1- mavzu.“Мehmonxona xo’jaligi marketingi” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari

6.2. Firmaning makro va mikro muhiti.

Har bir firmaning ko‘plab raqobatchilari bo‘ladi. Bozor nazariyasiga ko‘ra firma o‘z mijozlarining talablarini raqobatchilaridan ko‘ra yaxshiroq qondirgandagina muvaffaqiyatga erishishi mumkin bo‘ladi. Marketing bo‘yicha mutaxassislar nafaqat mijozlarning o‘zgaruvchan talablariga, balki o‘z raqobatchilarining strategiyasiga ham moslashishlari lozim. Firma o‘z mijozlarining ongiga mahsulotlarining qulay tomonlari haqidagi tushunchani joylashtirish orqali ko‘proq yutuqka erishishlari mumkin. Raqobatchilikda muvaffaqiyatga erishish mumkin bo‘lgan yagona yo‘lni ko‘rsatib berish mumkin emas. Har bir firma o‘zining hajmi va bozordagi o‘rnidan kelib chiqkan holda o‘z strategiyasini belgilashi lozim. Industriyada yetakchi o‘rinlarni egallagan yirik korxonalarning strategiyasi mayda firmalarga to‘g‘ri kelmaydi. Lekin ularning har birining ham o‘ziga yarasha qulay tomonlari bor. Masalan, yirik firma reklamaga ko‘p miqdorda mablag‘ sarflab, ushbu mablag‘ni o‘z filiallari o‘rtasida bo‘lish orqali qoplash imkoniga ega bo‘lsa, mayda firma filiallari bo‘lmaganligi sababli menyusini standartlashtirmaydi. Shuning uchun unda o‘z taomlar to‘rini iste’molchilarning talabidan kelib chiqqan holda xohlagan vaqtda, xohlagancha o‘zgartirish imkoniga ega. Madaniy muhit. Madaniy muhit jamiyatning asosiy qadriyatlariga, xohishlariga, yashash me’yorlariga ta’sir ko‘rsatuvchi institutlarni o‘z ichiga oladi. Jamiyat esa o‘z navbatida o‘z a’zolarining qadriyatlarini shakllantiradi. Ko‘p madaniy omillar marketing operasiyalarini o‘tkazishda qabul qilinadigan qarorlarga ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Madaniy qadriyatlarning mustahkamligi. Har bir jamiyatda odamlar ma’lum asosiy qadriyatlarga suyanadilar. Masalan, ko‘plab amerikaliklar hayotda eng muhimi-vijdonli, mehnatkash bo‘lish, yaxshi oila sohibi bo‘lish va xayriyalardan pul ayamaslik deb hisoblaydilar. Bu qadriyatlarni asosiy deb hisoblanishiga sabab, amerikaliklarning madaniyatida boshqa qadriyatlarning barchasi aynan shu qadriyatlardan kelib chiquvchi hisoblanishidir. Ular ota-onalardan bolalarga o‘tadi, davlat korxonalarida, cherkovlarda, maktablarda, mehnat jamoalarida tashviqot qilinadi. Shuning uchun asosiy qadriyatlar juda mustahkam, ikkinchi darajali qadriyatlar esa o‘zgaruvchan. Marketing bo‘yicha yaxshi mutaxassis odamlarning ikkinchi darajali qadriyatlarini o‘zgartirish imkoniga ega, ammo asosiy qadriyatlarni o‘zgartirishi mumkin emas. Mehmondo‘stlik industriyasi butun jahon bo‘ylab o‘z korxonalariga ega.

Mahalliy madaniy me’yorlar va taqiqlashlar ularning faoliyatlariga ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Agarda sizning firmangiz Isroilda o‘z mehmonxonasiga ega bo‘lsa, u holda siz ovqatlarni tayyorlashda ma’lum bir qoidalarga rioya qilishingizga to‘g‘ri keladi. Sizning restoraningizda ikkita oshxona bo‘lishi lozim: biri go‘shtli ovqatlar, yana biri esa parhez ovqatlar uchun.