1. Nanotexnologiya termini kim va qachon fanga kiritgan. Nanologiyani asoschilaridan biri, amerikalik fizik olim R. Feynman, ayrim atomlarni mexanik ravishda manipulyatsiya qilishning nazariy imkoniyati haqida gapirar ekan,

49. Nanonaychalar qanday olinadi? 

1991-yilda yapon olimi S.Iidjima elektrodga lazer ta’sir qildirib hosil qilingan grafit 

bug‘ida nanonaychalarni topgandan keyin uglerod nanostrukturalarga bo‘lgan qiziqish 

yanada oshib ketdi. Ularning eng oddiylari va tadqiqot–amaliyot uchun katta qiziqish 

uyg‘otganlari bir devorli nanonaychalar bo‘lib chiqdi. Bu naychalarning ham devorlari 

uchlarida uglerod atomlari joylashgan oltiburchaklardan tuzilgan. Uglerod 

n

10 mkm gacha bo‘lishi mumkin. Hozirgi paytda ulardan kattaligi nanometrlarga teng 

bo‘lgan elektron qurilmalari qurilmoqda. Yaqin kelajakda nanonaychalardan xar xil 

priborlarning, shu jumladan kompyuterlarning kerakli elementlari yasalaboshlanadi. 

---

Natijada informatsiyani yozish zichligi o‘zining nazariy chegara qiymatigacha yetib 

boradi (bitta molekulaga bir bit) va kompyuterlar deyarli chegaralanmagan xotiraga va 

ishlash tezligiga ega bo‘lib qoladilar.

 

Nanonaycha geometriyasini (n, m) indekisidan 

tashqari yana silindr S ning aylanasi uzunligi va xirallik burchagi F bilan ham 

xarakterlash mumkin. Agar vektor S oltiburchaklarning vertikal yoki qiya yo‘nalgan 

«siyraklashgan» chizig‘i bo‘ylab yo‘nalgan bo‘lsa, u holda xiral bo‘lmagan (n, 0) va (n, 

n) nanonaychalar hosil bo‘ladi.