Eritma konsentratsiyasini ifodalash usullari. Ishning maqsadi

Tajriba №4. Mis sulfat va natriy tiosulfat tuzlarining eritmalarini tayyorlash
Kichkina (50 ml) stakanchaga 20 ml distillangan suv quying. Stakanchani kattaroq suvli stakanga yoki suvli kristallizatorga tushiring va suv temperaturasini o‘zgarmas 20 yoki 25^oC ga keltiring. Soat oynasiga oldindan tortib qo‘yilgan mis sulfat kristallaridan oz-oz solib tuz batamom erib ketguncha shisha tayoqcha bilan aralashtiring. Stakanchaning tagida ozgina tuz erimay qolguncha, mis sulfat qo‘shing va chayqatishni davom ettiring. Stakanchani suvdan chiqarib, tagidagi tuz erib ketguncha qizdiring va tuz batamom erib ketgandan so‘ng stakanchani sovitib, yana suvli stakanchaga tushiring. Ma’lum vaqtdan so‘ng yana cho‘kma hosil bo‘lishini kuzating. Mis sulfatning sovuq va issiq suvda eruvchanligi to‘g‘risida xulosa chiqaring. Nima uchun issiq eritma dastlabki temperaturagacha sovitilganda cho‘kma tushadi? Shunday tajribani natriy tiosulfat tuzi bilan ham bajaring.
Mavzu yuzasidan savollar va masalalar.
1. 15 g moddani 7,5 g suvda eritib olingan eritmaning kontsеntratsiyasi (%) qanday bo'ladi?
A) 13 B) 24 C) 10,56 D) 66,67
2. 180 g suvda 90 g modda eritilishidan hosil bo'lgan eritmaning massa ulushini aniqlang.
A) 0,36 B) 0,38 C) 0,33 D) 0,30
3. 800 g suvda 120 g tеmir kuporosi FeSO₄•7H₂O eritilishi natijasida hosil bo'lgan eritmaning kontsеntratsiyasini (%) toping.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8
4. 1400 g suvda 200 g ZnSO₄•6H₂O eritilishi natijasida hosil bo'lgan eritmaning kontsеntratsiyasini (%) toping.
A) 7,5 B) 5,6 C) 8,4 D) 9,5
5. 400 ml suvga 200 ml kontsеntrlangan (p=1,4 g/ml, 63 %) HNO₃ aralashtirilgan bo'lsa, nitrat kislotaning foiz kontsеntratsiyasi qanday bo'ladi?
A) 20 B)28 C)26 D) 30
6. Natriy gidroksidning 300 ml (p=1,333 g/ml) 30 % li eritmasiga 200 ml suv qo'shildi. hosil bo'lgan eritmada natriy gidroksidning massa ulushi (%) qanday?
A) 15 B) 20 C) 12 D) 25
7. 86 g mis kuporosi (100°C) 200 g suvda to’la eritildi. Ushbu eritma 30°C gacha sovitilganda hosil bo’lgan eritmaning konsentrasiyasini (%) hisoblang. Mis kuporosining 100°C dagi eruvchanligi 43 ga, 30°C da esa 20 ga teng.
A) 10,7 B) 11,5 C) 16,7 D) 7,36
8. 30 g glauber tuzi 90° C li 100 g suvda to’la eritildi. Usbbu eritmaning 15°C gacha sovutilgandagi konsentratsiyasini (%) hisoblang. Glauber tuzining 90°C da eruvcbanligi 30 ga, 15°C da esa 12 ga teng.
A) 10,7 B) 4,3 C) 4,7 D) 1,8
9. Zichligi 1,611 g/ml bo'lgan 70 % li sulfit kislota eritmasining kontsеntratsi-yasini m/l toping.
A) 10,36 B) 12,36 C) 13,36 D) 11,45
10. 0,5 l suvda 2,24 l (n.sh.) vodorod xlorid eritilganda hosil bo'lgan eritmaning
kontsеntratsiyasini (m-ekv/l) hisoblang.
A) 0,4 B) 0,2 C) 0,1 D) 4,0