1. Silikat texnologiyasi. Keramika va shishalar ishlab chiqarish texnologiyasi

Homashyoni qazib olish va tashish.
Homashyo, masalan, gilni yer ostidan kavlab 
chiqarish korxona yaqinidagi ochiq sayoz kon-karyerlarda amalga oshiriladi. 
Xomashyoni sidiradigan va yuklaydigan mashina - skreper, buldozer yoki ekskavator 
yordamida avvalo karyer yuzasi o’simlik, kulrang tuproq va ohaktosh qoldig’idan 
tozalanadi, oqova ariqlari yuqotiladi hamda mashinalar uchun kirish yo’li quriladi. So’ngra 
turli usullarda (iliq iklimli rayonlarda ochiq qishi qattiq rayonlarda esa yopiq usullarda) 
gilni kavlash va transport vositalariga yuklash ishlari amalga oshiriladi. Ushbu maqsadlarga 
odatda cho’mich hajmi 0,5-2 m bo’lgan bir chumichli, ko’pdan- ko’p xollarda ko’pkavshli 
ekskavatorlar qo’l keladi. 
Ohaktosh, mergel, magnezit, dolomit, kvars, dala shpati, tog’ billuri kabi qattiq 
moddalar esa portlash yordamida qazib olinadi va bir cho’michli ekskavator yordamida 
vagonetka, platforma yoki mashinalarga joylanadi. 

---

Xomashyoni tashish maqsadida relsli va relssiz, davriy va to’xtovsiz uzatib turuvchi 
mashinalar qo’llaniladi. Relsli transport vositalari qatoriga motovoz, elektrovoz, osma sim 
arqon yo’li kabilar kiradi. Relssiz yuk tashuvchi vositalarga esa turli-tuman markali 
avtomashinalar (masalan, «BelAZ» va «KrAZ»), elektrolafat, skreper va buldozerlarni 
ko’rsatish mumkin. Yuklarni joyidan joyiga to’xtovsiz uzatib turish gorizontal yo’nalish 
bo’yicha transporter va vertikal yo’nalishda elevatorlar vositasida bajarilishi mumkin. 
Karyer zavoddan taxminan 1 km narida bo’lsa lentali transportlardan, zavod bilan karyer 
orasi past-baland joylar bo’lsa osma sim arqondan foylalansa bo’ladi. Ba’zi hollarda 
gidrotransportdan foydalaniladi. 
Qattiq iqlimli sharoitlarda normal ishlashni ta’minlash uchun korxona hovlisida 
ishlab chiqarish uchun kerakli materiallarning ma’lum muddatli zahiralari hozirlab 
qo’yiladi.