1-ma’ruza. Temir yo‘l transportida yo‘lovchilar tashishni tashkil etishning asoslari reja

9.2 YO‘LOVCHILAR TASHISHNING ASOSIY SIFAT KO‘RSATKICHLARI

a) tarkib aylanmasi (yo‘lovchi vagon)-tarkibning ro‘yxatga olingan bekatidan reysga ketish paytidan, shu bekatdan keyingi reysga ketish paytigacha, amallar siklini bajarish uchun sarflanadigan vaqt. Bu vaqt-tarkibning yo‘nalishlar bo‘yicha harakat yo‘lida bo‘lgan vaqtidan, ro‘yxatga olingan va aylanish bekatlarida turgan vaqtlaridan yig‘iladi.

yoki

bu erda: -yo‘nalishning umumiy uzunligi, km;

-yo‘lovchi poezdlarning yo‘nalishlar bo‘yicha o‘rtacha marshrut harakat tezligi.
Agar marshrut tezligi yo‘nalishlar bo‘yicha bir xil bo‘lsa, unda

Tarkib aylanmasi sutkada ifodalanadi, unda

Tarkib aylanmasi 6.2–rasmda ko‘rsatilgan

ro‘yxat

g a olgan

bekat
aylanish

b ekati

t^I t_ay t^II t_as


6.2-rasm. Yo‘lovchi tarkib aylanmasining grafigi
Turlari bo‘yicha poezdlarga xizmat qiluvchi zarur tarkib sonini aniqlash quyidagi formula bo‘yicha topiladi.

bu erda: _y-berilgan kategoriya bo‘yicha poezdlar harakatining soni.

b) vagonlarning (tarkibning) o‘rtacha kundalik bosib o‘tgan masofasi-sutka davomida yo‘lovchi park vagonning bosib o‘tgan o‘rtacha masofasi kilometrlarda quyidagi formula bo‘yicha aniqlash mumkin

Bu formula bo‘yicha o‘rtacha kundalik bosib o‘tilgan masofa yo‘lovchi poezd tarkibidagi biror bir vagonlar uchun aniqlash mumkin.

Bekatda (MTU, temir yo‘lda) ro‘yxatdan o‘tkazilgan barcha vagonlar uchun yoki tarmoq bo‘yicha harakatlanadigan yo‘lovchi poezdlarining barcha vagonlari uchun bu ko‘rsatkich quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi

bu erda: -bekatda (MTU, temir yo‘lda, tarmoqda) ro‘yxatdan o‘tkazilgan barcha yo‘lovchi vagonlarining bosib o‘tgan yo‘li vagon-km;

-ko‘rilayotgan qismdagi yo‘lovchi vagonlarning ishchi parki.

SHaharatrofi yo‘nalishida o‘rtacha kunlik bosib o‘tilgan masofa quyidagicha

bu erda: -shaharatrofi poezdining to‘liq reysi;

-shaharatrofi tarkibining kunlik aylanishi.

v) vagonning o‘rtacha zichligi bitta vagonga yoki vagon o‘qiga to‘g‘ri keladigan yo‘lovchilarning o‘rtacha soni. Bu ko‘rsatkich yo‘lovchi-kilometrlarni vagon-kilometrlarga bo‘linmasidan topiladi

g) yo‘lovchi poezdining o‘rtacha brutto og‘irligi quyidagi formula bo‘yicha topiladi

bu erda: -jami yo‘lovchi poezdlarning tonna-kilometr bruttosi;

-jami yo‘lovchi poezdlarning kunlik bosib o‘tgan masofasi.

d) marshrut tezligi-yo‘lovchi poezdlar harakatining o‘rtacha tezligidir. Bunga butun yurish yo‘li davomida barcha bekatlarda turish vaqti hisobga olingan. U ko‘proq sutka davomidagi kilometrlarda o‘lchanadi, ba’zi bir qator hisoblar uchun kilometr-soatda. Marshrut tezligi quyidagi formula bo‘yicha topiladi

bu erda: -poezdlarning to‘xtashi hisobga olinmaydi, faqat tezlanish va sekinlanish vaqtlari hisobga olingan liniyadagi poezd-soatlar;

-yo‘nalishdagi barcha ajratish punktlarida va bekatlarda poezdlarning to‘xtashi uchun sarflangan poezd-soat.
Iqtisodiy ko‘rsatkichlar:

- Yo‘lovchilar tashish tannarxi. Bu temir yo‘llarning yo‘lovchilar tashish bo‘yicha yagona maxsulotni ishlab chiqarishga sarflangan xarajatlarni pul birligida xarakterlaydi. Ish birligi uchun 10 yo‘lovchi-kiometr qabul qilinadi. 10 yo‘lovchi-kiometrning tannarxini yo‘lovchilar tashish bo‘yicha barcha xarajatlarni bajarilgan ish xajmiga bo‘lish orqali aniqlanadi;