Eritma konsentratsiyasini ifodalash usullari. Ishning maqsadi

LABORATORIYA ISHI №6
ERITMA TAYYORLASH. ERITMALARNI KONSENTRATSIYASINI UNING ZICHLIGINI (AREOMETR) TAJRIBA ORQALI ANIQLASH. ERITMA KONSENTRATSIYASINI IFODALASH USULLARI.
Ishning maqsadi:Тurli konsentratsiyalarda eritma tayyorlash usullarini o’rganish.
Kerakli reaktivlar: HCl_(kons), BaCl₂ ٠2H₂O, distillangan suv. Osh tuzi, BaCl₂ yoki Ba(NO₃)_2, HC1, NaOH.
Kerakli asboblar: Aniq o‘lchov tarozi, o‘lchov silindiri, o‘lchovli tomizgich, Kolbalar: 100 ml, 200 ml, 500 ml, 100 ml..


Nazariy qism. Eritmalar tayyorlash usullari.Ikki va undan ko‘p komponentdan tashkil topgan gomogen sistemaga (bir jinsli) eritma dyeyiladi.
Har qanday eritma erigan modda va erituvchidan hosil bo‘lgan mahsulotdan iboratdir.
Eritmada erigan modda miqdori ko‘p bo‘lsa, konsentrlangan, erigan modda miqdori kam bo‘lsa, suyultirilgan eritmalar deyiladi.
Eritmada erigan moddaning miqdori uning konsentratsiyasini belgilaydi.
Eritmaning konsetratsiyasi eritmaning hajm birligidagi erigan moddaning miqdorini ko’rsatadi. Eritmalar konsentratsiyasi bir necha usullar bilan ifodalanadi.
Protsent konsentratsiya - 100 g eritmada necha gramm erigan modda borligini ko’rsatadi va protsent bilan ifodalanadi.
Protsent konsentratsiya (C%) ni quyidagi formula bilan ifodalash mumkin:

bunda, m – eruvchi moddaning massasi
m₁ – eritmaning massasi (eruvchi+erituvchi).
Agar eritmaning massasi uning zichligi (d) va hajm (V) orqali ifodalansa m₁ =dV bo’lgani uchun:

Masalan. 1,5 l suvda 50 g modda eritilgan. Eritmaning protsent konsentratsiyasini ҳisoblang.
Yechish: a) eritmaning umumiy massasi:
1500 + 50 = 1550
b) eritmaning protsent konsentratsiyasi:
150 g eritmada 50 g modda erigan
100 g eritmada Х g modda erigan