‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi


  Алишер  Навоий.  Назм-ул  жавохир.  Арбаъин.  Насойим-ул  мухаббат.  Асарлар.  Ун  беш



Download 19,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet262/412
Sana15.07.2021
Hajmi19,15 Mb.
#120500
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   412
Bog'liq
Umumiy pedagogika Mavlonova R.A

1  Алишер  Навоий.  Назм-ул  жавохир.  Арбаъин.  Насойим-ул  мухаббат.  Асарлар.  Ун  беш 

томлик.  15-том. - Тошкенг, Бадиий адабиёт нашриети,  1968,45-бет.

401


“Mahbub-ul-qulub”  (“Ko‘ngillarning  sevgani”)  asarini  yaratadi. 

Ushbu asai-da “Xamsa” dostonining tarkibiy tuzilmasidan o‘rm ol­

gan  “Hayrat-ul-abror”,  shuningdek,  “Nazm-ul-javohir”  kabi  ta’li- 

miy-axloqiy asarlarida ilgari surilgan axloqiy qarashlami  mazmun 

jihatidan yanada boyitadi.

Mutafakkir  “Mahbub-ul-qulub”  asarini  yozishdan  ko‘zlagan 

asosiy  maqsadini  asar  muqaddimasida  quyidagi  tarzda  ochib 

bergan:  “Har  ko‘cha-ko‘yda  yuguribman  va  olam  ahlidin  har  xil 

kishilarga o‘zimni yetkazibman. Yaxshi va yomonning fe’l-atvorini 

bilibman, yomon-yaxshi xislatlarini tajriba qilibman.

Yaxshilik  va  yomonlikning  aslini  ham,  zahrini  ham  tortib 

ko‘rdim. Xasislar va karamlar yetkazgan yara va bergan malhamni 

ko‘nglim tag-tugi  bilan sezgandirman.  Zamon ahlidan ba’zi  ham- 

suhbatlar va davr kishilaridan ayrim do‘stlar bu hollardan xabarsiz 

vako‘ngillari bu yaxshilik va yomonliklardan asarsizdir. Bu xildagi 

hamsuhbat  va  do‘stlami  xabardor  qilmoq  va  bu  hollardan 

ogohlantirmoq  lozim  ko'rinadiki,  har  toifaning  xislatlaridan  ma’- 

lumotlari va har tabaqaning ahvolidin bilimlari bo‘lsin, keyin mu- 

nosib  kishilar  xizmatiga  yugursinlar  va  nomunosib  odamlar  suh- 

batidan tortinishni  zarur bilsinlar va barcha odamlar bilan maxfiy 

sirlardan  so‘z  ochmasinlar.  Shayton  sifatlar  hiyla  va  aldovlariga 

o‘yinchoq bo‘lib qolmasinlar. Kimki har xil kishilar bilan suhbatla- 

shish va yaqinlashishni havas qilsa, bu borada kaminaning tajribasi 

yoshlar uchun yetarlidir” 1.

Asar uch qismdan iborat.  Alisher Navoiyning o‘zi ta’kidlaga- 

nidek,  asarning birinchi qismida turli toifaga mansub odamlaming 

fe’l-atvorlari;  ikkinchi  qismida yaxshi  xislatlar va  yomon  fe’llar, 

ulaming  o‘ziga  xos jihatlari;  uchinchi  qismida  esa  yaxshi  fe’l  va 

xislatlar, insonda ulami shakllantirishga oid qarashlar bayon etiladi.

Alloma  mazkur  asarda  kishilami  munosib  va  nomunosib 

kishilar  tarzida  ikki  toifaga  ajratadi.  Har  bir  insonning  hayotda 

uchraydigan nomunosib kishilami yaxshi xulqli insonlardan ajrata 

olish layoqatiga ega bo‘lishi muhim ekanligi, yomon xislatlarga ega 

kishilar bilan munosabatda boiishdan saqlanish lozimligini uqtirib




Download 19,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   412




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish