Bilim olish huquqi-O’zbekiston fuqarolarining konstitutsiyaviy huquqlaridan hisoblanadi. Unga asosan har kim bilim olish huquqiga ega. O’zbekistonda umumiy ta’lim olish bepul, ya’ni umumiy ta’lim olish uchun haq to’lanmaydi. Umumiy ta’limga ega har bir kishi o’rta maxsus va oliy ta’lim olish huquqiga ega, bu ta’lim belgilangan sinovdan o’tganlar uchun bepul, qolgan shaxslar pul to’lash bilan bilim olishni davom ettirishlari mumkin. Bilim olish huquqi umumiy maktablar, akademik litseylar, kasb-hunar kollejlari, oliy o’quv yurtlari faoliyati orqali ta’minlanadi. Bundan tashqari, aspirantura va doktoranturada ham bilim olish mumkin. (Konstitutsiyaning 41-moddasi)
Buddaviylik - jahonda keng tarqalgan dinlardan biri. Miloddan avvalgi VI-V asrlarda Hindistonda vujudga kelgan. Buddizmning asoschisi Sidhharta Gautama bo’lib, u Baqtriya, Numon podsholigidan keyinroq vujudga kelgan. Tohariston davlatlari hududida keng tarqalgan.
Burch – qonun va boshqa huquqiy hujjatlarda belgilangan ayrim harakatlarni sodir etish, ayrim harakatlarni sodir etishdan tiyilishdir. Burchni buzish turli javobgarliklarga tortish va jazolashga sabab bo’ladi. Burch ixtiyoriy bajarilganda jamiyat taraqqiyotiga ijobiy ta’sir qiladi.
Burch axloqning asosiy mezonlaridan biri hisoblanadi. Shuningdek, har bir kishining o’z vazifalarini to’liq bajarish, odamlarga to’g`ri munosabatda bo’lish kabi fazilatlarni ifoda etadi. U shaxsning jamiyatga bo’lgan munosabatida namoyon bo’ladi.
Botirlik-uning aniq ifodasi jasorat va tashabbusdir. Botirlik tushunchasi mardlik, barqaror iroda, dadillik kabi sifatlar bilan uyg`unlashgan bo’lib, ikkiyuzlamachilik, qo’rqoqlik, tushkunlik, munofiqlik kabi tushunchalarga mutlaqo ziddir. Botirlik sifatini tarbiyalash va ushbu sifatni yoshlar tabiatiga singdirish muhimdir.
Bilim. Kishilarning tabiat va jamiyat xodisalari haqida xosil qilgan to’g`ri ma’lumotlari. U ijtimoiy mehnat va tafakkur maxsuli bo’lib, mavjud olamning ob’ektiv, qonuniy aloqalarini til vositasi bilan ifoda qiladi.
Vatan – (arabcha "vatan” – ona yurt) kishilarning yashab turgan, ularning ajdod va avlodlari tug`ilib o’sgan joyi, hududi, ijtimoiy muhiti, mamlakati. Vatan kishi yoki avlodlar tug`ilib o’sgan va kamol topgan zamin, o’lkadir. Vatan ostonadan boshlanadi, deb bejiz aytmaydi xalqimiz. Tili, e’tiqodi, urf-odatlari va milliy sifatlari bir bo’lgan avlodlar yashagan va yashayotgan jo’g`rofiy muhit Vatanni ifoda etadi.
Vatan – insonning o’z uyi-ro’zg`ori, yashab turgan diyori ma’nosida tushunilib, u keng va tor ma’noda ham qo’llaniladi. Biror xalq vakillari jamuljam yashab turgan, ularning ajdodlari azal-azaldan istiqomat qilgan hudud nazarda tutilsa, bu keng ma’nodagi tushunchadir. Kishi tug`ilib o’sgan uy, mahalla, qishloq nazarda tutilsa, bu tor ma’nodagi tushunchadir.
Do'stlaringiz bilan baham: |