Зюскинд янги аор двлоди — — цгошкёнт

кирди, бироқ чорак соатдан сўнг у ердан ўз иши-
ни бажармай қайтиб чиқди. Маҳкум Жаноби Ҳақ
номини эшитганда зшга мутлақо бу исмни гўё
биринчи марта эшитаётгандек бефарқ қаради,
кейин эса шу ондаёқ қаттиқ зшқуга кетиш учун
ўз жойига чўзилди. Кейинги насиҳатлар, деди
роҳиб, маъносиз эди.
Кейинги икки кун ичида машҳур қотилни яқин-
дан кўриш зшун кўплаб одамлар келди. Соқчилар
уларга эшикдаги тешикчадан бўлмага қарашга
рЗ^хсат берардилар ва ҳар бир кўриш учун олти су
олардилар. Бир мис ўймакори уни чизиб олишни
истагани учун олти франк тўлашга мажбур бўл-
ди. Аекин расм чизишдан ихлоси қайтди. Маҳбус,
билаклари ва оёқларидан занжирбанд қилин-
ган ҳолда ҳар доим ўз жойида ётар ва ухларди.
У девор томонга ўгирилиб олган ва на товуш, на
овозга эътибор қилмасди. Келзшчиларга бўлмага
кириш қатъий тақиқланган эди, соқчилар ҳам
ялиниб-ёлворишларга қарамай, бу тақиқни бу-
зишга жазм қилмасдилар. Қзфбонларининг яқин-
ларидан бирортаси томонидан олдиндан ўлди-
риб қўйилишидан хавфсирардилар. Шу туфайли

---

«Ифор>
275
унга келганлар олиб келган овқатни бермасдилар.
Овқат заҳарланган бўлиши мумкин эди.
Қамоқхонада бўлган ҳамма вақт Гренуй епис-
коп саройининг хизматкорлари учун тайёрлан-
ган овқатдан еди ва бош назоратчи ундан тотиб
кўриши керак эди. Айтганча, охирги икки кун
умуман ҳеч нарса емади. У ётар ва ухларди. Вак;т-
вақти билан унинг занжирлари шиқирларди, соқ-
чи тешикдан мўралаганда Гренуйнинг сувдондан
бир қултум сув ичиб яна ўз жойига ётволиб, ухлаб
қолганини кўришга улгуриб қоларди. Бу одам ўз