Shaxsning qiziqishlari va layoqati

Shaxsning qiziqishlari va layoqati

• Made by : Rustamova Ruxsora

Kasbni tòģri tanlash uchun kasb insonga qòyadigan talablarni bilish, shuningdek, ularni ushbu talablar bilan boģlash uchun sizning shaxsiy psixologik xususiyatlaringizni hisobga olish kerak. Kasbiy manoda òzini òzi anglash uchun shaxsning qiziqishlari, moyilligi va qobiliyatlari katta ahamiyatga ega.

 Har qanday kasb qiziqishlarga talablar qòyadi: bazi hollarda bu yangi narsaga qiziqish, boshqalarida - amaliy faoliyatga, mehnat jarayoniga yoki uning natijasiga qiziqish.

Qiziqish (lot. qiziqish - manoga ega, muhim) - shaxsning obyektga, uning uchun qimmatli va jozibali narsaga munosabati. Psixologiyada qiziqish insonning malum bir mavzuga faol kognitiv yònalishi sifatida tushuniladi. Qiziqish - bu shaxsning individual psixologik xususiyati bòlib, u voqelik hodisalariga tanlab yònaltirilishi bilan tavsiflanadi. Qiziqish ijobiy hissiy munosabatda va intellektual kognitiv faoliyatda namoyon bòladi. Faqatgina bu ikki belgi mavjud bòlganda, odamning u yoki bu qiziqishi borligini taxmin qilishimiz mumkin.

• Qiziqish (lot. qiziqish - manoga ega, muhim) - shaxsning obyektga, uning uchun qimmatli va jozibali narsaga munosabati. Psixologiyada qiziqish insonning malum bir mavzuga faol kognitiv yònalishi sifatida tushuniladi. Qiziqish - bu shaxsning individual psixologik xususiyati bòlib, u voqelik hodisalariga tanlab yònaltirilishi bilan tavsiflanadi. Qiziqish ijobiy hissiy munosabatda va intellektual kognitiv faoliyatda namoyon bòladi. Faqatgina bu ikki belgi mavjud bòlganda, odamning u yoki bu qiziqishi borligini taxmin qilishimiz mumkin.

Qiziqishlar turlicha: Mazmuni bòyicha-masalan, adabiyot, musiqa, texnika va boshqalar; Kenglikda-kòp qirrali yoki tor, faqat bitta obyektga yoki uning tomoniga qaratilgan; Chuqurlikda-chuqur yoki sayoz; Davomiyligi bòyicha-barqaror va beqaror.

• Qiziqishlar turlicha: Mazmuni bòyicha-masalan, adabiyot, musiqa, texnika va boshqalar; Kenglikda-kòp qirrali yoki tor, faqat bitta obyektga yoki uning tomoniga qaratilgan; Chuqurlikda-chuqur yoki sayoz; Davomiyligi bòyicha-barqaror va beqaror.

Kasb tanlashga kelsak, ular quyidagicha ajralib turadi: • Odamlar bilan ishlashga moyillik; • Texnologiya bilan ishlashga moyillik; • Ananaviy belgilar bilan ishlashga moyillik; • Òsimliklar va hayvonlar bilan ishlashga moyillik; • Badiiy tasvirlar bilan ishlashga moyillik.

• Kasb tanlashga kelsak, ular quyidagicha ajralib turadi: • Odamlar bilan ishlashga moyillik; • Texnologiya bilan ishlashga moyillik; • Ananaviy belgilar bilan ishlashga moyillik; • Òsimliklar va hayvonlar bilan ishlashga moyillik; • Badiiy tasvirlar bilan ishlashga moyillik.

