Eritma konsentratsiyasini ifodalash usullari. Ishning maqsadi

Molyal konsentratsiya – 1 kg erituvchida erigan moddaning gramm-mollar xisobida olingan soni bilan ifodalanadi.
Masalan: 1 kg suvda 0,5 molq modda eritilgan bo’lsa, bunday eritma 0,5 mol eritma deyiladi.
Molyal eritma konsentratsiyasini quyidagi formula bilan ifodalash mumkin:
bunda, m₁ va m₂ – eruvchi moddaning va erituvchining grammlardaolingan massasi;M – erigan moddaning nisbiy molekulyar massasi.
Masala. 20 g suvda 0,62 g etilenglikol C₂H₄(OH)₂ erigan eritmaning molyal konsentratsiyasini toping.
Yechish. Masalan, keltirilgan formuladan foydalanib yechish mumkin. Masala shartiga ko’ra: m₂ = 20g, m₁ = 0,62g. M[C₂H₄(OH)₂] = 62g bo’lgani uchun

Demak, 0,5 molyal eritma hosil bo’ladi.
Konsentratsiya protsent bilan ifodalangan eritmalarning molyarligini va normalligini xisoblashda quyidagi formulalardan foydalanish ancha qulaylik tutsdiradi:
; ;
Tajribaviy qism.
Tajriba № 1. Har hil konsentrasiyadagi eritmalarni tayyorlash 5% li kaliy bixromat eritmasini tayyorlash.
50 g 5% li eritma tayyorlash uchun kaliy bixromatdan qancha miqdor kerakligini hisoblang. Unda qancha hajm suv olish kerak? Texno-kimyoviy tarozida (0,02 g aniqlik bilan) soat oynasining massasini aniqlang. Bunda hisoblangan miqdordagi kaliy bixromatni tortib oling. Menzurkada kerakli hajmdagi distillangan suvni o‘lchang. Bixromat idishini stakanchaga soling. Soat oynasining ustida qolgan kristallarni menzurkadagi suv bilan yuvib tushiring. Menzurkadagi qolgan suvni shisha tayoqcha orqali stakanga quying. Aralashmani tuz kristallari to‘liq eriguncha aralashtiring va 50-60 ml li silindrga, uning 4/5 hajmigacha quying. Tayyorlangan eritmaning zichligini areometr bilan aniqlang. Tortishning hamma hisob va natijalarini laboratoriya jurnaliga yozing. Zichlikka asoslanib (1-jadval) eritmadagi bixromatning foiz konsentrasiyasini toping. Topilgan konsentrasiya bilan berilgan konsentrasiya orasidagi farqni aniqlang. Tayyorlangan eritma molyarligini aniqlang.