1. Асинхрон двигателларнинг роторлари хакида тушунча

Магнит занжирининг тўйиниши ҳисобга олинган ҳол учун аён қутб-ли СГ нинг вектор диаграммасини қуриш қуйидаги тартибда амалга оширилади. Бунинг учун (19.18) тенгламага асосланамиз ва унга х_ad ва х_aq ларнинг ўрнига уларнинг машина магнит занжирининг тўйинган ҳолатидаги x_ad ва х_aq қийматлари қўйилади. Лекин аён қутбли машинада магнит занжи-рининг аниқ тўйиниш даражасини ҳисобга олиш мураккабдир, чунки магнит тўйинишли машинада кўндаланг ва бўйлама ўқлари бўйича магнит оқимлар (Ф_q ва Ф_d) ўзаро бир-бирига таъсир қиладилар^*. Шунинг учун х_ad нинг қий-мати фақат машинанинг бўйлама ўқи бўйича магнит оқими Ф_d га боғлиқ бўлиб қолмасдан унинг кўндаланг ўқи бўйича магнит оқими Ф_q га ҳам боғлиқ бўлади.
Аён қутбли синхрон генератор магнит занжирининг тўйинишини ҳисобга
олинган ҳол учун вектор диаграммасини амалий қуриш магнит тўйиниши ҳи-
собга олинмаган ҳол учун қурилган вектор диаграммага (19.6,а-расм) ўхшатиб қурилади, лекин якорь реакцияси индуктив қаршиликларининг қийматлари
магнит тўйинишига мос бўлиши лозим (19.6-расмда машинанинг магнит тўйи-
ниши фақат бўйлама ўқи бўйича ҳисобга олинган ҳол учун қурилган, чунки
13. Синхрон машинани электр тармоғи билан параллел улаш.
Ҳозирги вақтда бир нечта электр станциялар параллел ишлаб, энергетика системаcини ҳосил қилади. Система истеъмолчиларни узлуксиз энергия билан таъминлашга, электр стацияларининг қувватидан тўлароқ фойдаланишига, таъмирлаш ишларини осонлаштириш имконини беради. Ҳар бир электр станциясида бир нечта генератор ўрнатилган бўлиб, электр системасида юзлаб генераторлар параллел ишлайди. Ана шунинг учун ҳам ҳар бир генераторнинг қуввати энергетика системасида юкланишни ҳар қандай ўзгариши билан сис-темада ишлаётган генераторнинг частотаси ва кучланиши амалда ўзгармайди. СГ ни электр тармоғига ёки ишлаб турган генераторлар билан параллел улаш учун қуйидаги шартлар бажарилиши шарт:

1. 
   Синхрон генераторнинг ЭЮК Е_G электр тармоғи кучланишига тенг ( ) ва фаза жиҳатдан 180, яъни тескари йўналган бўлиши лозим;
   

2. СГ нинг частотаси f_G электр тармоғининг частотаси f_т га тенг (f_G = f_т) бўлиши керак;
3 . Уч фазали СГ ва электр тармоғи фазаларининг кетма-кетлиги бир хил бўлиши керак.
ЭЮК ни тармоқ кучланишига тенглаш учун СГ қўзғатиш токи ўзгарти-рилади, частоталарни тенглаш учун эса генератор роторининг айланиш часто-тасини ўзгартириш керак бўлади.