Qiziqishlar xaritasi - A.E.ning òzgartirilgan usuli.  Golomstok 23 ta asosiy professional yònalishlarni aniqlab, ularni tibbiyot, sanat, pedagogika, harbiy fan, fizika va matematika, kimyo va boshqalar kabi guruhlarga birlashtirdi. Ilmiy tadqiqotlar maktab òquvchilari uchun ham, òziga xos faoliyat turini topgan odamlar uchun ham muhim natijalar berdi. Ish tanlashda har bir kishi bir nechta mezonlarga asoslanadi, masalan, "bu ish jamiyat uchun qanchalik muhim?" yoki "qancha pul topishim mumkin?" Yoki "bundan zavq olamanmi?" va hokazo. Bizning ongimizda 3 yoki undan kòp shunday mezonlar mavjud, shuning uchun Golomstok testidan òtib, biz ongga bu malumotni qayta ishlashga va muhim natijaga erishishga ruxsat beramiz. Golomstok usuli, Potemkina usulidan farqli òlaroq, odamda qanday yònalish kòproq ekanligini kòrsatadi, qiziqishlar xaritasida bazi fanlarga kòproq moyillikni kòrsatadi.

• Qiziqishlar xaritasi - A.E.ning òzgartirilgan usuli.  Golomstok 23 ta asosiy professional yònalishlarni aniqlab, ularni tibbiyot, sanat, pedagogika, harbiy fan, fizika va matematika, kimyo va boshqalar kabi guruhlarga birlashtirdi. Ilmiy tadqiqotlar maktab òquvchilari uchun ham, òziga xos faoliyat turini topgan odamlar uchun ham muhim natijalar berdi. Ish tanlashda har bir kishi bir nechta mezonlarga asoslanadi, masalan, "bu ish jamiyat uchun qanchalik muhim?" yoki "qancha pul topishim mumkin?" Yoki "bundan zavq olamanmi?" va hokazo. Bizning ongimizda 3 yoki undan kòp shunday mezonlar mavjud, shuning uchun Golomstok testidan òtib, biz ongga bu malumotni qayta ishlashga va muhim natijaga erishishga ruxsat beramiz. Golomstok usuli, Potemkina usulidan farqli òlaroq, odamda qanday yònalish kòproq ekanligini kòrsatadi, qiziqishlar xaritasida bazi fanlarga kòproq moyillikni kòrsatadi.

Test - bu eng keng tarqalgan kasbning 29 ta sohasini qamrab oluvchi 174 ta savol bilan anketadir. Ulardan bazilari umumiy talim muassasalarida òrganiladigan fanlarga bevosita aloqador, bazilari esa bilvosita. Maktablar S.Ya tomonidan o'zgartirilgan testning siqilgan versiyasidan foydalanadilar. Bir qator mutaxassisliklar o'z ahamiyatini yòqotdi (masalan, navigatsiya), boshqalari bir -biri bilan chambarchas boģliq, shuning uchun qiziqishning bir necha toifalarini birlashtirish mumkin bòldi (masalan, musiqa va "Sanat" guruhi). Shu munosabat bilan sòrovnoma 78 ta pozitsiya va 10 ta guruhga qisqartirildi.

"Qiziqishlar xaritasi" test tartibi Metodologiyada ikkita ish uslubi nazarda tutilgan: yakka va guruhli. Test 11-12 yoshdagi maktab òquvchilari bilan òtkaziladi. Ishni boshlashdan oldin mavzuga 2 varaq beriladi: birida savollar, ikkinchisida javoblarni kiritish uchun jadval. Ijro vaqti 40-50 minut bilan cheklangan. Testni guruh shaklida òtkazishga ruxsat beriladi.

• "Qiziqishlar xaritasi" test tartibi Metodologiyada ikkita ish uslubi nazarda tutilgan: yakka va guruhli. Test 11-12 yoshdagi maktab òquvchilari bilan òtkaziladi. Ishni boshlashdan oldin mavzuga 2 varaq beriladi: birida savollar, ikkinchisida javoblarni kiritish uchun jadval. Ijro vaqti 40-50 minut bilan cheklangan. Testni guruh shaklida òtkazishga ruxsat beriladi.

Thank you for attention!