“ Ўзбекистоннинг тарақҚиёт стратегияси: фуқоролик жамияти ” фанидан

5-мавзу:ЎЗБЕКИСТ0НДА ДЕМОКРАТИК ЖАМИЯТ ҚУРИШНИНГ МИЛЛИЙ ВА УМУМИНСОНИЙ ДЕМОКРАТИК ТАМОЙИЛЛАРИ. (2 соат)
РЕЖА:
1.Демократик тамойиллар ва қадриятлар.
2.Қадриятлар ва уларнинг жамият ҳаётидаги ўрни. Миллий қадриятлар тушунчаси.
3.Ўзбекистонда миллий қадриятларнинг тикланиши ва уларнинг демократик жараёнлар билан уйғунлашуви.
4.Миллий, умумбашарий ва демократик қадриятлар синтези — демократик жамият қуриш шарти сифатида.

Ҳозирги даврдаги замонавий назарий қарашларга мувофиқ демократия — бу маълум давлат институтлари тўплами мавжуд бўлишининг ўзи эмас. Демократия бутун дунё бўйлаб турли маданий бирликлар ўртасида турли шаклларда гавдаланса-да, у аниқ ва мавжуд қадриятлар, қарашлар ва жараёнлар гуруҳига таянган ҳолда яшай олади. Лекин, шу билан бирга, демократия амалий ҳал қилишнинг бир хиллигига эмас, балки бир неча асосий негиз бўладиган принципларга таянади. Демократия ўзига хос қадрият­лар тизими сифатида миллий қадриятлар билан уйғунлаша олади.
Қадриятлар муаммоси Платон давридан бошлаб тадқиқотлар объекти сифатида яшаб келмоқда. Унга немис классик фалсафаси томонидан анча аниқликлар киритилди.
Қадрият — ҳар қандай фойдали ва маъқул бўлган нарса. Бу утилитар нуқтайи назар сифатида пайдо бўлди.
Қадрият идеал, муқаддас ҳодиса, ҳис-туйғулар интилиши сифатида тушунилади. Бу санъатга мансуб тушунча сифатида амалга оширилади.
Қадрият инсон учун объектларни муҳим аҳамият касб этиши сифатида англанади. Қадрият ўз мазмунига мувофиқ объектив мазмунга эгадир. Объектив қадриятлар одамлар томонидан айнан бир хил муносабатларни пайдо бўлишини билдирмайди.. Шунинг учун ҳам қадриятларни баҳолаш субъектив бўлиши мумкин.
Демократик қадриятлар ва тамойиллар маълум бир мамлакатнинг иқтисодий-ижтимоий салоҳияти, давлатчилик тарихи, бозор иқтисодиётига ўтиш даражаси, миллатнинг менталитети, фуқароларнинг сиёсий маданияти даражаси каби қатор омилларга боғлиқ эди. Айниқса, ғарбдан ўзининг дини, маънавияти ва ахлоқий меъёрлари билан анча фарқ қиладиган Шарқ олами учун демократик тамойиллар миллий хусусиятлар билан уйғунлашган тарздагина муҳим аҳамият касб этиши мумкин эди.