Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

 
биронтаси 
(осмондаги малоикалар сўзини)
 ўғринча эшитиб олса, уни очиқ 
(учар)
 юлдуз қувиб етади 
(ҳалок этади)
”
(“Ҳижр” сураси, 16-18-оятлар).
Замин инсонлар макони, осмон эса малоикалар ошёнидир. Фаришталар Аллоҳнинг аскарлари 
саналади. Аллоҳ таоло Ўзининг Ердаги бандалари хусусидаги барча ҳукм-фармонларини адо этишни ана 
ўша фаришталар зиммасига юклаган. Оламда учинчи тоифа – жинлар ҳам бор. Улардан айримлари 
осмондаги фаришталарнинг ўзаро гап-сўзларини ўғринча эшитиб олиб, Ердаги фолбинларга етказмоқчи 
бўлишади. Осмондаги учар юлдузлар ана шундай жинларга отилган ўқлардир
55
. 
ЖИНЛАР ҒАЙБНИ БИЛМАЙДИ 
Каломуллоҳда жинлар тилидан шундай дейилган: 
"--------------------------- Арабий матн --------------------------" 
“Албатта, биз Ердагиларга 
(Аллоҳ томонидан)
 
ёмонлик ирода қилинганми ёки 
Парвардигорлари уларга тўғриликни – яхшиликни ирода қилганми, билмаймиз”
(“Жин” сураси, 
10-оят). 
Яъни, Аллоҳ таоло Ердагиларга ёмонликни ирода қилганми ёки яхшиликни хоҳлаганми, жинлар 
бундан мутлақо бехабарлар. Шундай экан, жинлардан паноҳ тилаш, нажот кутиш ёки уларнинг 
ҳамтовоғи фолбинларга ишониш ақлли кишининг иши эмас. Паноҳ ҳам, ёрдам ҳам Ёлғиз Аллоҳ таолодан 
сўралади. Ғайбни, ўтмишда бўлиб ўтган, келажакда бўладиган нарсаларни фақат Аллоҳ билади. 
Аллоҳ таоло айтади: 
"--------------------------- Арабий матн --------------------------" 
“Энди қачон Биз 
(Сулаймонга)
 ўлимни ҳукм қилгач, унинг ўлимига фақат асойини еяётган ер 
жонивори 
(қурти)
далолат қилди. Бас, қачон у қулаб тушгач, жинларга аниқ бўлдики, агар улар 
ғайбни билганларида хор қилувчи бу азобда-меҳнатда қолишмасди”
(“Сабаъ” сураси, 14-оят).
Сулаймон алайҳиссалом ҳассасига суяниб турганида Аллоҳ таоло у кишининг жонини олган. 
Жинлар эса “Сулаймон бизни кузатиб турибди”, деб ўйлаб оғир хизматларни бажаришда давом этишган, 
пайғамбар вафот этганини билишмаган. Ёғочларни кемирувчи қурт Сулаймон алайҳиссалом суяниб 
55
Манба: Шайх Алоуддин Мансур, “Қуръони каримнинг ўзбекча изоҳли таржимаси”. 

---

157 
турган асо тагини еб битирганидан кейин ҳасса жойидан сурилиб, улуғ пайғамбар ерга қулаб тушган. 
Унинг ўлимига фақат ёғоч ейдиган қурт далолат қилган. Унгача жинлар Сулаймон фоний дунёдан кўз 
юмганини билишмаган. 
Агар баъзилар даъво қилганидек, жинлар ғайбдан хабардор бўлганида Сулаймон алайҳиссалом 
олдинроқ вафот этганини билишарди, машаққатли хизматлардан вақтлироқ озод бўлишарди
56
.