1- mavzu.“Мehmonxona xo’jaligi marketingi” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari

Marketing muhitiga ta’sir etuvchi siyosiy va huquqiy omillar.

Bu omillar hukumat yoki nodavlat ijtimoiy-siyosiy tashkilotlar tomonidan boshqariladi. Ko‘pincha turizm faoliyati halqaro siyosat ta’siri ostida bo‘ladi. Jumladan milliy agentliklar faoliyati Birlashgan Millatlar Tashkiloti, Butunjahon turistik tashkiloti, Yevropa ittifoqi va umumsohaviy tashkilotlar, shuningdek Yevpora turoperatorlar Assotsiatsiyasi va Halqaro havo yo‘llar Assotsiatsiyasi va boshqalarga bog‘liq. Huquqiy siyosat aholining huquqiy erkinliklari, davlatda o‘rnatilgan viza tizimidagi tartib qoidalar, ta’til vaqtining joriy qilinishi, ba’zida valyuta operatsiyalarining tartibga solinishi yoki milliy markaziy bank tomonidan to‘g‘ridan to‘g‘ri boshqarilishini o‘z ichiga oladi.
Yaqinda hukumat tomonidan qonunchilikdagi tashabbuslar Buyuk Britaniyaning turizm va mehmonxona biznesi sektoriga salbiy ta’sir ko‘rsatdi. Qonunchilikdagi o‘zgarishlar (masalan, Buyuk Britaniyaning Bill shahri iqlimining o‘zgarishi) havo transporti va boshqa ko‘plab transport turlari bo‘yicha soliq solishning yuqori darajasini qo‘llanilishi kabilar shular jumlasidandir. 2009 yilda Buyuk Britaniyaning havo transport tashuvlari (APD) yangi soliq tizimini qo‘llanilishi natijasida havo transport firmalari uchun bandlik koeffitsiyentini rag‘batlantirish joriy etildi.
Boshqa qonunchilik hujjatlari va siyosiy qarashlar, jumladan, alkogol mahsulotlar sotuvini tartibga solish va qumor o‘yinlarni litsenziyalash, oziq-ovqat mahsulotlarini standartlashtirish, sog‘liq va xavfsizlik, jamoat tartibsizligi, raqobatga qarshi qonunlar, mehnat qonuni va minimal ish haqi borasidagi qonunchiliklar ham muhim hisoblanadi. Yana bir muhim dunyodagi siyosiy kuch terrorizmga qarshi kurashish rejasi, ayniqsa Buyuk Britaniya va AQShning Vatan departamenti o‘rtasida, Qimmatli qog‘ozlar, transport xavfsizligi Boshqarmasi (www.tsa.gov) va Buyuk Britaniyaning transport Departamenti (www.dft.gov.uk) 2006 yil noyabrdan terrorchilik tahdidlari oshganligini ta’kidlamoqda. Bu esa sayohat vaqtida salbiy ta’sir ko‘rsatishi va inson huquqlarini buzilishiga olib kelmoqda.
Turizm va mehmonxona tashkilotlar marketing kommunikatsiyalari potensial siyosiy savollari 3.1-rasmda keltirilgan. 2006 yil oxirida Gordon Braun tomonidan berilgan savollarga Ryanair kompaniyasi javoblari 3.1-rasmda e’lon qilingan. Britaniya moliya vazirligi APD (Buyuk Britaniyaning havo transport tashuvlari) byudjeti ikki barobarga oshganligini qayd etdi. Ryanair qisqa masofaga mo‘ljallangan parvozlar uchun 5£ dan to 10 £ gacha, uzoq masofali parvozlar uchun 80 £ belgiladi. Ryanair strategiyasi kam harajat bilan yetakchilik bo‘lib qisqa masofaga mo‘ljallangan parvozlarning avia chiptalari eng past narxlarda taklif etiladi. Kompaniya xizmatlarining narxlari o‘sishi, kompaniya aybi bilan emas, hukumatning “ochko‘z” soliq rejimi tufayli degan xabarni mijozlarga yetkazadi.
Ryanair da’vosini Britaniya hukumati 2009 yil oldingidek, masofa va parvoz yukga qarab soliq solishga rozi bo‘lganligini muvaffaqiyat bilan aytib o‘tdi.

5.