13. 1§. Лойиҳани жойга кўчириш элементларини ҳисоблаш усуллари

13.20-шакл. Створли иҳота девори.

Створли иҳота девори узлуксизга нисбатан тежамли ва анча барқарор ҳисобланади.

Иҳота девори тузилишидан қатъий равишда қуйидаги асосий талабларга жавоб бериши керак:

1. 
   Иҳота деворлари томонлари бинонинг бўйлама ва кўндаланг ўқларига параллел бўлиши керак. Агарда бу шарт бажарилмаса, иҳота деворларига белгиланган ўқлар орасидаги масофа систематик равишда лойиҳадагидан кичик бўлиб боради.
   
2. 
   Иҳота девори тўғри чизиқдан иборат бўлиши керак, негаки ўлчаш амалга оширилаётганда ўлчаш асбоби етарли аниқликда створда ётқизилиши мумкин бўлсин.
   

Ўлчов асбобининг створдан четланиш йўл қўярли қиймати қуйидаги ифода орқали ҳисобланиши мумкин:


, (13.21)

бу ерда, ε – ўлчов асбоби чеккаларининг створдан четланиши қиймати; l – ўлчов асбоби узунлиги.

Нисбий хатолик



бундан
(13.22)

3. Иҳота девори горизонтал бўлиши керак, негаки у бўйлаб лойиҳавий масофа қўйилган қиялик учун тузатма киритиш мумкин бўлсин.

Бино ўқларининг охирги ҳолати иҳота деворларига мих қоқиш ёки темирга чизиқ тортиш билан белгиланади ва ёнига тегишли ўқ номери ёзиб қўйилади. Иҳота деворлари бўйлаб масофа ўлчаш пўлат лента ёки пўлат рулетка ёрдамида барча тузатмаларни ҳисобга олган ҳолда амалга оширилади.
Ўз- ўзини текшириш учун саволлар:

1. 
   Қурилиш бош плани деб нимага айтилади?
   
2. 
   Доимий бино ва иншоотларнинг бош плани деб нимага айтилади?
   
3. 
   Ўлчам чеки деб нимага айтилади?
   
4. 
   Режалаш ишлари аниқлиги нечта босқичдан иборат?
   
5. 
   Инженер геодезик таъминлашни ташкил этишнинг асосий турлари нималардан иборат?
   
6. 
   Қурилиш майдонида геодезик ишларни ташкил этишнинг қандай турлари мавжуд?
   
7. 
   Геодезик режалаш деб нимага айтилади?
   
8. 
   Режалаш элементлари нималардан иборат?
   
9. 
   Вертикал текислашни лойиҳалаш моҳияти нимадан илборат?
   
10. 
    Отметкани монтаж горизонтига узатиш қандай тартибда амалга оширилади?
    
11. 
    Бино ва иншоотлар асосий ўқларини режалаш усулларини айтинг.
    
12. 
    Қутбий кооординаталар усулининг моҳиятини тушунтириб беринг.
    
13. 
    Режалашнинг тўғри бурчакли координаталар усулининг моҳиятини тушунтириб беринг.
    
14. 
    Иҳота деворини лойиҳалаш деганда нимани тушунасиз?
    
15. 
    Створли иҳота девори деганда нимани тушунасиз?