,.“Podachi”,.“Charxpalak”,.“Oʻrda.
toʻp”,.“Quvlashmachoq“.kabi.oʻyinlarda.oʻzaro.bellashib,.kim.epchil-u,.kim.chaqqonligini.
aniqlab. oladilar.. Shuningdek,. “Uzuk. olish”,. “Poyondoz”,. “Sultonchalar. jangi”,. “Igna,. ip,.
angishvona”.singari.xalq.oʻyinlari.ham.yillar.osha.bizgacha.yetib.kelgan..Mazkur.oʻyinlar.
ishtirokchilariga.sinchiklab.qarasangiz,.har.birida.abjirlik,.murakkab.holatni.toʻgʻri.baholash,.
qiyin.vaziyatdan.chiqib.ketish.xususiyatlari.qaror.topganiga.amin.boʻlasiz..Shundan.xulosa.
qilish.mumkinki,.milliy.sport.turlari.va.xalq.oʻyinlari.yoshlarni.sogʻlom.voyaga.yetkazish,.
ularga. taʼlim-tarbiya. berishda. muhim. ahamiyatga. ega.. Ayniqsa,. milliy. qadriyat. va. urf-
odatlarni.asrab-avaylashda.ularning.oʻrni.beqiyos..Milliy.sport.turlari.va.xalq.oʻyinlari.oʻziga.
xos.qadriyat.sifatida.avlodlardan.avlodlarga.oʻtib.boradi..Ularni.ardoqlagan.yoshlar.qalbida.
Vatanga.muhabbat.tuygʻusi.qaror.topadi,.milliy.ruh.shakllanib,.xalqimizning.anʼana.va.urf-
odatlarini. eʼzozlash. hissi. yanada. kuchayadi.. Xullas,. milliy. oʻyinlar. yoshlarni. oʻzbekona.
tarbiyalashning. eng. taʼsirchan. vositalaridan. biridir.. Bu. oʻyinlar. qanchalik. keng. yoyilsa,.
vatanparvar.yoshlar.safi.shunchalik.kengayadi.
Adabiyotlar
1.. Jismoniy.tarbiya.tarixi..Darslik.(tarjima),.-Т.,.«O‘qituvchi»,.1975.
2.. Eshnazarov.J..Jismoniy.tarbiya.tarixi.va.boshqarish...T.,.2008
3.. Akramov.A.K..O‘zberkistonda.jismoniy.madaniyat.va.sport.tarixi..Т.,.1997.
4.. Botirov.X.A..Jismoniy.tarbiya.va.sport.tarixi..Т.,.O‘qituvchi,.199

---

286