|
3.3. Маркетингти басқарыў процесси.
Маркетингти басқарыў- маркетинг хызметин әмелге асырыў ушын зәрур болған барлық материаллық, финанслық, муғдарлық ҳәм басқа ресурслардың жыйнағы болып, оны әмелге асырыў процесинде барлық хызметкерлер ҳәрекетин бир мақсетке бағдарлаў, уйымластырыў ҳәм муўапықластырыўдан ибарат.
Бунда экономикалық, техникалық ҳәм басқа нызамлардан аңлы рәўиште пайдаланылады. Бул хызмет маркетологлардан жүдә үлкен билим, шыдам ҳәм таусылмас мийнет талап етиўши қурамалы система.
Маркетингти басқарыў системасының қурамлық бөлимлери: мақсет принциплер,ўазыйпалары, шөлкемли дүзилиси, усыллары, басқарыўдың техника ҳәм технологиясы,кадрлар ҳәм басқалардан ибарат.
Маркетингти басқарыў процеси төмендегилерден ибарат:
1. базар имканиятларының анализи.
2. мақсетли базарды таңлаў.
3. маркетинг комплексин ислеп ислеп шығарыў.
маркетинг статияларын турмыста қолланыў.
1) Базар имканиятлары анализинде маркетинг изертлеўлери маркетинг информациясы, маркетинг орталығы, базар дүзилиси, көтере ҳәм усақлап сатыў анализи алып барылады.
2) Мақсетли базар таңлаўда болса:
талап көлеминиң өлшеми,
базарды сегментлеў.
процеслери көрип өтиледи.
3) Маркетинг комплекисин ислеп шығыўда болса товар ислеп шығарыў, товарға баҳа орнатыў, товарларды тарқатыў усыллары ҳәм сатыўды хошаметлеў, ислеп шығарыўдың коммуникатив сиясаты үстинде жумыслар алып барылады.
4) Төртинши басқышта режелестириў системасы сондай-ақ стратегиялық раўажландырыў ҳәм маркетинг хызметин қадағалаў түрлери, кәрхананың шөлкем системасы сыяқлылар толық жаратып бериледи.
3.4. Маркетингти сыртқы, ишки тараўы ҳәм кәрханаларда маркетинг хызметин шөлкемлестириў.
Маркетинг орталығы дегенде фирма, кәрхана яки оның жоқары шөлкемлер хызметине тәсир көрсетиўши социал, экономикалық, сиясий ҳәм ҳуқықый факторлар жыйнағы түсиниледи. Маркетинг ишки ҳәм шетқы орталықлар болып парықланады.
Ишки орталықты раўажландырыўшы факторлар, фирма басқармасы тәрепинен қадағаланатўғын технологиялық процесс, финанс жағдайы, шөлкем дүзилиси базарды таңлаў ҳәм басқалар менен байланыслы. Қадағаланатуғын факторларды шөлкем ҳәм оның маркетинг хызмети басқарады. Сол факторлардан маркетинг хызмети тәрепинен қадағанланбайтўғын айырымларын жоқары басқарма басқарады. Қадағанланбайтўғын факторлар шөлкем ҳәм оның маркетинг хызметине тәсир көсетиўши қурамлық бөлими.
Қадағанланбайтуғын факторлардың жаман тәсири нәтийжесинде қаншелли ийбели болмасын хәр қандай реже бузылыуы мўмкин. ылыў керек. Соның ушын шетқы орталықты бәрҳулла бақлаў ,оныңтәсирин есапқа алыў лазым, күтилмеген жағдайлар жүз бергенде қылынатуғын жумыслар режеде көзде тутылыу керек. Төмендеги қадағанланбайтўғын факторларды бәрқулла есапқа алыў ҳәм алдыннан қарай билиў талап етиледи: тутыныўшылар, бәсеки, ҳүкимет, экономика, технология, ғәрезсиз ғалаба - хабар қураллары.
Демек, жоқарыдағылардан жуўмақ қылсақ, фирма яки кәрхананың пүткил хызмети толығы менен базар қатнасықларына салыстырады. Фирма ҳәм базар түсиниклери, базар экономикасы шараятынында бир-биринен ажыратып болмайтуғын экономикалық категориялар есапланады. Себеби фирмалар ҳәрекети базар болыўы мүмкин емес.
Маркетингти шөлкемлестириў- маркетинг хызметин басқаратуғын мекемелердиң шөлкем қурылысы болып, ол яки бул тапсырманы орынланыў ушын бойсыныў ҳәм жуўапкершиликти белгилейди.
Маркетингти шөлкемлестириў- кәрханада бир неше бағдарда әмелге асырылыуы мүмкин:
1. Фукционал- бунда жуўапкершилик бөлистириў, сатыў, тәмийинлеў ҳәм товар ҳәрекетин шөлкемлестириў орталығына түседи
2. Товарлар принципи бойынша шөлкемлестириў. Онда фукционал принциплерге, және бир овар маркасы ушын басқарыўшылар қосылады.
3. Базар принципи бойынша шөлкемлестириў. Онда функционал принциплерге және бир регион базарлары ҳәм тутыныўшылар түри бойынша басқарыўшылар қосылады.
Функционал шөлкемлестириўдиң жетискенликлери, бөлимлерди басқарыудағы әпиўайы, орынланатуғын функцияларға жоқары жуўапкершиликтен ибарат. Бирақ, бул дүзилистиң қатар кемшиликлериде бар:
- товарлар бойынша арнаулы бөлимлердиң жоқлығы.
Do'stlaringiz bilan baham: |
