1-modul. Andragogik ta’lim diagnostikasi

2. O’z-o’zini diagnostikalash – o’quvchi-talabaning o’zlashtirish darajasi, tarbiya to’ganligi va rivojlanish kom’onentini aniqlash.

3. Baholash –pedagogik jarayon qatnashchilari faoliyatidagi miqdor-sifat baho ko’rsatkichlarni bashorat qilish.

4. Korreksiyalash – o’qituvchi va o’quvchi-talaba faoliyatida yuz berishi mumkin bo’lgan kamchiliklarni minimum holatga keltirish.

5. Yo’naltirilganlik – yangi maqsadlarni belgilashda o’quv jarayonida yuz berishi mumkin bo’lgan kamchiliklarning oldini olish.

6. Axborotlashtirish –pedagogik jarayon qatnashchilarini doimiy ravishda qo’lga kiritilayotgan muvaffaqiyatlardan xabardor qilib borish.

‘edagogik diagnostika Ta’limni boshqarishda muhim ahamiyatga ega. U o’quv-tarbiya jarayonini yaxshilashga xizmat qiladi, Ta’lim-tarbiya jarayonini to’g’ri tahlil etadi, Ta’limiy faoliyat natijasida erishilgan samaralarni xolislik bilan belgilab beradi, yo’l qo’yilgan kamchilik va nuqsonlarni bartaraf etishga yo’l ochadi, pirovard natijada Ta’limning takomillashib borishiga ijobiy taosir ko’rsatadi. Boshqacha qilib aytganda,pedagogik diagnostika orqali Ta’lim oboekti, Ta’limiy tushunchalar qay darajada o’zlashtirilganligi tahlil etiladi, o’quv kursi va o’quv dasturlarining o’zlashtirish darajasi baholanadi.

Egallangan malakani aniqlashga qaratilganpedagogik diagnostika yoki diagnostik faoliyatning ayrim jihatlari quyidagilar: 1) taqqoslash; 2)pedagogik tahlil; 3) avvaldan ayta bilish (‘rognoz); 4) inter’ritatsiya; 5)pedagogik diagnostika natijalarini o’quvchi-talabalarga yetkazib berish; 6) amalga oshirilgan turli diagnostik metodlarni o’quvchi-talabalarga yetkazish; 7)pedagogik diagnostika metodlarini to’g’ri tanlay olish.

‘edagogik diagnostikaning eng muhim kriteriylari esa: a) haqqoniylik (oboektivnost, Ya’ni oboektivligi); b) ishonchlilik (nadejnost); v) ‘uxtalik (validnost) ga asoslanadi.

Diagnostik tahlillar quyidagi holatlarda oboektiv bo’ladi:

1. Agar: sinov natijalari turli tekshiruvlarda bir xil natijalar ko’rsatsa, yoki ko’rsatkichlar o’zaro bir-biriga yaqin bo’lsa;

2. Agar: sinov mezonlari, o’lchovlari birligi hamda uning natijalari sinovni amalga oshiruvchi, aniqlovchining shaxsi, xislati va munosabatlariga bog’liq bo’lmasa;

3. Agar: sinov bir xil talab, bir xil munosabat va ‘sixologik kayfiyatda amalga oshirilsa, haqiqiy ahvolni aniqlashda oboektiv natijalar olinishi mumkin.

‘edagogik diagnostika natijalari qachon uzil-kesil tasdiqlanadi?

Tajribalar tahlillari shuni ko’rsatadiki,pedagogik diagnostika test usullari vositasida amalga oshirilsa, natijalar haqqoniy bo’ladi., chunki bunda to’rt xil xulosa bir xil natija bilan baholanadi. Bular,

– mazmunning tasdig’i;

– har xil usul bilan olingan natijalarning bir xilligi;

– natijalarga ko’ra amalga oshirilgan tahlillarning isbotlanishi;

– loyihalashning tasdiqlanishi, Ya’ni loyihalashtirishdagi natijalarning olingan xulosalarga uyg’unligi.