Davlat madhiyasi – O’zbekiston Respublikasi Davlat suverenitetining ramzi bo’lib, Davlat madhiyasiga zo’r ehtirom bilan qarash mamlakat har bir fuqarosining vatanparvarlik burchidir. Madhiya musiqa va she’r vositasida ifodalanadi hamda davlat organlari tomonidan o’tkaziladigan tantanali marosimlar va boshqa tadbirlar vaqtida ijro etiladi. Madhiya maxsus qonun bilan tasdiqlangan. Ushbu qonun 1992 yil 10 dekabrda qabul qilingan.
Davlat chegarasi - Davlatning tik va suvdagi doirasini belgilaydigan chiziq. Bu chizik ustidan o’tadigan vertikal sath shu davlatning havo chegarasi hisoblanadi.
Quruqlik va suvdagi chegaralar - tegishli davlatlar o’rtasidagi noma bo’yicha delimitatsiya va demarkatsiya yo’li bilan o’rnatiladi.
Dengizdagi davlat chegarasi qirg`oq bo’yi davlatlarining ichki qonunchilik hujjatlari bilan o’rnatiladi.
Davlatlar o’rtasidagi davlat chegaralarini o’rnatish tadbirlari boqichma-boskich o’tkaziladi ya’ni, dastavval chegaraning umumiy yo’nalishi ilanib, haritada aks ettiriladi. Shundan so’ng, davlat chegarasi, joyda, joylik jismlarga nisbatan o’tayotgan chizig`iga aniqlik kiritilib belgilanadi va chegara belgilari o’rnatiladi. Mazkur ishni amalga oshirish uchun qo’shma komissiya tuziladi.
Davlat chegarasi daxlsizdir. Uning daxlsizligini ta’minlash uchun qo’shni davlatlar, uning chizig`ini zaruriy holatda tutib turish, shuningdek undan o’tish qoidalarini belgilovchi muayyan rejim o’rnatadilar. Shuningdek chegara yaqinidagi hududlar va yaratiladigan chegara yo’laqlarida maxsus chegara rejimi o’rnatiladi.
O’zbekiston Respublikasi Davlat chegarasini belgilash, o’zgartirish, himoya kilish va ko’riklash sohasidagi munosabatlar "O’zbekiston Respublikasining Davlat chegarasi to’g`risida"gi Qonun (1999-yil 20-avgust) bilan tartibga solinadi. 2000 yil 1 yanvardan kuchga kirgan ana shu Qonunga ko’ra, Davlat chegarasini belgilash va o’zgartirish O’zbekiston Respublikasining xalkaro shartnomalariga asosan O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan amalga oshiriladi.
Davlat chegarasi orqali shaxslar, transport vositalari, tovarlar, boshqa mol-mulk va xayvonlarni o’tkazish belgilangan o’tkazish punktlari orqali amalga oshiriladi.
Davlat chegarasi rejimini ta’minlash uchun chegara oldi zonasi va chegara oldi mintaqasi belgilanadi.
Chegara oldi zonasi - Davlat chegarasiga tutash hududning bir kismi bo’lib, u davlat chegarasiga tutash tuman, shahar, shaharcha, kishloq, ovul xududi doirasida belgilanadi.
Chegara oldi mintaqasi - chegara oldi zonasining Davlat chegarasi chizig`iga bevosita tutash qismi bo’lib, u bevosita davlat chegarasi bo’ylab, uning quruqlik uchastkalarida yoki chegara bo’yi daryolari, ko’llari va boshqa suv havzalari qirg`og`i bo’ylab o’tkaziladi.
Davlat chegarasini himoya qilish va qo’rikdash bo’yicha maxsus vakolatli organ O’zbekiston Respublikasi davlat chegaralarini himoya qiluvchi qo’mitadir. Davlat chegarasi rejimiga rioya etilishiga doir masalalarni hal kilish, chegara nizomlarini tartibga solish maksadida Davlat chegarasining muayyan uchastkalariga mazkur qo’mitaning raisi O’zbekiston Respublikasining chegara vakillarini tayinlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |