16 м a V z u agrar munosabatlar: ijara haqi va renta

 
 
Talabdagi o‘zgarishlar. 
Qishloq xujaligi daromadining o‘zgaruvchanlini 
tushuntiruvchi uchinchi omil bu talab egri chizig‘ining o‘zgaruvchanligidir.
16.2-chizma. 
Talab egri chizig‘ining o‘zgaruvchanligining narxga ta’siri 

---

Agrar munosabatlar: ijara haqi va renta 
 
.
288 
Faraz qiling ishlab chiqarish xajmi yuqoridagi chizmada ko‘rsatilganidek Qn 
miqdorda stabillashdi. Agar narxdan tashqari boshqa omillar ta’sir qilsa, bu talab 
egri chizig‘ining ko‘chishiga sabab bo‘ladi. Qishloq xujaligida ana shunday holat 
yuz bersa, grafikda ko‘rsatilganidek narx darajasi va daromad miqdorining keskin 
o‘garishiga olib keladi, chunki talab egri chizig‘i noegiluvchandir. Bundan kelib 
chiqdi, talab miqdorining ozginagina o‘zgarishi qishloq xujaligi ishlab 
chiqaruvchilarining daromadlariga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi va ularni xonavayron 
qilishi mumkin. Lekin qishloq xujaligi ishlab chiqaruvchilari narxga nisbatan ko‘p 
o‘zgaruvchan emas, chunki ularning ishlab chiqarish xarajatlarining tarkibida 
doimiy xarajatlar o‘zgaruvchi xarajatlarga nisbatan katta qismini tashkil etadi. 
Foiz, renta, soliq va asosiy vositalarning kredit to‘lovlari ular xarajatining asosiy 
qismini tashkil etadi.
Uzoq muddat: tushib boruvchi soha. 
Nima uchun qishloq xo‘jaligi tushib 
boruvchi soha ekanligi qishloq xo‘jaligi bozorlarining ikki dinamik xususiyati 
tushuntirib beradi: 

Vaqt o‘tishi bilan texnologik taraqqiyot natijasida qishloq xo‘jaligi 
mahsuloti ishlab chiqarishi keskin ravishda ko‘payib ketdi; 

Qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga talabning o‘sishining sekinlashishi 
kuzatilmoqda, chunki qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga bo‘lgan talab daromadning 
o‘sishiga nisbatan noelastikdir 
Keling ana shu ikki o‘zgarishni alohida ko‘rib chiqamiz