2-mavzu: qurilish milliy iqtisodiyotning muxim tarmog‘i sifatida

2-MAVZU: QURILISH MILLIY IQTISODIYOTNING MUXIM TARMOG‘I SIFATIDA


Mavzu buyicha tayanch so‘z va iboralar:
Qurilish, qurilish maxsuloti,bozor iqtisodiyoti, asosiy tamoyillar, bozor mexanizmi, qurilish ishtirokchilari, qurilishning tashkiliy shakllari,moddiy texnik bazasi


2-MA’RUZA
REJA:
2.1. Qurilish milliy iqtisodiyotning muxim tarmog‘i

2.2.Kapital qurilishni mablag‘ bilan ta’minlash manbalari, tartib va qoidalari

2.3.Qurilishni rivojlantirishda banklar, soliq va boshqa moliyaviy muassasalarning o‘rni


2.1. Qurilish milliy iqtisodiyotning muxim tarmog‘i

Gap qurilish xaqida borar ekan, avvalo qurilishning o‘zi nima ekanligini bilib olish lozim. Qurilish bu kishilik jamiyatida yangidan asosiy fondlarni yaratishga, yoki mavjudlarini ta’mirlash, kengaytirish yoki texnik jixatdan qayta jixozlash jarayonidir. Qurilish moddiy ishlab-chiqarishning taxminan 10% maxsulotini tayyorlab chiqaradi, unda xalk xo‘jaligida mexnat qilayotgan kishilarning 9,5 -10 % ishlaydi.

Qurilish moddiy ishlab-chiqarishning o‘ziga xos bir soxasi bo‘lib,uning maxsuloti qurib bitkazilgan bino va inshoot xisoblanadi. Qurilish maxsuloti o‘zining ko‘chmasligi, materiallar va ishchi kuchlarini ko‘chib yurishi, qurilishning iqlim sharoitlariga bog‘liqligi, maxsulotning tuzilish va xajmi jixatdan xilma-xilligi va boshqalar bilan ajralib turadi.
Xalk xo‘jaligining barcha soxalarini yuksaltirish, shu jumladan ishlab chiqarish kuchlarini rivojlantirish va jamiyat aozolarining turmush darajasini ko‘tarish, ko‘plab sanoat korxonalari majmualarini, turar joy, ma’muriy ma’ishiy va jamoat binolarini qurib foydalanishga topshirishdan boshlanadi desak xato qilmagan bo‘lamiz.
SHuning uchun xam Respublikamizda qurilish soxasiga katta e’tibor bilan qaralmoqda. Vazirlar maxkamasi, Respublika Oliy Majlisi va Prezidentimiz tomonidan bozor iqtisodiyotiga o‘tish soxasida yuzaga kelgan qiyinchilik va muammolarni qurilish soxasini rivojlantirishga qaratilgan qator qarorlar, farmonlar va qonunlar qabul qilinib, ularning amaldagi ijrosi nazorat qilinmoqda. Vazirlar maxkamasining 1998 yil 28 noyabrda qabul qilgan “Mukammal qurilishni boshqarishning tashkiliy tuzilmasini yanada takomillashtirish chora tadbirlari to‘g‘risida”, 1999 yil 3 sentyabrida qabul qilingan “Mukammal qurilishdagi iqtisodiy isloxatlarni yanada chuqurlashtirish” qarorlari. Prezidentimizning 1998 yil 18 noyabrida “Kapital qurilishda boshqarish tuzilmasini takomillashtirish chora tadbirlari” to‘g‘risidagi farmoni shular jumlasidandir. Bunday qonun, qaror va farmonlarning amaldagi ijrosi natijasida Respublikamiz shaxar va qishloqlarida ko‘plab bino va inshootlar qad ko‘tarmokda. Asakadagi DEU mashinasozlik korxonasi, Toshlokdagi DEU-tekstil koxonasi, Buxaro neftni kayta ishlash zavodi, Qamchi davonidagi er osti yo‘li, qator akademik litseylar, kasb-xunar kollejlari, maktab va maktabgacha ta’lim muassasalari binolari shular jumlasidandir.
So‘nggi 2-3 yil ichida qishloq va shaxarlarda yakka tartibda qad ko‘tarayotgan milliy uslubdagi turarjoy binolari, na’munaviy turar joy binolari, savdo rastalari, dam olish va davolash maskanlari xalqimiz turmush darajasining oshib borayotganligidan, mustaqil Respublikamiz farovon xayot sari dadil odimlab borayotganligidan dalolat beradi.