Зиѐвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

“Ким фисабилиллоҳ бир кун рўза тутса, Аллоҳ унинг юзини дўзахдан етмиш йил
290
(масофага) 
узоқлаштиради”, деганларини эшитганман” (Бухорий, Муслим, Термизий, Насоий, Ибн Можа 
ривоят қилган). 
Қайси бир банда Аллоҳ розилигини истаб бир кун рўза тутса, жаҳаннамдан етмиш йиллик 
масофага йироқ қилинади. Бундан чиқди, мўмин-мусулмон киши рамазон ойидан ташқари (яъни, фарз 
рўза билан чекланмай) нафл рўза ҳам тутади. Нафл рўзани қайси кунларда тутиш маъқуллигини 
қуйидаги ривоятдан билиб оламиз. 
َةَرْػيَرُي ِبَِأ ْنَع
ُىْهَع ُىَّللا َيِضَر
َّفَأ
َرْعُػت :َؿ َق َ َّلَسَس ِىْهَلَع ُىَّللا ىَّلَص ِىَّللا َؿوُسَر
َـْوَػي ُؿ َمْعَلا ُض
ِلإا
ِسهِمَلْاَس ِْيَػهْػَ
ُػي ْفَأ ُّبِحُأَف
ٌ ِئ َص َنَأَس يِلَمَع َضَرْع
َر .
.ٌحهِحَص ُوُدَهَسَس ُّيِذِمْرّْػتلا ُواَس
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: 
“Амаллар душанба, пайшанба кунлари (Аллоҳга) кўрсатилади. Шундай экан, рўзадор ҳолимда 
амалим кўрсатилишини хуш кўраман” (Термизий ривоят қилган. Ҳадис санади саҳиҳ). 
Душанба, пайшанба кунлари рўза тутиш Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам 
суннатларидир. У зот доим мазкур кунларда соим бўлардилар. Бунинг ҳикмати нимада? Душанба, 
пайшанба кунлари бандалар амали Аллоҳга кўрсатилади. Ўша амаллар ичида қабул қилинадиган ҳам, 
рад этиладигани ҳам бўлади. Агар амал эгаси рўза тутиб, Аллоҳга илтижо этиб турса, унинг амаллари 
кўпроқ қабул этилиши мумкин ѐки даражаси янада юқорилайди. Бундан ташқари, ҳафтада икки кун 
рўза тутиш киши қалбига, ибодатига, соғлиғига фойда келтиради. 
290
Биз таржимада “йил” деб ифодалаган сўз ҳадиснинг арабча матнида “куз” (харийф) шаклида келган. Арабларда 
шундай дейиш урф бўлган: бир йил ўрнига бир куз дейилади. Чунки куз фасли йилда бир марта келади. 

---

131 
َةَرْػيَرُي ِبَِأ ْنَع
ُىْهَع ُىَّللا َيِضَر
ٌة َكَز ٍءْيَش ّْلُكِل :َ َّلَسَس ِىْهَلَع ُللا ىَّلَص ِىَّللا ُؿوُسَر َؿ َق :َؿ َق
ُـْوَّصلا ِدَسَْْا ُة َكَزَس
.
ُِّنِاَرَػبَّطلاَس ُّيِوَمْػهَػبْلاَس ْىَج َم ُنْبا ُواَسَر
.ٌفهِعَض ُوُدَهَسَس 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Ҳар