1. Nanotexnologiya termini kim va qachon fanga kiritgan. Nanologiyani asoschilaridan biri, amerikalik fizik olim R. Feynman, ayrim atomlarni mexanik ravishda manipulyatsiya qilishning nazariy imkoniyati haqida gapirar ekan,

24. Elektron nurlari ta’sir qildirib, kumush nanozarrachalari olish 

1-misol: 

Aralashtirgich bilan jihozlangan idishga polivinil-pirolidon solib, to‘liq  eritmaguncha 

kuchli ravishda aralashtirgan holda 20% li eritmasi olinadi.Boshqa bir idishda, xona 

haroratida kumush nitrat tuzini suv bilan kuchli aralashtirish bilan 8% li kumush tuzi 

eritmasi olinadi. Kumush nitrat eritmasi va  polimer eritmasi 1:15 massa nisbatda kuchli 

aralashtiriladi va eritma 5sm qalinlikda bir qatlam shishadan yasalgan tekis idishga 

quyiladi. Idishga 15 kGr singdirish dozali tezlashtirilgan elektron nuri ta’sir qildiriladi. 

Jarayon to‘xtatilgandan so‘ng, eritma yangi idishga quyiladi va 2,0 % kumush eritmasi 

bo‘lishi uchun distillangan suv bilan suyultiriladi. 2-misol: 1-olish usulidagi 

Polivinilpirolidon o‘rniga tibbiy dekstran ishlatiladi. 3-misol: 1-olish usulidagi kumush 

nitrat o‘rniga kumush asetat ishlatiladi. 4-misol: 1-olish usulidagi 15 kGr singdirish 

dozadagi tezlashtirilgan elektron nuri o‘riniga 5 kGr dozadagi nur qo‘llanildi. 5 kGr dan 

kam dozalardagi nurlar kumush ionini kolloid kumushga aylanishini ta’minlay olmaydi. 

5-misol: 1-olish usulidagi singdirishi 15 kGr dozadagi elektron nuri o‘riniga 30 kGr 

singdirish dozadagi tezlashtirilgan elektron nuri ta’sir qildiriladi. 30 kGr dan kattaroq 

dozalar polimer stabilizatorining radiatsion destruksiyaga olib kelishi mumkin. 

 

 

---

25.